Ukryj
Pokaż wszystkie
Badania zanieczyszczenia powietrza w Lublinie
Streszczenie w języku polskim
Na podstawie literatury przedstawiono stan badań zanieczyszczenia powietrza w Lublinie w ujęciu historycznym – od połowy XX w. Głównie ze względu na brak wypracowanych metod badań prace tego typu w XX w. były nieliczne. Postęp w badaniach zanieczyszczenia powietrza w Lublinie zaznaczył się dopiero na początku XXI w. W niniejszym opracowaniu wydzielono trzy zasadnicze grupy prac, dotyczące: 1) zanieczyszczeń przez pył nieorganiczny; 2) zanieczyszczeń gazowych; 3) bioaerozolu. Wśród czynników wpływających na jakość powietrza w Lublinie i na zróżnicowanie przestrzenne stężeń zanieczyszczeń istotne znaczenie ma nie tylko lokalna i napływowa emisja ze źródeł komunalno-bytowych (zachodząca w sezonie grzewczym) czy całoroczna emisja z tras komunikacyjnych (lokalnego i tranzytowego transportu samochodowego) i źródeł przemysłowych, lecz także występujące niekorzystne warunki meteorologiczne (np. w okresie zimy występująca czasem niewielka prędkość wiatru przy niskiej temperaturze), zróżnicowanie hipsometryczne miasta i gęstość zabudowy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Literatura
Bilik A., Nowosad M. 1998. Pomiary zapylenia powietrza za pomocą konimetru w Lublinie w latach 1991–1996. W: M. Nowosad (red.), Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego (s. 21–23). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Chmiel M.J., Frączek K., Grzyb J. 2015. Problemy monitoringu zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie 15(1), 17–27.
Chmielowiec-Korzeniowska A., Popiołek-Pyrz M. 2008. Zapylenie powietrza atmosferycznego na terenie aglomeracji miejskiej i okolic. Problemy Ekologii 12(2), 69–72.
Czarnecka M., Koźmiński C. 2006. Meteorologia a zanieczyszczenie atmosfery. Szczecin: Akademia Rolnicza w Szczecinie, Uniwersytet Szczeciński.
D’Amato G., Cecchi L., D’Amato M., Liccardi G. 2010. Urban Air Pollution and Climate Change as Environmental Risk Factors of Respiratory Allergy: An Update. Journal of Investigational Allergology and Clinical Immunology 20(2), 95–102.
Duda A., Pomorska K. 2007. Charakterystyka imisji pyłów w aglomeracji Lublin. Rocznik Ochrona Środowiska 9, 259–266.
Gawdzik J. 2009. Zanieczyszczenie powietrza w Lublinie na podstawie danych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w latach 2007–2008. Lublin: Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS (mps.).
Gulia S., Shiva Nagendra S.M.S., Khare M., Khanna I. 2015. Urban air quality management: A review. Atmospheric Pollution Research 6(2), 286–304. https://doi.org/10.5094/APR.2015.033
IOŚ-PIB, 2018. Plan adaptacji do zmian klimatu Miasta Lublin do roku 2030. Projekt. Lublin–Warszawa.
Juda-Rezler K., Manczarski P. 2010. Zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego i gospodarka odpadami komunalnymi. Nauka 4, 97–106.
Kamińska M. 1994. Zapylenie powietrza a wiatr w Lublinie w latach 1971–1990. Lublin: Zakład Meteorologii i Klimatologii UMCS (mps.).
Kiczorowska B., Kiczorowski P., Bochniarz A. 2006. Kumulacja metali ciężkich w jabłkach odmiany Szampion pozyskanych z sadów zlokalizowanych na terenach miejskich i podmiejskich województwa lubelskiego. Acta Agrophysica 8(3), 619–628.
Kiebała A., Kozieł M., Zgłobicki W. 2015. Cr, Cu, Ni, Pb i Zn w pyle drogowym Lublina. Inżynieria i Ochrona Środowiska 18(3), 299–310.
Kluge M. 1953. Zapylenie atmosfery w Lublinie. Annales UMCS Sectio B 8(5), 264–309.
Kłosowski W. 2012. Prognoza oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Lublina na lata 2013–2020. Warszawa.
Kozak D., Niećko J., Siwek K., Nazimek D. 1994. Stężenie dwutlenku azotu w powietrzu atmosferycznym na terenie Lublina. Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów 28(6), 149–151.
Kozak D., Niećko J., Siwek K., Nazimek D. 1995. Imisja ditlenku azotu na terenie miasta Lublina. Ekoinżynieria 3(4), 24–28.
Malec A., Borowski G. 2016. Zagrożenie pyłowe oraz monitoring powietrza atmosferycznego. Inżynieria Ekologiczna (50), 161–170. https://doi.org/10.12912/23920629/65489
Maruszczak H. 1972. Wyżyny Lubelsko-Wołyńskie. W: M. Klimaszewski (red.), Geomorfologia Polski (T. 1; s. 340–384). Warszawa: PWN.
Nowosad M. 2000. Wyniki pomiarów zapylenia powietrza za pomocą konimetru w Lublinie. Annales UMCS Sectio B 53, 161–169.
Piotrowska K., Weryszko-Chmielewska E. 2003. Pollen count of selected taxa in the atmosphere of Lublin using two monitoring methods. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 10, 79–85.
