Edukacja outdoorowa szansą na budowanie relacji rówieśniczych

Jolanta Andrzejewska

Streszczenie w języku polskim


Aktywność ucznia w określonych miejscach i podczas przemyślanych zadań rozwojowo dydaktycznych jest czynnikiem wpływającym na jego proces uczenia się, wychowania i sposób podejmowania interakcji z rówieśnikami i nauczycielem. Zdaniem Jolanty Zwiernik (2009) wiedza osobista, umiejętności kluczowe, doświadczenia, strategie zachowania się ucznia nabyte w różnych sytuacjach i różnych miejscach będą inaczej skonstruowane w umyśle oraz inaczej wykorzystywane w nowych, nieszablonowych sytuacjach. Zatem we współczesnej szkole należy zwrócić uwagę na przestrzenie edukacyjne, w których przebywa dziecko, na zadania rozwojowe/ problemy, z którymi się zmaga, i na osiągnięcia rozwojowe, które pozwolą mu w przyszłości radzić sobie z wyzwaniami. Artykuł jest próbą pokazania niewykorzystanych potencjałów edukacji outdoorowej, pedagogiki miejsca i roli zadań rozwojowo-dydaktycznych w budowaniu relacji między uczniami. Materiał składa się z dwóch części: opisu projektu edukacyjnego „Za progiem”, który przyjął postać eksperymentu nauczającego, oraz prezentacji wyników badań. Istotą projektu edukacyjnego było rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów poprzez zadania rozwojowo-dydaktyczne realizowane w czteroosobowych zespołach rówieśniczych. Projekt „Za progiem” składał się z dwóch sześciogodzinnych cykli zadań edukacyjnych „Teraźniejszość, przeszłości i przyszłość drzewa” i „Tropiciele zapachów”. Zadania o charakterze problemowym były realizowane w różnych przestrzeniach edukacyjnych, w zróżnicowanych kontekstach naturalnych, społecznych i kulturowych. Beneficjentami warsztatów byli uczniowie klas I–III , w liczbie 8 grup (7 ze środowiska wiejskiego, 1 z miejskiego), każdej liczącej 12 osób. Cykl był realizowany w ramach projektu Power pt. „Za progiem – wyprawy odkrywców” w Instytucie Pedagogiki UMCS w Lublinie i trwał od listopada 2018 roku do czerwca 2019 roku. W badaniach poszukiwano odpowiedzi na pytania: jakie relacje rówieśnicze zachodzą podczas edukacji outdoorowej? W jaki sposób zadania rozwojowo-dydaktyczne i sytuacje edukacyjne sprzyjają pojawieniu się autentycznej współpracy wśród uczniów? W badaniach wykorzystano metodę eksperymentu nauczającego, obserwację i wywiad z uczniami klas I–III.


Słowa kluczowe


uczeń, sytuacje edukacyjne i zadania rozwojowo- dydaktyczne, eksperyment nauczający

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Andrzejewska J., 2013, Zróżnicowanie modeli edukacyjnych w przedszkolu a funkcjonowanie psychospołeczne dzieci. Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Andrzejewska J., 2018, Elastyczna przestrzeń uczenia się dziecka. „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” vol. 37, nr 1.

Andrzejewska J., 2019, Sytuacje edukacyjne w szkole zogniskowane na uczeniu się wychowanka. „Roczniki Pedagogiczne”, nr 2.

Bałachowicz J., 2017, Szkoła jako przestrzeń budowania przyszłości. W: J. Bałachowicz, A. Korwin-Szymańska, E. Lewandowska, A. Witkowska-Tomaszewska, Zrozumieć uczenie się. Zmienić edukację. Warszawa, Wydawnictwo APS.

Braun D., 2002, Badanie i odkrywanie świata z dziećmi. Kraków, Wydawnictwo Jedność.

Brophy J., 2004, Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa, PWN.

