Uzależnienie i współuzależnienie od alkoholu w rodzinie a postępowanie mediacyjne

Ewelina Silecka-Marek

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Zjawisko uzależnienia od alkoholu obejmuje nie tylko samego alkoholika, ale także jego rodzinę, a więc współmałżonka i dzieci. Współuzależnienie to bowiem zespół objawów psychologicznych wynikających z życia w rodzinie z alkoholikiem, będących bezpośrednim skutkiem uzależnienia jednego z członków rodziny.

Cel badań: W artykule zwrócono uwagę na duże znaczenie komunikacji interpersonalnej w życiu rodzinnym. Przezwyciężanie barier w porozumiewaniu się, rozpoznawanie i nazywanie emocji może być sposobem przezwyciężania sytuacji konfliktowych w rodzinie. Rozważania zawarte w artykule są efektem analizy piśmiennictwa naukowego poświęconego zagadnieniom rodziny z uzależnieniem od alkoholu.

Stan wiedzy: Uzależnienie i współuzależnienie od alkoholu to poważne problemy, które należy rozwiązać, aby wszyscy członkowie rodziny mogli żyć w równowadze. Osoba uzależniona i jej rodzina może skorzystać z psychoterapii, terapii rodzinnej, grup wsparcia, ale także mediacji.

Podsumowanie: Mediacja jest sposobem rozwiązywania sytuacji konfliktowych i skutecznym narzędziem komunikowania się, budowania dialogu, a tym samym przezwyciężania sytuacji trudnych.


Słowa kluczowe


współuzależnienie, uzależnienie od alkoholu, relacje rodzinne, mediacja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Basista-Przybyła, H. (2002). Proces mediacji rodzinnych – od teorii do praktyki. Mediator, 21, 5–23.

Braun-Gałkowska, M. (2007). Poznawanie systemu rodzinnego. Wyd. KUL.

Brown, S. (1995). Bezpieczne przejście. Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Erikson, C.K. (2019). Nauka o uzależnieniach. Od neurobiologii do skutecznych metod leczenia. Wyd. UW.

Christoffersen MN, Soothill K. (2003). The long-term consequences of parental alcohol abuse: a cohort study of children in Denmark. J Subst Abuse Treat, 25(2), 107–116.

Cierpiałkowska, L, Ziarko, M. (2010). Psychologia uzależnień- alkoholizm. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Drożdżowicz, L. (1999). Ogólna teoria systemów. W B. de Barbaro (Red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny (s. 9–17). Wyd. UJ.

Fedorowska, D. (2010). Przemoc i uzależnienia w rodzinie a mediacja. Pobrane 30, Lipca, 2021 z: https://www.infor.pl/prawo/pomoc-spoleczna/przemoc-w-rodzinie/265488,Przemoc-i-uzaleznienia-w-rodzinie-a-mediacja.html

Felson, R., Jukka, S., Mikko, A., Heta, M. (2008). Is the association between alcohol use and delin¬quency causal or spurious? Criminology, 46(3), 785–808.

Frąckowiak-Sochańska, M. (2011). Terapia par jako narzędzie przeciwdziałania dysfunkcji rodziny. Dysfunkcje rodziny. Roczniki Socjologii Rodziny, 11, 185–212.

Frączek, Z. (2018). Konflikty w rodzinie i propozycje ich rozwiązania. Kultura – Przemiany – Edukacja, 6(144), 141–164. http://doi.org/10.15584/kpe.2018.6.11

Fudała, J. (2007). Czy moje picie jest bezpieczne? Parpamedia.

Glick, D., Kessler, D.R., (1974). Marital and family therapy. Grune and Stratton.

Hędzelek, M., Wnuk, M., Marcinkowski, J.T. (2009). Choroba współuzależnienia od alkoholu – diagnoza, konsekwencje, leczenie. Problemy Higieniczno Epidemiologiczne, 3, 309–315.

Huryn, V. (2007). Prawne aspekty mediacji w sprawach rodzinnych. W A. Gójska. V. Huryn (Red.), Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych (s. 287–288). C.H. Beck.

Jakubczyk, A. (2017). Uzależnienie, picie szkodliwe i ryzykowne- podstawowe definicje w świetle najważniejszych systemów klasyfikacyjnych. W M. Wojnar (Red.), Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu (s. 13–15). Parpa.

Karaszewska, H. (2017). Mediacja jako dobrowolny sposób rozwiązywania konfliktów w rodzinie. W A. Barczykowska, M. Muskała (Red.), Horyzonty pedagogiki resocjalizacyjnej. Księga Jubileuszowa Profesora Wiesława Ambrozika (s. 409–423). Wyd. Naukowe UAM.

Karaszewska, H., Silecka-Marek, E. (Red.). (2016). Sytuacje trudne w perspektywie jednostkowej i społecznej. Wyd. Naukowe UAM.

Kratochvil, S. (2006). Terapia małżeńska. Przekł. E. M. Srajerowa. Via Medica.

