Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Pedagogiczne kryteria poznania i oceny rysunków dziecka w perspektywie modelu obrazowania figuratywnego
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Błądzenie po omacku, nadmierne teoretyzowanie, subiektywność poznania i oceny twórczości rysunkowej dziecka, zamiast stymulować, motywować i wzmacniać jego poczucie wartości, obniża je i uzależnia od osób dorosłych. Brak wymiernych kryteriów poznania skutkuje powierzchownymi analizami, pochopnymi diagnozami i nieadekwatnymi dla rozwoju i możliwości dziecka ocenami. Cel badań: W artykule dokonano analizy literatury przedmiotu z zakresu twórczości rysunkowej dziecka w okresie obrazowania figuratywnego, skupiając uwagę na ukazaniu jakości wizualnych formy plastycznej mogących służyć jako wymierne kryterium dla pedagogicznego poznania i obiektywnej oceny dziecięcych rysunków. Udzielono odpowiedzi na pytania: na jakie jakości wizualne formy plastycznej należy zwrócić uwagę? Jak rozwojowo różnicują się pojęcia linii i kształtu, koloru i plamy kolorystycznej, przestrzeni i układu kompozycyjnego? Jakich w związku z tym nabywa nowych cech formalnych rysunek dziecka? Stan wiedzy: Kompleksowo zagadnienie poznania i oceny rysunków dziecka podjął w latach 60-tych XX wieku Stefan Szuman. Pewne odniesienia do problematyki można odnaleźć w pracach V. Lowenfelda i W. L. Brittaina, R. Arnheima, S. Popka i in. Pedagogicznemu poznaniu i ocenie rysunków dziecka może służyć opis rozwoju formy plastycznej zawarty w modelu obrazowania figuratywnego M. Uberman.
Podsumowanie: Pedagogiczne poznanie i ocena dziecięcej twórczości plastycznej powinna mieć charakter obiektywny, dlatego wymaga elementarnej wiedzy o dziecka i wymiernych kryteriów analizy formy plastycznej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Arnheim, R. (2019). Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka. Łódź: Wydawnictwo Officyna.
Bruner, J.S. (1982). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania. Warszawa: PWN.
Cannoni, E. (2003). Il disengo dei bambini. Rzym: Carocci editore.
Dudek, Z. W. (2006). Psychologia integralna Junga. Warszawa: ENETEIA.
Golomb, C. (2011). The Creation of Imaginary Worlds: The role of art., magic and dreams in child development. London: Jessica Kingsley Publishers.
Gombrich, E. (1981). Sztuka i złudzenie. O psychologii przedstawienia obrazowego. Warszawa: PIW.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (1992). Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Warszawa: WSiP.
Jacobi, J., (1968). Psychologia C. G. Junga., Warszawa: PAX.
Jung, C.G. (1995). Podstawy psychologii analitycznej. Wykłady tavistockie. Warszawa: Wydawnictwo Wrota.
Jung, C.G. (1981). Archetypy i symbole. Pisma wybrane. Warszawa: Czytelnik.
Jung, C.G. (1952). Psychologie und Alchemie. Rascher-Verlag, Stuttgart-Zurich, 1944, wyd. II 1952.
Kellogg, R. (1967). Rhoda Kellogg Child Art. Collection. Washington 1967.
Kindler, A. Darras, B. (1997). Map of artistic development. Child development in art. National Art Education, Reston.
Kościelecki, S. (1976). Współczesna koncepcja wychowania plastycznego. Warszawa: PWN.
Kujawiński, J. (1990). Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. Warszawa: WSiP.
Lam, W. (1960). Sztuka dziecka. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Longobardi, C., Pasta, T., Quaglia, R. (2012). Manuale del disengo infantile. UTET University: Seconda edizione.
Lowenfeld, V., Brittain, W. L. (1977). Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa: PWN.
Luquet, G. H. (1927). Le dessin enfantin. Paris: Alcan.
Marciniak, T. (1976). Problemy wychowania plastycznego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Michejda-Kowalska, K. (1987). Czy kolor różowy może być smutny. Warszawa: WSiP.
Parnowska-Kwiatkowska, M. (1960). Bazgrota i rysunek dziecka. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Piaget, J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych: centralny problem rozwoju. Warszawa: PWN.
Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: PWN.
Popek, S. (1985). Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży. Warszawa: WSiP.
Stern, A. (2016). Odkrywanie śladu. Gliwice: Element.
Szuman, S. (1990a). O sztuce i wychowaniu estetycznym. Warszawa: WSiP.
Szuman, S. (1990b). Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej dziecka. Warszawa: WSiP.
Szuścik, U. (2019). Bazgrota w twórczości plastycznej dziecka. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Szuścik, U. (2018). Twórczość rysunkowa dziecka w kontekście tworzenia przez nie znaku plastycznego i odkrywania znaczenia. Forum Pedagogiczne, 2, 33-46.
Trojanowska, A. (1983). Dziecko i plastyka. Warszawa: WSiP.
Uberman, M. (2019). Od kształtu koła do wizerunku człowieka – obrazowania figuratywne dziecka w perspektywie poszukiwań archetypowo-mitycznych symboli kultury. W: Horyzonty dziecięcych znaczeń. Kreowanie środowiska uczenia się, Jolanta Bonar, Monika Wiśniewska-Kin, Anna Buła (red.). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Uberman, M. (2015). Vyvoj figurativneho motivu v detskom vytvarnom prejave. Presov: Akcent-print.
Wygotski, L. S. (1971). Wybrane prace psychologiczne, PWN, Warszawa.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.1.55-69
Data publikacji: 2021-04-16 14:27:03
Data złożenia artykułu: 2020-12-18 07:53:19
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2021 Marta Uberman
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.