Afektywne znaczenia doświadczeń szkolnych absolwentów klas Montessori – doniesienia badawcze

Beata Bednarczuk

Streszczenie w języku polskim


Badania zrealizowano w okresie dziewięciu miesięcy, od września 2013 do kwietnia 2014 roku. Objęto nimi 94 absolwentów Szkoły Podstawowej nr 27 im. Marii Montessori w Lublinie, którzy kształcili się według zasad alternatywnego systemu kształcenia. Analizie poddano 69 zestawów narzędzi badawczych wypełnionych kompletnie przez osoby spełniające kryteriadoboru do grupy. Do badania emocjonalnych znaczeń doświadczeń szkolnych wykorzystano kwestionariusz Autorefleksja nad kształceniemw systemie Montessori, autorsko opracowanym na podstawie Metody konfrontacji z sobą Huberta Hermansa. Ogląd wskaźników wartościowań sytuacji szkolnej ujętej w stwierdzeniu: „Będziesz odpowiedzialny za kształcenie własnych dzieci. Zakładasz, że wybierasz zarówno system Montessori (przyszłość S = 15,40; O = 15,33), jak i doświadczeń ogólnych (S = 13,89; O = 14, 54) i idealnych (S = 18,18; O = 17, 91)" wskazał, że aktywne były wyróżnione przez Hermansa dwa motywy podstawowe (wysokie średnie wartości S i O), a ich działanie zostało zrównoważone (brak istotnych statystycznie różnic między S i O).

Analizowane w niniejszej pracy doświadczenia szkolne oraz ogólne i idealne prezentowały jeden z sześciu możliwych, ale najbardziej integralny typ klimatu emocjonalnego: siły i jedności (+HH), w którym intensywna samoświadomość występuje z „przyjemnym poczuciem przekraczania granic między własnym Ja, a kimś drugim” (Chmielnicka-Kuter, Oleś, Puchalska-Wasyl 2009, s. 14). Na tej podstawie uznano, że przestrzeń szkoły stanowiła dla badanych obszar samopotwierdzenia.


Słowa kluczowe


pedagogika Marii Montessori; doświadczenia szkolne; wartościowanie doświadczeń szkolnych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bardziejewska M., 2005, Okres dorastania. Jak rozpoznać i wzmacniać potencjał nastolatków? W: A. Brzezińska (red.), Portrety psychologiczne człowieka: dzieciństwo-dorastanie-dorosłość. Podręcznik praktycznej psychologii rozwoju. Gdańsk, GWP.

Bednarczuk B., 2014, Maria Montessori’s Pedagogy as the Context of Research on the Child in Poland. W: B. Bednarczuk, D. Zdybel (red.), Learning in the Montessori Classroom – The Process of Becoming Independent Person. Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Błachnio A., 2011, Człowiek autorski w erze globalizacji. Bydgoszcz, Wydawnictwo Uczelniane AB.

Błaszczak W., 2004, Narracja jako sposób rekonstruowania i konstruowania historii życia w terapii Metodą Konfrontacji z Sobą Huberta Hermansa. W: E. Dryll, A. Cierpka (red.), Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne.Warszawa, Wydawnictwo PAN.

Brzezińska A.I, 2004, Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Brzezińska A.I., 2005, Jak myślimy o rozwoju człowieka? W: A.I. Brzezińska (red.), Portrety psychologiczne człowieka. Gdańsk, GWP.

Chmielnicka-Kuter E., 2003, Gry fabularne. Prezentacja i psychologiczna analiza zjawiska na gruncie teorii wartościowania H.J.M. Hermansa. „Roczniki Psychologiczna”, t. 6.

Chmielnicka-Kuter E., 2004, Od autonarracji do dialogu w sobie: studium przypadku. W: E. Dryll, A. Cierpka (red.), Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne. Warszawa, Wydawnictwo PAN.

Chmielnicka-Kuter, E. Oleś P., Puchalska-Wasyl M., 2009, Metoda Konfrontacji z Sobą – 2000. Aneks do podręcznika. Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Clore G.L., Dlaczego emocje wymagają procesów poznawczych. W: P. Ekman, R.J. Davidson (red.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia. Gdańsk, GWP.

Harris P., 2005, Zrozumieć emocje. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk, GWP.

Haviland-Jones J.M., Kahlbaugh P., 2005, Emocje a tożsamość.W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. Gdańsk, GWP.

Hermans H.J.M., 1991, Self jako zorganizowany system wartościowań. W: A. Januszewski, T. Witkowski, Z. Uchnast (red.), Wykłady z psychologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, t. 5. Lublin, Redakcja Wydawnictw KUL.

Hermans H.J.M., Hermans-Jansen E, 2000, Autonarracje: tworzenie znaczeń w psychoterapii. Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Ledzińska M., Czerniawska E., 2011, Psychologia nauczania. Ujęcie poznawcze. Podręcznik akademicki. Warszawa, Wydawnictwo, Naukowe PWN.

Ledzińska M., 2005, Zadania psychologa w dobie technopolu. W: M. Ledzińska, G. Rutkowska, L. Wrona (red.), Psychologia współczesna: oczekiwania i rzeczywistość. Kraków, Wydawnictwo AP.

Mariański J., 1998, Między nadzieją a zwątpieniem. Sens życia w świadomości młodzieży szkolnej. Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL.

MesjaszJ., 2012, Klątwa czy dar przemijania? Studium z tanatopsychologii. Warszawa, Wydawnictwo Difin.

Nowak S., 2007, Metodologia badań społecznych. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Obuchowski K.,1985, Adaptacja twórcza. Warszawa, Wydawnictwo Książka i Wiedza.

Oleś P., 1989, Wartościowanie a osobowość. Psychologiczne badania empiryczne. Lublin, Redakcja Wydawnictw KUL.

Oleś P., 1991, Wartości i wartościowanie: Miejsce i rola w funkcjonowaniu osobowości. W: A. Januszewski, Z. Uchnast, T. Witkowski (red.), Wykłady z psychologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, t. 5. Lublin, Redakcja Wydawnictw KUL.

Oleś P., 1992, Metoda Konfrontacji z Sobą Huberta J. M. Hermansa. Podręcznik. Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Oleś P., 2003, Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Oleś P., 2009, Dialogowość wewnętrzna jako właściwość człowieka. W: J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii. Psychologia XXI wieku. Gdańsk, GWP.

Oleś P., 2012, Tożsamość osobista i społeczna – płynna czy określona? W: W. Łukaszewski, D. Doliński, A.Fila-Jankowska, T. Maruszewski, A. Niedźwiedzińska, P. Oleś, T. Szkudlarek (red.), Tożsamość. Trudne pytanie kim jestem. Sopot, Wydawnictwo Smak Słowa.

Puchalska-Wasyl M., 2006, Nasze wewnętrzne dialogi. O dialogowości jako sposobie funkcjonowania człowieka. Wrocław, Wydawnictwo UWr.

Tomczuk-Wasilewska J., 2009, Psychologia humoru. Lublin, Wydawnictwo KUL.

Wojciszke B., 2010, Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego. Gdańsk, GWP.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2017.36.1.87
Data publikacji: 2018-01-15 12:37:22
Data złożenia artykułu: 2016-12-20 13:10:44


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1066
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 736

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2018 Beata Bednarczuk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.