Die Philosophen haben nur die Welt interpretiert, es geht aber darum, sie zu verändern. Das philosophische Projekt von Nikolai Fjodorow und Nikolai Bierdjajew

Cezar Jędrysko

Abstract


Im Artikel wird das Ziel verfolgt, am Beispiel von zwei unterschiedlichen Denkern – Nikolai Fjodorow und Nikolai Bierdjajew – ein philosophisches Projekt aufzuzeigen, in dem eine Abwendung von der Philosophie als Versuch der Wirklichkeitsschilderung und eine Hinwendung zur aktivistischen Eschatologie erfolgt. Dieses Projekt wird nach Bierdjajew „Philosophie des Schaffens“ genannt und macht eine gewisse Eigenschaft bei den russischen Philosophen anschaulich: die Notwendigkeit, philosophische Schlüsse in die Praxis umzusetzen und sie außerhalb der Philosophie zu verwirklichen. Im Artikel wird der Versuch unternommen, unter Bezug auf die beiden Denker die grundsätzliche Frage nach der Dialektik des Schaffens zu beantworten, wie sie von Władysław Stróżewski formuliert wurde: „Warum existiert nicht etwas, was existieren könnte (oder sollte)?“. Zuerst prüfen wir die Bedingungen für die Möglichkeiten des Schaffens, also den ontologischen Grundsatz gegenüber der Welt, der von Fjodorow und Bierdjajew angenommen wird. Dann stellen wir die Gründe fest, die hinter der Notwendigkeit des Schaffensaktes stehen, nämlich etwas Neues in die vorhandene Wirklichkeit einzuführen.


Schlagworte


Fjodorow; Bierdjajew; Schaffen; Auferstehung; russische Philosophie

Literaturhinweise


Bierdiajew M., Egzystencjalna dialektyka Boga i człowieka, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2004.

Bierdiajew M., Filozofia twórczości. Próba usprawiedliwienia człowieka, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.

Bierdiajew M., Królestwo Ducha i królestwo cezara, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003.

Bierdiajew M., Metafizyczny problem wolności, [w:] M. Bierdiajew, Głoszę wolność. Wybór pism, tłum. H. Paprocki, Aletheia, Warszawa 1999.

Bierdiajew M., Niewola i wolność człowieka. Zarys filozofii personalistycznej, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003.

Bierdiajew M., O przeznaczeniu człowieka. Zarys etyki paradoksalnej, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2006.

Bierdiajew M., Rozważania o egzystencji. Filozofia samotności i wspólnoty, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.

Bierdiajew M., Sens historii. Filozofia losu człowieka, tłum. H. Paprocki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.

Bierdiajew M., Zarys metafizyki eschatologicznej. Twórczość i uprzedmiotowienie, tłum. R. i W. Paradowscy, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2004.

Dobieszewski J., Nikołaj Fiodorow – ekscesy zmartwychwstania, [w:] Wokół Szestowa i Fiodorowa. Almanach myśli rosyjskiej, red. J. Dobieszewski, Wydawnictwo UW, Warszawa 2007.

Ern W., Kilka słów o Logosie, filozofii rosyjskiej i duchu naukowym. Z powodu nowego czasopisma filozoficznego „Logos”, tłum. M. Bohun, [w:] Niemarksistowska filozofia rosyjska. Antologia tekstów filozoficznych XIX i pierwszej połowy XX wieku. Część druga, red. L. Kiejzik, Ibidem, Łódź 2002.

Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1986.

Fiodorow M., Filozofia wspólnego czynu, tłum. M. Milczarek, C. Wodziński, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2012.

Florovskij G. V., Puti russkogo bogoslovija, [w:] N. F. Fedorov. Pro et contra, Izdatel’stovo Khristianskogo gumanitarnovo instytuta, Sankt-Peterburg 2004.

Il’in V. N., Otvet G. B. Florovskomu, [w:] N. F. Fedorov Pro et contra, Izdatel’stovo Khristianskogo gumanitarnovo instytuta, Sankt-Peterburg 2004.

Isupov K., Bogoczłowieczeństwo, tłum. J. Dobieszewski, [w:] Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, t. 3, Ibidem, Łódź 2000.

Legutko R., Sokrates. Filozofia męża sprawiedliwego, Zysk i S-ka, Poznań 2013.

Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2008.

Mazurek S., Utopia i Łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskie filozofii religijnej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2006.

Motroshilova N. V., Mysliteli Rossii i filosofija Zapada: V. Solov’ev, N. Berdyaev, S. Frank, L. Shestov, Izdatelstvo Respublica, Moskva 2007.

Ostrowski A., Bierdiajew. Egzystencja w perspektywie eschatologicznej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999.

Przesmycki P., W stronę Bogoczłowieczeństwa. Teologicznomoralne studium myśli Nikołaja Bierdiajewa, Ibidem, Łódź 2002.

Rarot H., Rosyjska myśl filozoficzna – między kontemplacją a czynem, [w:] Duch filozofii, red. H. Jakuszko, J. Mizińska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005.

Rojek P., Rosyjski projekt filozofii teologicznej, [w:] Rosyjska metafizyka religijna, red. T. Obolevitch, W. Kowalski, Biblos, Tarnów 2009.

Sawicki A., Poprzez bunt i pokorę. Zagadnienie cierpienia i śmierci w eschatologicznych koncepcjach myślicieli rosyjskich. Fiodorow – Bułgakow – Niesmiełow – Karsawin – Bierdiajew, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2008.

Semenova S., Filosof budushego veka Nikolaj Fedorov, Pashkov dom, Moskva 2004.

Stróżewski W., Dialektyka twórczości, PWM, Kraków 1983.

Styczyński M., Umiłowanie przyszłości albo filozofia spraw ostatecznych. Studia nad filozofią Mikołaja Bierdiajewa, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2001.

Szacki J., Spotkania z utopią, Wyd. Sic!, Warszawa 2000.

Young S. J., Nikolai Fedorov and the utopia of the resurrected,

http://sarahjyoung.com/site/2013/03/05/russian-thought-lecture-9-nikolaifedo-rov-and-the-utopia-of-the-resurrected/ [20.06.2013].

Zenkovskij V. V., Istorija russkoj filosofii, EGO, Leningrad 1991.

Żylina-Chudzik J., Aktywistyczna eschatologia Mikołaja Fiodorowa jako pragmatyczna implikacja jego antropologii, www.filozofiarosyjska.uz.zgora.pl

06.2013].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2013.7.43
Date of publication: 2013-06-11 00:00:00
Date of submission: 2015-07-07 02:26:39


Statistiken


Sichtbarkeit von Abstracts - 1123
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indikatoren



Refbacks

  • Im Moment gibt es keine Refbacks


Copyright (c) 2013 Cezar Jędrysko

Lizenz-URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl