Historical relativity of moral values and historical relativism

Antoni Płoszczyniec

Abstract


The aim of this text is a critical reflection on historical-axiological relativism. According to the thesis of the work, the (possible) relativity of moral values does not entail relativism. In other words: one can affirm the relativity (in some aspects) of moral values or morality itself, while rejecting the relativistic view of moral values. The article applies analytical methods. First of all, the above-mentioned methods serve to highlight the constitutive properties of moral values (in particular other-planning), and later to reconstruct the structure of relativistic concepts. The collected information is used for criticism, which proceeds in two ways: it criticizes the relativistic content of historical relativism and criticizes the thesis that history has the power to make values relative. At the end of the text, an original argument was formulated, according to which history itself cannot make moral values relative, which makes historical relativism a non-independent position.

Keywords


moral values; historicity; history; relativism; anti-relativism; relativity; axiology

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Arystoteles. Metafizyka. Tłum. Kazimierz Leśniak. Warszawa: PWN, 2013.

Bocheński, Józef Maria. Współczesne metody myślenia. Tłum. Stanisław Judycki. Poznań: „W drodze”, 1993.

Davidson, Donald. „O schemacie pojęciowym”. Tłum. Jarosław Gryz. Literatura na Świecie 238, nr 5 (maj 1991): 100–119.

Hartmann, Nicolai. „Problem wartości w filozofii współczesnej”. Tłum.

Włodzimierz Galewicz. W: Włodzimierz Galewicz, N. Hartmann, 299–308. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1987.

Hartmann, Nicolai. „Szlachetność”. Tłum. Zbigniew Zwoliński. W: Nicolai

Hartmann. Dietrich von Hildebrand, Wypisy z „Etyki”, tłum. Maria Grabowska, Zbigniew Zwoliński, 17–31. Toruń: Wydawnictwo UMK, 1999.

Hartmann, Nicolai. Zarys metafizyki poznania. Tłum. Ewa Drzazgowska, Paweł Piszczatowski. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2007.

Ingarden, Roman. „Uwagi o względności wartości”. W: Roman Ingarden, Przeżycie – dzieło – wartość, 67–82. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1966.

Ossowska, Maria. Podstawy nauki o moralności. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1994.

Platon. „Teajtet”. W: Platon. Dialogi. Tłum. Władysław Witwicki, t. 2, 327–430. Kęty: Antyk, 2005.

Płoszczyniec, Antoni. „Niewspółmierność schematów kulturowych a spór o obiektywny charakter wartości”. W: Spory o wartości II: Światy alternatywne, red. Łukasz Rozwadowski, Marcin Stabrowski, 41–107. Wrocław: Wydawnictwo UWr, 2022.

Saja, Krzysztof. Etyka normatywna. Między konsekwencjalizmem a deontologią. Kraków, UNIVERSITAS, 2015.

Sankey, Howard. „Incommensurability, Translation and Understanding”. The Philosophical Quarterly 165, nr 41 (1991): 414–426.

Scheler, Max. Resentyment a moralności. Tłum. Bogdan Baran. Warszawa: Aletheia, 2008.

Tatarkiewicz, Władysław. „O bezwzględności dobra”. W: Władysław Tatarkiewicz, Pisma z etyki i teorii szczęścia, 17–57. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992.

Zangwill, Nick. „Quasi-Quasi-Realism”. Philosophy and Phenomenological Research 50, nr 3 (marzec 1990): 583–594.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2024.38.57-76
Date of publication: 2024-12-31 23:41:29
Date of submission: 2024-08-26 21:16:52


Statistics


Total abstract view - 9
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Antoni Marian Płoszczyniec

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.