Prawne aspekty obrotu żywnością genetycznie modyfikowaną w Unii Europejskiej i Polsce

Cezary Zapała

Streszczenie w języku polskim


Tematem artykułu jest zagadnienie obrotu żywnością genetycznie modyfikowaną w Unii Europejskiej i Polsce. Autor, wychodząc od genezy regulacji GMO w UE i Polsce, przybliża problematykę, analizując przepisy materialne i proceduralne. Rozważanie ma na celu ustalenie, w jaki sposób obowiązujące przepisy wpływają na działalność przedsiębiorców z sektora biotechnologii oraz czy w pełni realizują regułę przezorności obecną w przepisach Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (będącego jedną z podstawowych obowiązujących zasad dotyczących zachowania odpowiednich ram bezpieczeństwa zdrowia ludzi i zwierząt). Autor przybliża również problematykę klauzuli opt-out w odniesieniu do przepisów GMO.


Słowa kluczowe


genetycznie modyfikowane organizmy; GMO; prawo żywnościowe; klauzula opt-out

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Decyzja Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. dotycząca zawarcia w imieniu Wspólnoty Protokołu z Kartageny (Dz.Urz. WE z 2002 r., L 628).

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2016/321 z dnia 3 marca 2016 r. dostosowująca zakres geograficzny zezwolenia na uprawę zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy (Zea mays L.) MON 810 (Dz.Urz. z 2016 r., L 60/90).

Dyrektywa nr 90/220/EEC z dnia 23 kwietnia 1990 r. o zamierzonym uwolnieniu do środowiska organizmów genetycznie zmodyfikowanych .

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz.Urz. L 106, 17 kwietnia 2001, P. 0001–0039).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/35/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu (Dz.Urz. L 143, 30 kwietnia 2004, P. 0056–0075).

European Commission, Biotechnology in the Community, Communication from the Commission to the Council COM (83) 672 final/2: E8-E9 z dnia 29 września 1983 r.

Franzone D., Polityka Wspólnoty Europejskiej dotycząca organizmów modyfikowanych genetycznie, referat wygłoszony na konferencji Instytutu na Rzecz Ekorozwoju pt. „GMO poznajmy swoje poglądy”, Warszawa 11–12 kwietnia 2003 r.

http://ec.europa.eu/food/plant/docs/gmo_auth_cult_pl_bt11xmir604xga21.pdf [dostęp: 28.01.2016].

http://ec.europa.eu/trade/policy/in-focus/ttip/about-ttip/questions-and-answers/index_pl.htm [dostęp: 10.05.2016].

http://europa.eu/about-eu/agencies/regulatory_agencies_bodies/policy_agencies/efsa/index_pl.htm [dostęp: 30.03.2016].

http://gmo.blog.polityka.pl/2015/10/31/gmo-box-office-pazdziernik-4 [dostęp: 28.01.2016].

http://gmo.blog.polityka.pl/2016/01/05/przelomowy-rok [dostęp: 25.01.2016].

Ile państw bez GMO?, www.farmer.pl/produkcja-roslinna/nasiennictwo/ile-panstw-bez-gmo,60997.html [dostęp: 25.01.2016].

Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Społecznej, Zrozumieć politykę Unii Europejskiej – Bezpieczeństwo żywności, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2014.

Lee M., EU Regulation of GMOs: Law and Decision Making for a New Technology, Edward Elgar Publishing, 2008.

Patterson L.A., Regulating Biotechnology in the European Union: Institutional Responses to Internal Conflict Within the Commission, Pittsburgh 1997.

Pisma Ministra Środowiska z dnia 22 września 2015 r. do Komisji Europejskiej (m.in. o sygn. DLP-VI-43-4/35712/15).

Polska chce być wolna od GMO, www.pb.pl/4311191,55173,polska-chce-byc-wolna-od-gmo [dostęp: 28.01.2016].

Priwieziencew E., Co społeczeństwo myśli o GMO, opinie konsumentów i pozarządowych organizacji ekologicznych, I Ogólnopolska Konferencja inaugurująca kampanię informacyjną pt. „Genetycznie zmodyfikowane organizmy a środowisko przyrodnicze”, Warszawa 25 kwietnia 2008 r.

