Justyna Budzińska‑Tylicka (1867–1936) – poglądy na odżywianie

Renata Bednarz-Grzybek

Streszczenie w języku polskim


Leczenie za pomocą pożywienia obok farmakologii ziół stało się ważne na przełomie XIX i XX wieku. Higieniści zalecali dietę uwzględniającą w swoim składzie warzywa i owoce. Szczególnie troszczyli się o wyrobienie właściwych nawyków dbałości o zdrowie u dzieci. Przedstawiali recepty właściwego odżywiania się, zachęcając do troski o czystość w pomieszczeniach mieszkalnych, popularyzując aktywność fizyczną. Celem artykułu jest przybliżenie poglądów na odżywianie jednej z rzeczniczek higieny, pionierki zdrowia kobiecego, walczącej o równouprawnienie kobiet i demokrację parlamentarną – doktor Justyny Budzińskiej‑Tylickiej
(1867–1936).

Słowa kluczowe


Justyna Budzińska‑Tylicka; dieta; higiena; odżywianie; zdrowie

Pełny tekst:

PDF PDF (English)

Bibliografia


Bircher‑Benner M. (1908). Podstawy żywienia leczniczego na zasadach energetyki. Tłum. J. Łuszczyński. Red. W. Miklaszewski. Warszawa.

Bokiewicz L. (1861). Hygiena popularna czyli nauka zachowania zdrowia dla ludu wiejskiego. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1913). Gruźlica jako klęska społeczna. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1909). Hygiena kobiety i kwestje społeczne z nią związane. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1911). Ideja abstynencka na międzynarodowym kongresie higieny szkolnej w Paryżu w sierpniu r. z. „Przyszłość”, nr 2–3.

Budzińska‑Tylicka J. (1912). Najnowsze poglądy na nasze odżywianie. „Bluszcz”, nr 14–17.

Budzińska‑Tylicka J. (1935). Świadome macierzyństwo. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1918). Udział kobiet w samorządzie miejskim. W: Pamiętnik Zjazdu Kobiet Polskich w Warszawie, w roku 1917. Red. J. Budzińska‑Tylicka. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1922). Wewnętrzna organizacja opieki higieniczno‑lekarskiej w szkole.

Referat wygłoszony w Ministerstwie Oświecenia w Wydziale higieny szkolnej. „Wychowanie Fizyczne”, z. 7–12.

Budzińska‑Tylicka J. (1916). W sprawie naszego bytu. Warszawa.

Budzińska‑Tylicka J. (1926). Zadania samorządu w walce z pijaństwem. Odbitka z Pamiętnika Zjazdu IV Higjenistów Polskich i V Lekarzy i Działaczy Sanitarnych miejskich w Wilnie. Wilno.

Chojna J. Wł. (1973). Udział pierwszych kobiet‑lekarek w pracach Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego i stosunek Towarzystwa do kwestii kobiecej. „Archiwum Historii Medycyny”, nr 3.

Dąbrowski S. (1957). Kilka uwag o stanie zdrowotnym wsi polskiej w XIX wieku. „Wiadomości Lekarskie”, nr 12.

Drzewiecki J. (1904). Jarstwo podstawą nowego życia w zdrowiu, piękności i szczęściu. Berlin.

Drzewiecki J. (1898). Mięso czy pokarmy roślinne? Wskazówki dyetetycznego odżywiania się. Warszawa.

Fijałek J. (1976). Problemy medyczno‑społeczne w okresie rozwiniętego kapitalizmu do roku 1918. „Archiwum Historii Medycyny”, nr 1.

Fleming D. (2008). Warszawianka w kąpieli, Problem higieny w warszawskiej prasie kobiecej lat 1860–1918. Warszawa.

Hornowski W. (1908). Podstawy szczęścia i rozwoju człowieka, Wilno.

Jastrzębowski J. (1912). Historja ruchu jarskiego w Polsce. (Odbitka z miesięcznika „Jarskie Życie”), Berlin.

Jastrzębowski J. (1907). Precz z mięsożerstwem!: praktyczne wskazówki dla naszych “postępowców” do wyzyskania drożyzny mięsa celu duchowego odrodzenia narodu polskiego. Kraków.

Kawałko M. J. (1986). Historie ziołowe. Lublin.

