Aufklärerische Inspirationen der transhumanistischen Gnosis
Abstract
Das Ziel dieses Textes ist es, jene Motive im Transhumanismus zu rekonstruieren, herauszuarbeiten und zu diskutieren, die aus der Philosophie der Aufklärung stammen. Wichtig ist, dass Transhumanismus in diesem Artikel als eine Form der Gnosis behandelt wird, also als eine Form religiösen Denkens, die sich auf die Überzeugung bezieht, dass es exklusives Wissen gibt, das ein Mittel zur Selbstrettung ist. Die Behandlung des Transhumanismus als Gnosis zielt darauf ab, jene Ideen der Aufklärung hervorzuheben, aus denen der Transhumanismus hervorgeht und die gleichzeitig im Transhumanismus radikaler zum Ausdruck kommen. Der Artikel beginnt mit Anmerkungen zu den Schwierigkeiten der Erforschung der Gnosis, insbesondere mit ihrer Definition. Auf der Grundlage erster Überlegungen wird eine allgemeine Rekonstruktion der transhumanistischen Philosophie vorgenommen und die Argumentation vorgestellt, dass der Transhumanismus eine Form der Gnosis enthält. Im letzten Teil des Artikels werden die wesentlichen Motive der Philosophie der Aufklärung vorgestellt, die vom Transhumanismus aufgegriffen und weiterentwickelt werden. Dazu gehören unter anderem: Humanismus, Anthropozentrismus, Progressivismus, Naturalismus und Rationalismus.
Schlagworte
Volltext:
PDF (Język Polski)Literaturhinweise
Anonim. „Ewangelia Filipa”. W: Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy I i II, red. i tłum. Wincenty Myszor. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka, 2021.
Anonim. „Ewangelia prawdy”. W: Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy I i II, red. i tłum. Wincenty Myszor. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka, 2021.
Bostrom, Nick. „A history of transhumanist thought”. https://nickbostrom.com/papers/a-history-of-transhumanist-thought/ (dostęp: 8.05.2025).
Cassirer, Ernst. Filozofia Oświecenia. Tłum. Tadeusz Zatorski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
Chustecki, Jakub. Transhumanizm. W stronę biopolityki ponowoczesnej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2024.
Condorcet, Antoine Nicolas. Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego poprzez dzieje. Tłum. Bogdan Suchodolski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
Drozdowicz, Zbigniew. Filozofia Oświecenia. Warszawa: PWN, 2019.
Elzenberg, Henryk. „Ideał zbawienia na gruncie etyki czystej”. W: tenże, Pisma etyczne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, 2001.
Huxley, Julian. „Transhumanism”. W: tenże, New bottles for new wine. London: Chatto & Windus, 1957.
Jonas, Hans. Religia gnozy. Tłum. Marek Klimowicz. Kraków: Platan, 1994.
Klichowski, Michał. Narodziny cyborgizacji. Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2014.
Leszczyński, Damian. Realizm i sceptycyzm. Studia analityczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012.
More, Max. List do Matki Natury. Tłum. Marcin Seńko. http://simon.hell.pl/maxmore.html (dostęp: 8.05.2025).
More, Max. Transhumanism. Towards a Futurist Philosophy. https://maxmore.substack.com/p/transhumanism-toward-a-futurist-philosophy (dostęp: 8.05.2025).
Myszor, Wincenty. „[Ewangelia prawdy] Komentarz”. W: Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy I i II, red. i tłum. Wincenty Myszor. Katowice: Księgarnia Świętego Jacka, 2021.
Myszor, Wincenty. „Gnoza”. W: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 3: E-G, red. Andrzej Maryniarczyk. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2002.
Nietzsche, Fryderyk. Tako rzecze Zaratustra. Książka dla wszystkich i dla nikogo. Tłum. Wacław Berent. Poznań: Vesper, 2006.
Pearce, David. The abolitionist project. https://www.abolitionist.com (dostęp: 8.05.2025).
Pearce, David. The Hedonistic Imperative. https://www.hedweb.com/hedethic/hedonist.htm (dostęp: 8.05.2025).
Pico della Mirandola, Giovanni. Oratio de hominis dignitate. Mowa o godności człowieka. Tłum. Zbigniew Nerczuk i Mikołaj Olszewski. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2010.
Płoszczyniec, Antoni. „Gnostyczne wątki w filozofii Pascala”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 32, nr 4/128 (2023): 427–441. https://doi.org/10.24425/pfns.2023.148669 (dostęp: 8.05.2025).
Płoszczyniec, Antoni. „O pożytkach i szkodliwości historii filozofii dla życia”. W: Spory o wartości, Od praktyki do teorii interpretacji aksjologicznych, red. Jacek Schindler i Marcin Stabrowski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016.
Płoszczyniec, Antoni. „Transhumanizm jako gnoza. Refleksja analityczno-historyczna”. Argument. Biannual Philosophical Journal 13, no 1 (2023): 43–58. https://argument.uken.krakow.pl/article/view/10512 (dostęp: 8.05.2025).
Prokopiuk, Jerzy. Gnoza i gnostycyzm. Kraków: Vis-à-vis Etiuda, 2021.
The Transhumanist Declaration. Goethe-Universität Frankfurt. https://itp.uni-frankfurt.de/~gros/Mind2010/transhumanDeclaration.pdf (dostęp: 8.05.2025).
Ziemiński, Ireneusz. Życie wieczne. Przyczynek do eschatologii filozoficznej. Poznań: W drodze, 2013.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2025.39.99-119
Date of publication: 2025-08-13 14:59:55
Date of submission: 2025-05-10 07:42:59
Statistiken
Indikatoren
Refbacks
- Im Moment gibt es keine Refbacks
Copyright (c) 2025 Jakub Płoszczyniec

Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung 4.0 International.