Teachers of Orphans in the Cracow Charitable Association Society in the years 1817–1912

Ewa Barnaś-Baran

Abstract


Th e aim of the article was to show the work of teachers in the daily school and trade school of the Cracow Charity Association in the years 1817–1912. Orphans residing in the Association were given the opportunity to acquire basic knowledge and basic skills that could help them find employment after leaving the place. The School Commission, established in 1874, supported the teachers and controlled their work. In 1912, the school was closed and the orphans attended city schools in Cracow. The teacher’s task was to organize and help children learn and exercise, as well as to provide childcare together with the Sisters of Mercy.


Keywords


Cracow Charity Association, Galicia, care, orphans, charity

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Bąk J., 1975, Opieka społeczna nad sierotami w Krakowskiem Towarzystwie Dobroczynności w latach 1816–1916. „Rocznik Krakowski” XLVI, 99–112.

Dziewiąte posiedzenie Rady Ogólnej dnia 6 listopada 1911. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękopis (dalej: rękop.).

Encyklopedia katolicka, 1973, F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski (red.), t. 1. Lublin, Wydawnictwo Naukowe KUL.

Encyklopedia Krakowa, 2000, A. H. Stachowski (red. prowadz.). Warszawa–Kraków, Wydawnictwo PWN.

Ewa Barnaś -Baran Głębocki J. T., 1852, Zakłady ku ulżeniu cierpieniom bliźnich obecnie w Krakowie istniejące. Z krótką wzmianką o dawniejszych, a dziś nie istniejących instytucyach tego rodzaju. Kraków.

Głębocki J. T., 1868, Dawniejsze zakłady dobroczynne, tak zwane Szpitale Krakowskie. W: Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydany z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego Jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa. Kraków.

Haratyk A., 2002, Rozwój opieki nad dziećmi i młodzieżą w Galicji doby autonomicznej. Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Historya Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności od 1814 do 1852 r., 1863. W: Kalendarz wydany przez Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności za rok 1863. Warszawa.

Instrukcya dla Komisyi Szkolnej w Krakowskiem Towarzystwie Dobroczynności, 1874. Kraków.

Instrukcya dla nauczyciela szkoły sierót w Krakowskim Towarzystwie Dobroczynności, 1875. Kraków.

Kępski C., 1990, Lubelskie Towarzystwo Dobroczynności (1815–1952). Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Kępski C., 2003, Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka. Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Kilka słów o dobroczynnych i miłosiernych zakładach wraz z treścią historyczną założenia szkoły początkowej dla sierot pod opieką Towarzystwa Dobroczynności W. M. Krakowa zostających, 1839. W: Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa z roku 1838. Kraków.

Markiewiczowa H., 1990, Działalność wychowawczo-opiekuńcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności w latach 1814–1914. „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 33 (2), 196–206.

Markiewiczowa H., 1993, Działalność Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności w początkach XIX stulecia. „Kultura i Edukacja”, 117–124.

Markiewiczowa H., 2002, Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814–1914. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Meissner A. (red.), 2002, Galicja i jej dziedzictwo. T. 16: Opieka nad dzieckiem w Galicji. Rzeszów, Wydawnictwo URz. „Nowa Reforma” 28.06.1889, 146.

Organizacya i Ustawy Towarzystwa Dobroczynności wolnego Miasta Krakowa., 1817, Kraków.

Pamiętnik Towarzystwa Dobroczynności Krakowskiego wydanym z powodu obchodzonego w d. 24 i 25 czerwca 1866 r. pięćdziesiąt-letniego Jubileuszu wskrzeszenia w roku 1816 tegoż Towarzystwa., 1868, Kraków, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Piotrowska-Marchewa M., 2004, Nędzarze i filantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej w latach 1815–1863. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.

Posiedzenie dnia 16.03.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.

Posiedzenie dnia 27.04.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.

Posiedzenie dnia 8.02.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.

Posiedzenie Rady Ogólnej z dnia 3.06.1912. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.

Posiedzenie Rady Ogólnej z dnia 9 maja 1912. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.

Posiedzenie XXXII dnia 9.11.1817. W: Protokół pierwszy posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1816 do 1827, sygn. TD 7, rękop.

Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej w dniu 13.06.1858 odbyte. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.

Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej w dniu 6.03.1859 odbyte. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.

Posiedzenie zwyczajne Rady Ogólnej z 9.12.1859. W: Piąty tom Protokołu obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1855–1860, sygn. TD 6, rękop.