Kosiński S. (1865). Higjena dla panien. Warszawa.

Krasińska I. (2002). Życie kulturalne w miastach i miasteczkach guberni radomskiej w latach 1864–1914. Kielce [mps pracy doktorskiej udostępniony przez Autorkę – w druku].

Lahmann H. (1906). Jaka metoda leczenia nas uzdrawia? Warszawa.

Lahmann H. (1896). Zasady naturalnego leczenia. Kraków.

Lahmann H. (1909). Zdrowotny sposób życia. Warszawa.

Moszyński J. (1958). Rady dla matek czyli sposób utrzymania zdrowia kobiety od narodzenia do późnej starości. Wilno.

Panek K. (1906). Jarstwo a hygiena żywienia. Warszawa‑Lwów.

Pitchford P. (2008). Odżywianie dla zdrowia. Tradycje wschodnie i nowoczesna wiedza o żywieniu. Tłum. I. Zagroba. Łódź.

Pixa W. (1909). Nie jedz mięsa, zostań jaroszem. Berlin.

Pollan M. (2010). W obronie jedzenia: manifest wszystkożerców. Tłum. E. K. Suskiewicz. Pruszków.

Przed Zebraniem Towarzystwa dla Zwalczania Chorób Płciowych (1909). „Czystość”, nr 31.

Redakcja (1959–1960). Golińska‑Daszyńska Zofia. W: Polski Słownik Biograficzny, Wrocław‑Kraków‑Warszawa, t. 8.

Rogowski W. (1915). Nasze cele i zadania. Warszawa.

Sekuła‑Kwaśniewicz H. (2004). Lewicowa orientacja kwestii kobiecej w Polsce. W: Polska lewica w XX wieku, historia‑ludzie‑idee. Kraków.

Seefeld A. (1884). Jarosz i Jarstwo (Wegetaryanizm). Przyczynki do nauki o pożywieniu wyłącznie roślinnym jako jedynym środku wyzwolenia się od chorób fizycznych, moralnych i społecznych,

słowem Odrodzenie się Rodzaju Ludzkiego. Warszawa.

Sobczak T. (1986). Konsumpcja żywnościowa chłopska w Królestwie Polskim w 2 połowie XIX i w początkach XX wieku. Wrocław‑Warszawa‑Kraków‑Gdańsk‑Łódź.

Somer E. (2001). Dieta naszych przodków. Tłum. M. Czekański. Warszawa.

Stawiak‑Ososińska M. (2005/2006). Wskazania zdrowotne i higieniczne na łamach poradników z pierwszej połowy XIX wieku. „Nauczanie Początkowe”, nr 2.

Suchmiel J. (1998). Kariery zawodowe lekarek ze stopniem doktora wykształconych w Uniwersytecie Jagiellońskim, podlegających pod Krakowską Izbę Lekarska do roku 1939. W stulecie immatrykulacji studentek medycyny. Częstochowa.

Szarejko P. (1994). Słownik lekarzy polskich XIX wieku. Warszawa, t. 2.

Tomaszewicz A. (1998). Życie kulturalne ośrodków miejskich guberni kaliskiej w latach zaborów.

Sieradz. Wiadomości Bieżące Krajowe, Zakład Przyrodoleczniczy (1874). „Gazeta Warszawska”. Nr 120.

Więckowska H. (1975). Męczkowska Teodora. W: Polski Słownik Biograficzny. Wrocław‑Warszawa‑Kraków‑Gdańsk, t. 20, z. 84.

Więckowska E. (1989). Warunki zdrowotne polskiej wsi w drugiej połowie XIX wieku (na przykładzie powiatu radzymińskiego). „Wiadomości Lekarskie”, nr 3.

Zwoliński A. (2006). Jedzenie w relacjach społecznych. Kraków.

Zwoliński A. (1996). Wegetarianizm, rozmowy przy stole. Kraków.

Żmichowska N. (1901). Myśli. Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2013.32.0.7
Data publikacji: 2015-07-09 01:50:18
Data złożenia artykułu: 2015-07-08 21:51:24


Statystyki


Widoczność abstraktów - 819
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1130 PDF (English) - 229

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2015 Renata Bednarz-Grzybek

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.