Projekt KE ws. zakazu stosowania GMO bez szans na przyjęcie, www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1476176,Projekt-KE-ws-zakazu-stosowania-GMO-bez-szans-na-przyjecie [dostęp: 25.01.2016].

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1304/2003 z dnia 11 lipca 2003 r. w sprawie procedury stosowanej przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności do kierowanych do niego wniosków o wydanie opinii naukowej (Dz.Urz. L 185, 24 lipca 2003, P. 0006–0008).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. L 031, 1 lutego 2002, P. 0001–0024).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (Dz.Urz. L 268, 18 października 2003, P. 0001–0023).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1830/2003 z dnia 22 września 2003 r. dotyczące możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie i zmieniające dyrektywę 2001/18/WE (Dz.Urz. L 268, 18 października 2003, P. 0024–0028).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 1946/2003 z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie zmodyfikowanych (Dz.Urz. WE z 2003 r., L 287).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 854/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi (Dz.Urz. L 139, 30 kwietnia 2004, P. 0206–0319).

Rozporządzenie PE i Rady (WE) nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz.Urz. L 165, 30 kwietnia 2004, P. 0001–0141).

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 października 2015 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie zezwolenia na wprowadzenie do obrotu produktu GMO (Dz.U. z 2015 r., poz. 1820).

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 października 2015 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie zezwolenia na zamierzone uwolnienie organizmu genetycznie zmodyfikowanego do środowiska (Dz.U. z 2015 r., poz. 1817).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810 (Dz.U. z 2014 r., poz. 1085).

Syngenta withdraws two EU applications for GMO products, www.reuters.com/article/syngenta-gmo-idUSL8N12D4AD20151013 [dostęp: 10.05.2016].

Szkarłat M., Żywność genetycznie zmodyfikowana w stosunkach międzynarodowych, Lublin 2011.

Two thirds of EU states reject GMO crops, file cultivation opt-out requests, www.rt.com/news/317638-eu-gmo-cultivation-opt-out [dostęp: 25.01.2016].

Umowa UE-USA może otworzyć drzwi dla GMO, http://csr.forbes.pl/umowa-ue-usa-moze-otworzyc-drzwi-dla-amerykanskiej-zywnosci-gmo,artykuly,183807,1,1.html [dostęp: 10.05.2016].

Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2015 r., poz. 1412).

Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2013 r., nr 686).

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2014 r., nr 148).

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2015 r., nr 678).

Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. z 2001 r., nr 76, poz. 811 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. z 2008 r., nr 133, poz. 849 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. z 2016 r., nr 17).

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U. z 2015 r., poz. 1482).

Ustawa z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz.U. z 2014 r., poz. 398 z dnia 27 marca 2014 r.).

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2015 r., nr 640).

Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz.U. z 2012 r., poz. 1512 z dnia 28 grudnia 2012 r.).

Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 277).

Vogel D., Ships Passing in the Night: The Changing Politics of Risk Regulation in Europe and the United States, www.researchgate.net/publication/4772432_Ships_Passing_in_the_Night_The_Changing_Politics_of_Risk_Regulation_in_Europe_and_the_United_States [dostęp: 10.03.2016].

W USA nie chcą znakować żywności GMO. To skomplikuje umowę o wolnym handlu między UE a USA?, www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1410991,W-USA-nie-chca-znakowac-zywnosci-GMO-To-skomplikuje-umowa-o-wolnym-handlu-miedzy-UE-a-USA [dostęp: 10.05.2016].

Wrześniewska-Wal I., Żywność genetycznie zmodyfikowana. Aspekty prawne, Warszawa 2008.

www.food-law.pl [dostęp: 17.05.2015].

www.mg.gov.pl/Wspolpraca+miedzynarodowa/Handel+zagraniczny/TTIP [dostęp: 25.01.2016].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/szn.2016.19.30.105
Data publikacji: 2017-06-16 15:31:04
Data złożenia artykułu: 2016-11-15 21:11:38


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1065
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Cezary Zapała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.