Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Społeczne, przestrzenne i ekonomiczne czynniki przemocy domowej. Przypadek województwa wielkopolskiego (Polska)
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Badania nad przemocą domową w kontekście społeczno-ekonomicznym i przestrzennym pozostają niedostatecznie rozwinięte, pomimo znaczenia tego zjawiska.
Cel badań: Celem niniejszego badania było zidentyfikowanie społecznych, ekonomicznych i przestrzennych czynników ryzyka występowania przemocy domowej w powiatach województwa wielkopolskiego w latach 2018–2022.
Metoda badań: Badanie wykorzystało dane z procedury Niebieskiej Karty. Analizy przeprowadzono w oparciu o współczynnik korelacji rho Spearmana, z liczbą wszczętych procedur jako zmienną zależną.
Wyniki: Uzyskane wyniki wskazują na istotne zależności między przemocą domową a czynnikami społeczno-ekonomicznymi i przestrzennymi, takimi jak stopień urbanizacji, poziom feminizacji, liczba zawartych małżeństw oraz wskaźniki dezintegracji związane z kondycją ekonomiczną rodziny.
Wnioski: Przeprowadzone badanie wnosi wkład do istniejącej wiedzy na temat uwarunkowań przemocy domowej, co ma kluczowe znaczenie dla planowania skutecznych działań prewencyjnych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Antai, D. (2011). Controlling behavior, power relations within intimate relationships and intimate partner physical and sexual violence against women in Nigeria. BMC Public Health, 29(11), 511.
Balogun, M.O., Owoaje, E.T., & Fawole, O. (2012). Intimate partner violence in southwestern Nigeria: Are there rural-urban differences? Women Health, 52(7), 627–645. http://dx.doi.org/10.1080/03630242.2012.707171
Belsky, J. (1980). Child maltreatment: An ecological integration. American Psychologist, 35(4), 320–335.
Beyer, K., Wallis, A.B., & Hamberger L.K. (2015). Neighborhood environment and intimate partner violence: A systematic review. Trauma Violence Abuse, 16(1), 16–47. https://doi.org/10.1177/1524838013515758
Bronfenbrenner, U. (1979). The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design. Harvard University Press.
Browning, C.R. (2002). The span of collective efficacy: Extending social disorganization theory to partner violence. Journal of Marriage & Family, 64, 833–850.
Caetano, R., Ramisetty-Mikler, S., & Harris, T.R. (2009). Neighborhood characteristics as predictors of male to female and female to male partner violence. Journal of Interpersonal Violence,25(11),1986–2009.
Capaldi, D.M., Knoble, N.B., Shortt, J.W., & Kim, H.K. (2012). A systematic review of risk factors for intimate partner violence. Partner Abuse, 3(2), 231–280. https://doi.org/10.1891/1946-6560.3.2.231
Central Statistical Office. Local Data Bank. www.stat.gov.pl
Council of Europe. (2011). Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence. Treaty Series, 210. https://rm.coe.int/168008482e
Farhall, K., Harris, B.A., & Woodlock, D. (2020). The impact of rurality on women’s ‘space for action’ in domestic violence: Findings from a meta-synthesis. International Journal of Rural Criminology, 5(2), 181–203. https://doi.org/10.18061/1811/92031
Garbarino, J., & Crouter A. (1978). Defining the community context for parent-child relations: The correlates of child maltreatment. Child Development, 49(3), 604–616.
Grzymała, J. (2024). Czy przemoc domowa ma płeć?. Przegląd Socjologiczny, 73(1), 171–194. https://doi.org/10.26485/PS/2024/73.1/7
Heise, L. (1998). Violence against women: An integrated, ecological framework. Violence Against Women, 4(3), 274–277. https://doi.org/10.1177/1077801298004003002.
Kelly, L. (2003). Disabusing the definition of domestic abuse: How women batter men and the role of the feminist state. Florida State University Law Review, 30(4), 791–855.
Kothari, R., Husain, Z., & Dutta M. (2023). Understanding the geography of victimization: A spatial analysis of intimate partner violence in India. Journal of Interpersonal Violence, 38(5–6), 4970–4997. https://doi.org/10.1177/08862605221120898
Logan, T.K., Walker, R., & Leukefeld, C.G. (2021). Rural, urban-influenced and urban differences among domestic violence arrestees. Journal of Interpersonal Violence, 16(3), 266–283. https://doi.org/10.1177/088626001016003006.
McIlwaine, C. (2013). Urbanization and gender-based violence: exploring the paradoxes in the global South. Environment & Urbanization, 25(1), 65–79. https://doi.org/10.1177/0956247813477359.
McQuestion, M.J. (2003). Endogenous social effects on intimate partner violence in Colombia. Social Science Research, 32, 335–345,
MRiPS. (2010). Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie w Polsce wobec kobiet i wobec mężczyzn. Część I – raport z badań ogólnopolskich. Wyniki badań TNS OBOP dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, listopad 2010 r. https://archiwum.mrips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/1-2010_%20Raport-ogolnopolski_K-M_01-03-11.pdf
MRPiPS. (2021). Sprawozdania z realizacji „Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie” – dane statystyczne 2015–2020. https://www.gov.pl/web/rodzina/sprawozdania-z-realizacji-krajowego-programu-przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie---dane-statystyczne
Muskała, M. (2019). O znaczeniu więzi społecznych w procesie resocjalizacji. Studia Edukacyjne, 52, 107–125. https://doi.org/10.14746/se.2019.52.8
O’Campo, P., Gielen, A.C., Faden, R.R., Xue, X., Kass, N., & Wang M.C. (1998). Violence by male partners against women during the childbearing year: A contextual analysis. American Journal of Public Health, 85, 1092–1097. https://doi.org/10.2105/AJPH.85.8_Pt_1.1092
Ogólnopolska diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie. (2019). Kantar.
Renzetti, C.M. (2009). Economic stress and domestic violence. CRVAW Faculty Research Reports and Papers, 1, 2–6.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. 2023 poz. 1870) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001870
Sampson, R.J., & Laub, J.H. (1993). Structural variations in juvenile court processing: Inequality, the underclass, and social control. Law & Society Review, 27(2), 285–312.
Siemaszko, A. (1993). Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych. PWN.
Stets, J.E., & Straus, M.A. (1989). The marriage license as a hitting license: A comparison of assaults in dating, cohabiting, and married couples. Journal of Family Violence, 4, 161–180. https://doi.org/10.1007/BF01006627
Stets, J.E. (1991). Cohabiting and marital aggression: the role of social isolation. Journal of Marriage and Family, 53(3), 669–680.
Ustawa z 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej z późniejszymi zmianami (Dz.U. 2021 poz. 1249). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210001249
Weir, R. (2019). Using geographically weighted regression to explore neighborhood-level predictors of domestic abuse in the UK. Transactions in GIS, 23, 1232–1250.
Yakubovich, A.R., Heron, J., Barter, C., & Humphreys, D.K. (2022). Trajectories of exposure to neighborhood deprivation and the odds of experiencing intimate partner violence among women: Are there sensitive periods for exposure? Interpersonal Violence, 37(7–8), 5728–5746. https://doi.org/10.1177/0886260520959626
Yllo, K., & Straus, M.A. (1981). Interpersonal violence among married and cohabiting couples. Family Relations, 30(3), 339–347.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2025.44.3.175-187
Data publikacji: 2025-09-29 20:44:12
Data złożenia artykułu: 2024-11-14 22:44:49
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2025 Agnieszka Barczykowska, Emilia Bogacka, Maciej Muskała, Katarzyna Kulczyńska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.