Brzezińska A.I., 2008, Nauczyciel jako organizator społecznego środowiska uczenia się. W: E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz, Wydawnictwo UKW, 50.

Dejnaka A., 2012, Rzeczywistość rozszerzona i jej zastosowanie w edukacji. „e-mentor”, nr 2, 33.

Dumont H., Istance D., Benavides F., 2013, Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce. Warszawa, ABC a Wolters Kulwer Business.

Filipiak E., 2018, Badanie potencjału możliwości uczenia się dzieci – eksperyment nauczający. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 42(3), 60–71.

Filipiak E., Lemańska-Lewandowska E., 2015, Najważniejsze wyniki i rekomendacje. W: E. Filipiak (red.), Nauczanie rozwijające we wczesnej edukacji według Lwa S. Wygotskiego. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Art Studio, 11–12.

Filipiak E., Lemańska-Lewandowska E., 2015, Możliwości rozwijania myślenia i uczenia się dzieci poprzez stawianie zadań rozwojowych. W: E. Filipiak (red.), Nauczanie rozwijające we wczesnej edukacji według L. S. Wygotskiego. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Art Studio, 47.

Garbula J.M., 2016, Szkolna edukacja w perspektywie ideologii edukacyjnych. W: E. Skrzetuska, M. Jurewicz (red.), Edukacja wczesnoszkolna w warunkach zmiany społecznej i kulturowej. Warszawa, Wydawnictwo SGG W.

Karoń-Ostrowska A., Tischner J., 2003, Spotkanie z ks. Józefem Tischnerem rozmawiała Anna Karoń-Ostrowska. Kraków.

Karwowska-Struczyk M., 2009, Dziecko i rówieśnicy w społecznym świecie wczesnej edukacji. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Kęsy M., 2017, Poszerzona rzeczywistość w edukacji. „Dydaktyka Informatyki”, nr 12.

Klus Stańska D., 2018, Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teoria o praktyce. Warszawa, PWN.

Kowalik-Olubińska M., 2010, Interakcje społeczne jako kontekst rozwoju społecznego dziecka. W: B. Grzeszkiewicz (red.), Dziecko w kontekstach edukacyjnych. Szczecin, Print Group, 168–174.

Kyriacou Ch., 1991, EssentialTeaching Skills. Great Britan, Stanley Thornes Publishers.

Nalaskowski A., 2002, Przestrzenie i miejsca szkoły. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Pawlak A., 2009, Tutoring dziecięcy w procesie nauczania – uczenia się dzieci siedmioletnich i ośmioletnich. Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Sajdera J., 2008, Współdziałanie jako forma wspólnego uczenia się. W: E. Filipiak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się . wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz,

Wydawnictwo UK W, 199.

Schaffer H.R., 2005, Psychologia dziecka. Warszawa, PWN.

Slavin R.E., 2013, Uczenie się oparte na współpracy: Dlaczego praca w grupach jest skuteczna? W: H. Dumont, D. Instance, F. Benavides (red.), Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce, tłum. Z. Janowska. Warszawa, OECD.

Strelau J., 2004, Różnice indywidualne: opis, determinanty i aspekt społeczny. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Twardowski A., 2009, Wpływ relacji z rówieśnikami na rozwój dziecka. „Wychowanie w Przedszkolu”, nr 11.

Wood D., 1995, Społeczne interakcje jako tuto ring. W: A. Brzezińska, G. Lutomski, B. Smykowski (red.), Dziecko wśród rówieśników i dorosłych. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Zwiernik J., 2009, Dziecięca codzienność w przestrzeniach podwórka. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepkowska-Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Żylińska M., 2013, Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi. Toruń, Wydawnictwo Naukowe UMK.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.2.151-167
Data publikacji: 2020-06-03 13:24:49
Data złożenia artykułu: 2019-11-30 22:17:58


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3016
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 2012

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Jolanta Andrzejewska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.