Programma popisów publicznych uczniów Liceum Krakowskiego ś. Anny z roku szkolnego 1842/1843 w Amfiteatrze Nowodworskim od dnia 17 do 31 lipca 1843 roku od godziny 3 do 7 mej odbywać się mających na które Prorektor i zgromadzenie Professorów zapraszają, 1843, Kraków.

Protokół z posiedzenia nadzwyczajnego odbytego w dniu 20.02.1885 r. o godzinie 4 po południu w Sali Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego przy ulicy Siennej. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia nadzwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 17.05.1885. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia R. O. T. D. w Krakowie spisany dnia 6.10.1913. W: Protokół z posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności począwszy od Stycznia 1909, sygn. TD 319, rękop.

Protokół z posiedzenia Rady Ogólnej zwyczajnego w dniu 4.04.1886. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 18.06.1882 r. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 5.02.1882. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 22.04.1883. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 23.12.1883. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 12.06.1892. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5.07.1888. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 5.05.1889. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 7.02.1892. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół z posiedzenia zwyczajnego Rady Ogólnej w dniu 8.06.1890. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w d. 9-tym grudnia 1886 r. w celu wybrania nowej Rady Ogólnej Towarzystwa dobroczynności na okres lat 6-ciu poczynając od d. 9 grudnia 1886 r. do d. 9 grudnia 1892 r. W: Szósty Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej T. D. od dnia 16 września 1860 rozpoczęty, sygn. TD 8, rękop.

Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 9 grudnia 1889 r. w celu wyborów uzupełniających Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności na następny okres lat 3 poczynając od d. 9 grudnia 1889 do d. 9 grudnia 1892 stosownie do §14 Statutu Towarzystwa Dobroczynności. W: Ósmy Tom Protokołu Obrad Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie rozpoczęty dnia 4 lipca 1875 do 4 września 1892, sygn. 8, rękop.

Protokół Zgromadzenia Ogólnego Członków Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w dniu 9.12.1892 r. w celu wyborów Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności na następny okres lat 3 poczynając od d. 9 grudnia 1892 r. do d. 9 grudnia 1895 r. stosownie do §14 statutu Towarzystwa Dobroczynności. W: Protokoły posiedzeń Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od 1892 do 1908, sygn. 9, rękop.

Przeniosło M., 2008, 2010, Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 1, 2. Kielce, Kieleckie Towarzystwo Naukowe.

Puszka A., 2013, Działalność opiekuńczo-wychowawcza Zakonu Sióstr Miłosierdzia Wincentego A Paulo w Lublinie w XIX i XX wieku. Lublin, Wydawnictwo Naukowe KUL.

Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1912, 1913, Kraków.

Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z 1877, 1878, Kraków.

Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z 1912, 1913, Kraków.

Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1889, 1890, Kraków.

Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności z roku 1907, 1908, Kraków.

Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Miasta Krakowa z roku 1874, 1875, Kraków.

Rocznik Towarzystwa Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa z roku 1838, 1839, Kraków.

Rocznik Towarzystwa Dobroczynności za rok 1886, 1887, Kraków.

Sesja dnia 15.06.1845. W: Czwarty Protokół Posiedzeń Rady Ogólnej Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie od roku 1844, sygn. 4, rękop.

Sprawozdanie Komisji Szkolnej, 1890, W: Rocznik Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności za rok 1889. Kraków.

Statut Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1874 roku, 1874, Kraków.

Statut Krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1839 roku, 1839, Kraków.

Statut Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie z 1885, 1885, Kraków.

Statut Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie, 1901, Kraków, Biblioteka Jagiellońska Dział Rękopisów, sygn. 9716 III.

Surdacki M., 2002, Losy dzieci porzuconych w społeczeństwie europejskim do XX wieku. W: Dziecko w rodzinie i społeczeństwie. Dzieje nowożytne, K. Jakubiak, W. Jamrożek (red.), t. 2. Bydgoszcz, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wiadomości o czynnościach Wileńskiego Towarzystwa Dobroczynności od czasu jego utworzenia do dnia 1 stycznia 1819 r. przez Sekretarza Towarzystwa Ignacego Jundziłła ułożona, 1819, Wilno.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.4.31
Date of publication: 2017-06-22 12:00:42
Date of submission: 2016-10-20 10:34:45


Statistics


Total abstract view - 711
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 363

Indicators





Copyright (c) 2017 Ewa Barnaś-Baran

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.