Piotrowska K., Kaszewski B.M. 2011. Variations in birch pollen (Betula spp.) seasons in Lublin and correlations with meteorological factors in the period 2001–2010. Acta Agrobotanica 64(2), 39–50. https://doi.org/10.5586/aa.2011.016
Plak A., Bartmiński P., Dębicki R. 2010. Wpływy transportu publicznego na zawartość wybranych metali ciężkich w glebach sąsiadujących z ulicami Lublina. Proceedings of ECOpole 4(1), 167–171.
Program ochrony powietrza dla strefy Aglomeracja Lubelska. (Aktualizacja). Projekt z dnia 4 kwietnia 2013, 2013. Samorząd Województwa Lubelskiego.
QUARG, 1996. Airborne Particulate Matter in the United Kingdom. Third Report of the Quality.
Rapiejko P. 1997. Alergeny pyłku roślin. Alergia Astma Immunologia 2(1), 9–18.
Rapiejko P. 2004. Pyłek roślin jako źródło alergenów. Problemy kliniczne w alergii i astmie. Przegląd Alergologiczny 1(1), 7–12.
Rapiejko P., Weryszko-Chmielewska E. 1998. Pyłek traw. Alergia – Astma – Immunologia 3(4), 187–192.
Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w latach 2013–2015, 2016. Inspekcja Ochrony Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska.
Reizer M. 2016. Co to jest pył zawieszony. W: K. Juda-Rezler, B. Toczko (red.), Pyły drobne w atmosferze. Kompendium wiedzy o zanieczyszczeniu powietrza pyłem zawieszonym w Polsce (s. 11–21). Warszawa: Biblioteka Monitoringu Środowiska.
Rocznik statystyczny województwa lubelskiego, 2018. Urząd Statystyczny w Lublinie.
Sierosławski H. 1959. Wyniki pomiarów zapylenia powietrza w Lublinie i na terenie niektórych Rolniczych Zakładów Doświadczalnych Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie. Annales UMCS Sectio E (Agricultura) 14, 101–121.
Stępniewska Z., Szafranek A. 2002. Stężenie tlenków azotu (NOx) w cyklu rocznym w punkcie kontrolnym na terenie Lublina. Acta Agrophysica 78, 249–256.
Stępniewska Z., Szafranek A. 2003. Sezonowy i dobowy rozkład stężenia podtlenku azotu w pobliżu pasma jezdni w Lublinie. Acta Agrophysica 84, 123–128.
Stępniewska Z., Goraj W., Sochaczewska A., Kuźniar A., Pytlak A., Malec M. 2014. Changes in atmospheric CH4, O3, NO2, SO2 concentration dynamics in Lublin in the years 2007–2009. Acta Agrophysica 21(3), 361–373.
Sulborska A., Haratym W., Żuraw B. 2014. Zarodniki Alternaria w aeroplanktonie Lublina w latach 2007–2013. W: E. Weryszko-Chmielewska (red.), Ziarna pyłku i zarodniki grzybów w powietrzu różnych regionów Polski (s. 171–183). Lublin–Warszawa: Polskie Towarzystwo Botaniczne, Wydawnictwo Norbertinum.
Superson J., Reder J., Demczuk P. 2018. Regionalne uwarunkowania rozwoju rzeźby terenu Lublina. Annales UMCS Sectio B 73, 107–124. https://doi.org/10.17951/b.2018.73.0.107-124
Weryszko-Chmielewska E., Piotrowska-Weryszko K. 2014. Charakterystyka sezonów pyłkowych wybranych taksonów roślin w Lublinie w latach 2001–2013. W: E. Weryszko-Chmielewska (red.), Ziarna pyłku i zarodniki grzybów w powietrzu różnych regionów Polski (s. 137–150). Lublin–Warszawa: Polskie Towarzystwo Botaniczne, Wydawnictwo Norbertinum.
Weryszko-Chmielewska E., Piotrowska-Weryszko K., Sulborska A., Tietze M., Matysik-Woźniak A. 2015. Zanieczyszczenia biologiczne i pyłowe w powietrzu atmosferycznym zagrażające zdrowiu człowieka. Alergoprofil 11(3), 23–27.
Wojtanowicz J., Zinkiewicz A. 1965/1966. Występowanie zapylenia eolicznego i opadu pyłu w Polsce. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis Sectio D (5/6), 39–44.
Wojtanowicz J., Zinkiewicz A. 1967. O zapyleniu eolicznym w południowo-wschodniej Polsce wiosną 1960 roku. Czasopismo Geograficzne 38(4), 405–429.
Wyszkowski A. 1998. Problem zanieczyszczeń motoryzacyjnych w Lublinie. W: M. Nowosad (red.), Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego (s. 141–149). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Zinkiewicz W. 1949. Perturbacja w przezroczystości atmosfery oraz opad pyłu eolicznego na Lubelszczyźnie w kwietniu 1948 roku. Annales UMCS Sectio B 4(2), 47–130.
Akty prawne
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2012, poz. 1031).
Zarządzenie nr 1234 Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie Komitetu Sterującego do spraw Krajowego Programu Ochrony Powietrza.
Strony internetowe
https://airly.eu/pl/company (dostęp: 31.12.2019).
http://envir.wios.lublin.pl (dostęp: 31.12.2019).
www.gios.gov.pl (dostęp: 31.12.2019).
www.wios.lublin.pl/srodowisko/ocena-jakosci-powietrza (dostęp: 31.12.2019).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2020.75.0.69-86
Data publikacji: 2020-06-24 15:03:24
Data złożenia artykułu: 2019-12-23 12:26:47
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Bogusław M. Kaszewski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.