Home movies, teoria krajobrazu i edukacja filmowa. Studium przypadku z Polskiego Archiwum Filmów Domowych

Justyna Hanna Budzik

Streszczenie w języku polskim


Artykuł jest przyczynkiem do szerszych badań nad archiwami filmów domowych w kontekście reprezentacji krajobrazu epoki antropocenu oraz rozpoznawania relacji człowieka i środowiska w przejawach kultury wizualnej. Najpierw wyjaśniono wybór filmów domowych jako przedmiotu badań. Ponadto przybliżono kontekst antropologicznego rozumienia krajobrazu w koncepcji Tima Ingolda i jego zasadność dla badań filmoznawczych. Następnie przedstawiono studium przypadku – Archiwum Rodziny Bełżeckich z kolekcji Polskiego Archiwum Filmów Domowych, ze szczególnym uwzględnieniem filmowych środków wyrazu wykorzystanych do przedstawienia krajobrazu w zarejestrowanych materiałach. W części końcowej znajdują się konkluzje i propozycje wielodyscyplinarnych ścieżek interpretacji filmów domowych oraz połączenia badań home movies, studiów nad kulturą wizualną i badań z zakresu dyscyplin przyrodoznawczych, które w założeniu mają stać się inspiracją do działań edukacyjnych. Znajduje się tu także sześć przykładowych ćwiczeń, które osoby uczące mogą zmodyfikować i doprecyzować odpowiednio do potrzeb grupy odbiorczej.


Słowa kluczowe


film domowy; archiwum; krajobraz; antropocen

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Budzik, J.H. (2023). Polski film i fotografia nowego wieku na tle kultury wizualnej. Widma, antropocienie, sztandary. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Chéroux, C. (2014). Ekspert i użytkownik. Wszechobecność fotografii amatorskiej. W: Wernakularne. Eseje z historii fotografii. Warszawa: Fundacja Archeologia Fotografii.

Copik, I. (2017). Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Haratyk, P. (2015). Film rodzinny – temat niepopularny? Codzienność w kinie amatorskim. Pobrane z: https://malakulturawspolczesna.org/2015/12/10/paulina-haratyk-film-rodzinny-temat-niepopularny-codziennosc-w-kinie-amatorskim

Haratyk, P. (2020). Kapsuła czy wehikuł czasu? Prywatne archiwum home movies. W: B. Giza, P. Zwierzchowski, K. Mąka-Malatyńska (red.), Archiwa we współczesnych badaniach filmoznawczych (s. 331–346). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Ingold, T. (2014). Czasowość krajobrazu. W: B. Frydryczak, D. Angutek (red.), Krajobrazy. Antologia tekstów (s. 141–163). Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Maliszewski, K. (2023). Ekologiczne podejście w edukacji – dyscyplinarna aporia. Postscriptum Polonistyczne, (1), 1–15. DOI: 10.31261/PS_P.2023.31.05

Mirzoeff, N. (2016). Jak zobaczyć świat. Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Karakter, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Mocior, E., Franczak, P., Hibner, J., Krąż, P., … Tokarczyk, N. (2014). Typologia naturalnych krajobrazów efemerycznych w świetle dotychczasowych badań. W: P. Krąż (red.), Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii (T. 2; s. 77–101). Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.

Mörner, C. (2011). Dealing with Domestic Films: Methodological Strategies and Pitfalls in Studies of Home Movies from the Predigital Era. The Moving Image: The Journal of the Association of Moving Image Archivists, 11(2), 22–45. DOI: 10.1353/mov.2011.0023

Ochwat, M. (2018). Społeczna odpowiedzialność edukacji polonistycznej. W: E. Jaskółowa, M. Wójcik-Dudek (red.), Język – lektura – interpretacja w edukacji szkolnej (s. 43–56). Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Ochwat, M. (2020a). (Współ)myślenie w humanistyce. Literackie ekokształcenie w epoce antropocenu. Polonistyka. Innowacje, (12), 31–51. DOI: 10.14746/pi.2020.12.3

Ochwat, M. (2020b). Edukacja polonistyczna wobec kryzysu klimatycznego – rozpoznania i rekomendacje dydaktyczne. Annales UMCS sectio N – Educatio Nova, 5, 185–203. DOI: 10.17951/en.2020.5.185-204

Odin, R. (2014). The Home Movie and Space of Communication. W: L. Rascaroli (Ed.), Amateur Filmmaking: The Home Movie, the Archive, the Web (s. 15–26). New York: Bloomsbury Publishing. DOI: 10.5040/9781628929935.ch-001

Podsiadło, M. (2019). Ekokrytyczny trójgłos w kinie polskich reżyserek filmowych. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu, (3), 1–9.

Sitek, G. (2019). „Służba, guwernantka, okoliczni chłopi”. Found footage jako „spowolnione” spojrzenie na polską rzeczywistość kulturową i polityczną na przykładzie „Ja kinuję” Karoliny Puchały-Rojek. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu, (2), 1–12.

Sobchack, V. (1999). Towards a Phenomenology of Nonfictional Experience. W: J.M. Gaines, M. Renov (Eds.), Collecting Visible Evidence (s. 241–254). Minneapolis: University of Minnesota Press.

www1: https://artmuseum.pl/pl/news/polskie-archiwum-filmow-domowych-nabor

www2: https://botanik.pl/2016/03/22/metamorfozy-roslin

www3: https://filmydomowe.artmuseum.pl/o-projekcie

www4: https://filmydomowe.artmuseum.pl/pafd_0006_008_r8_16fps

www5: https://filmydomowe.artmuseum.pl/pafd_0006_013_r8_16fps

www6: https://filmydomowe.artmuseum.pl/pafd_0038_003

www7: https://homemoviedaywarsaw.com

www8: https://www.europeana.eu/pl

www9: https://www.youtube.com/watch?v=K1WQwlAYhlY

Zajączkowska, U. (2019). Patyki i badyle. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2024.9.243-257
Data publikacji: 2024-10-24 23:37:56
Data złożenia artykułu: 2023-08-29 18:32:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.