Lawrence, A., Greenfeld, M.S., Maureen, A., Henneberg, M.P.A. (2001). Victim and Offender Self-Reports of Alcohol Involvement in Crime. Alcohol Res Health, 25(1), 20–31.

Leadley, K., Clark. C.L., Caetano, R. (2000). Couples’ drinking

patterns, intimate partner violence, and alcohol-related partnership problems. Journal Substance Abuse, 11(3), 253–263.

Lindenmeyer, J. (2007). Ile możesz wypić? O nałogach i ich leczeniu. GWP.

Margasiński, A. (2010). Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu. Impuls.

Margasiński, A. (2013). Skale Oceny Rodziny. Polska adaptacja FACES IV –Flexibility and Cohesion Evaluation Scales Davida H. Olsona. Podręcznik. Wyd. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Markowitz, S. (2005). Alcohol, drugs and violent crime. International Review of Law and Economics, 25(1), 20–44.

Marmola, M. (2017). Funkcjonowanie systemów rodzinnych osób z uzależnieniem od alkoholu w percepcji ich dorastających synów i córek. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 31(3), 240–253.

Marshal, M. P. (2003). For better or for worse? The effects of alcohol use on marital functioning. Clinical Psychology Review, 23(7), 959–997.

Mediacje rodzinne. Skrypt szkoleniowy, Pobrane 30, Lipca, 2021 z: http://www.kul.pl/files/37/Mediacja/skrypty/skrypt_rodzinne.pdf

Mellibruda, J., Sobolewska, Z. (1997). Koncepcja i terapia współuzależnienia. Alkoholizm i Narkomania, 3, 421–430.

Mellody, P. (1992). Toksyczna miłość i jak się z niej wyzwolić. Wyd. Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza.

Milewski, R. (Red.). (2016). Skarb mediatora. Wybór tekstów. Wyd. Centrum Mediacji Partners Polska. Fundacja „Partners” Polska.

Morek, R. (2018). Wprowadzenie. W E. Gmurzyńska. R. Morek (Red.), Mediacje. Teoria i praktyka (s. 24–25). Wolters Kluwer.

Namysłowska, I., Woronowicz, B.T., Bogulas, M., Beauvale, A. (2004). Obraz relacji rodzinnych w oczach osób uzależnionych od alkoholu i ich partnerów małżeńskich. Alkohol Narkomania, 17(3–4), 173–185.

Nichols, W.C. (1988). Marital therapy. An integrative approach. Wyd. New York.

Plopa M. (2011). Psychologia rodziny: teoria i badania. Impuls.

Radochański, M. (1998). Wybrane zagadnienia psychopatologii w ujęciu systemowej koncepcji rodziny. Roczniki Socjologii Rodziny, 10, 91–92.

Rostowska, T. (2001). Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

Ryś, M. (2001). Systemy rodzinne. Episteme.

Samochowiec, A., Chęć, M., Kołodziej, Ł., Samochowiec, J. (2015). Zaburzenia używania alkoholu: Czy nowe kryteria diagnostyczne implikują zmianę strategii terapeutycznych? Alkoholizm i Narkomania, 28, 57–58.

Scharf JL, Broida JP, Conway K, Yue A. (2004). The interaction of parental alcoholism, adapta¬tion role, and familial dysfunction. Addict Behav, 29(3), 575–581.

Seweryńska, A.M. (2004). Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej. Poradnik dla wychowawców i nauczycieli. WSiP.

Sitarz, O., Bek, D. (2018). Zasadność zakazu obowiązkowej mediacji w sprawach przemocy domowej. Krytyczna analiza przepisu art. 48 ust. 1 tzw. konwencji stambulskiej. Studia Prawnicze, 1. https://doi.org/10.37232/sp.2018.1.5

Skrobotowicz, G.A. (2014). Mediacja w sprawach o przemoc w rodzinie. Prokuratura i Prawo, 3.

Szczepanik, R., Okólska, K. (2018). Zapomniani rodzice (dorosłych) dzieci uzależnionych od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 32, 273–300.

Sztander, W. (2006). Poza kontrolą. Wyd. Instytut Psychologii Zdrowia.

Wegscheider-Cruse, S. (2000). Nowa szansa. Nadzieja dla rodziny alkoholowej. Wyd. Instytut Psychologii Zdrowia.

White, H.R., Ping-Hsin, Ch. (2002) Problem drinking and intimate partner violence. Journal of Studies on Alcohol and Drugs, 63(2), 205–14.

Woititz, J. (1994). Małżeństwo na lodzie. Akuracik.

Woronowicz, B.T. (2008). Na zdrowie! Jak poradzić sobie z uzależnieniem od alkoholu. Media Rodzina.

Zalas, K. (2011). Rodzina z problemem alkoholowym. Prace naukowe AJD, Pedagogika, 20, 285–303.

Zimbardo, P.G., Gerring, R.J. (2014). Psychologia i życie. PWN.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.1.151-172
Data publikacji: 2022-04-19 10:31:45
Data złożenia artykułu: 2021-08-14 09:17:48


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3344
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 2001

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2022 Ewelina Silecka-Marek

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.