Uwarunkowania kształtowania potencjalnych powiązań funkcjonalnych na obszarze Euroregionu Roztocze
Streszczenie w języku polskim
Euroregion jest jedną z wielu form współpracy państw po obu stronach granicy, wyróżnia się współpracą władz samorządowych różnych państw. Wpisanie w 2019 r. obszaru Roztocza na listę Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO oraz powołanie w maju 2020 r. Stowarzyszenia Samorządów Euroregion otworzyło możliwości rozwoju działań transgranicznych w obszarze ochrony przyrody, ale również w rozwoju społeczno-gospodarczym zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Celem artykułu jest ocena potencjalnych powiązań transgranicznych jako podstawy tworzenia i rozwoju Euroregionu Roztocze po stronie polskiej. Zakres czasowy obejmuje wykorzystanie dostępnych informacji statystycznych, obrazujących obecne uwarunkowania i zmiany przestrzenne w latach 2011–2022. W artykule zastosowano metody analizy danych statystycznych i analizy literatury oraz metodę bonitacji punktowej w celu określenia potencjału poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Wzięto pod uwagę następujące cechy: czasy dojazdu 30 i 60 minut od przejść granicznych, potencjalne powiązania funkcjonalne występujące na obszarze badań, współpracę w ramach miast partnerskich w relacji Polska–Ukraina. W przeprowadzonej analizie wyróżnia się województwo podkarpackie ze względu na autostradę A4. Po zrealizowaniu inwestycji S17 Hrebenne–Piaski można oczekiwać, że strefa czasów dojazdu 30 i 60 minut od przejścia w Hrebennem znacznie się rozszerzy. W szerszym kontekście umożliwi to bezproblemowy i sprawny dojazd od granicy z Ukrainą do Lublina i Warszawy. Przeanalizowane powiązania funkcjonalne nie uzasadniają w pełni powstania nowego Euroregionu, lecz od momentu powołania Stowarzyszenia Samorządów Euroregion oraz Związku Transgranicznego Euroregion Roztocze zwiększyła się współpraca pomiędzy jednostkami samorządowymi Polski i Ukrainy. Z pewnością można stwierdzić, że powstający Euroregion Roztocze dąży do wzrostu współpracy jednostek samorządu terytorialnego na całym obszarze.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Böhm, H., Boháč, A., Wróblewski, Ł. (2023). Evaluation of Cross-Border Cooperation in Czechia Since 1993: Euroregions on the Way to Authentic Cross-Border Regions? Geografický časopis / Geographical Journal, 75(3), 253–267. DOI: https://doi.org/10.31577/geogrcas.2023.75.3.13
Castells, M. (1998). The Information Age: Economy, Society and Culture – the Rise of Network Society. Oxford: Oxford University Press.
Doroszewski, W. (1997). Powiązanie. W: Słownik języka polskiego. Warszawa: PWN.
Flaga, M., Pantylej, W., Łoboda, K. (2017). Sytuacja demograficzna jako determinanta rozwoju pogranicza polsko-ukraińskiego. W: A. Miszczuk (red.), Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego (s. 89–120). Lublin: Norbertinum.
Greta, M. (2013). Euroregiony polskie w procesie integracji europejskiej oraz w przezwyciężaniu peryferyjności i dysproporcji regionalnych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-852-3
Gwiaździńska-Goraj, M., Jezierska-Thöle, A. (2013). Modele rozwoju sektora usługowego małych miast w polskiej strefie przygranicznej z Niemcami i Rosją. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, (15), 39–60. DOI: https://doi.org/10.18778/1508-1117.15.03
Jakubowski, A., Trykacz, K., Studzieniecki, T., Skibiński, J. (2022). Identifying Cross-Border Functional Areas: Conceptual Background and Empirical Findings from Polish Borderlands. European Planning Studies, 30(12), 2433–2455. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2021.1958760
Kawałko, B. (2017). Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego w świetle dokumentów strategicznych. W: A. Miszczuk (red.), Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego (s. 257–282). Lublin: Norbertinum.
Komornicki, T., Kowalczyk, K. (2017). Transportowe wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego. W: A. Miszczuk (red.), Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego (s. 189–213). Lublin: Norbertinum.
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: Regiony, miasta, obszary wiejskie (data uchwalenia: 13 lipca 2010 r.).
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030 (data uchwalenia: 17 września 2019 r.).
Lechwar, M. (2012). Instytucjonalny wymiar współpracy transgranicznej w regionie podkarpackim. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (26), 168–179.
Leibenath, M., Blum, A., Stutzrimer, S. (2010). Transboundary Cooperation in Establishing Ecological Networks: The Case of Germany’s External Borders. Landscape and Urban Planning, 94(2), 84–93. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2009.08.002
Medeiros, E. (2018). The Role of European Territorial Cooperation (ETC) in EU Cohesion Policy. W: E. Medeiros (Ed.), European Territorial Cooperation (s. 69–93). Cham: Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-74887-0_5
Spierings, B., Velde, M. van der (2013). Cross-Border Mobility, Unfamiliarity and Development Policy in Europe. European Planning Studies, 21(1), 1–4. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2012.716235
Stec, A. (2017). Porównanie metody Hellwiga i metody waloryzacji według bonitacji punktowej do oceny atrakcyjności turystycznej gmin na przykładzie województwa podkarpackiego. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 18(2), 314–323. DOI: https://doi.org/10.22630/MIBE.2017.18.2.30
Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014–2020 (data uchwalenia: 24 czerwca 2013 r.).
Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego do 2030 r. (data uchwalenia: 29 marca 2021 r.).
Strategia Rozwoju Województwa Podkarpackiego – Podkarpackie 2030 (data uchwalenia: wrzesień 2020 r.).
Strategia Współpracy Transgranicznej Województwa Lubelskiego, Obwodu Lwowskiego i Obwodu Brzeskiego na lata 2014–2020 (data uchwalenia: 30 kwietnia 2014 r.).
Timothy, D.J. (1995). Political Boundaries and Tourism: Borders as Tourist Attractions. Tourism Management, 16(7), 525–532. DOI: https://doi.org/10.1016/0261-5177(95)00070-5
Więckowski, M. (2004). Przyrodnicze uwarunkowania kształtowania się polsko-słowackich więzi transgranicznych. Warszawa: PAN, IGiPZ.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2025.80.0.1-19
Data publikacji: 2025-03-12 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2024-10-14 15:06:41
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Jakub Skibiński

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.