Wczesna edukacja dziecka/ucznia cudzoziemskiego – ujęcie normatywne

Iwona Samborska

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Celem artykułu jest omówienie rozwiązań prawnych dotyczących funkcjonowania dziecka cudzoziemskiego w przestrzeni edukacji elementarnej. Przedmiotem analiz są normy prawne ujęte w tekstach aktów prawnych w systemie prawa krajowego powszechnie obowiązującego w zakresie dotyczącym nauki i opieki dzieci cudzoziemców na etapie edukacji elementarnej.

Cel badań: Celem badań jest dokonanie analizy, interpretacji oraz oceny formalno-prawnych podstaw funkcjonowania dziecka/ucznia-cudzoziemca w przestrzeni edukacji elementarnej.

Stan wiedzy: W opracowaniach dotyczących prawnego umocowania dziecka/ucznia – cudzoziemca w polskim systemie edukacji brakuje analiz koncentrujących się na początkowych etapach edukacji. Brakuje w tym zakresie wnikliwej analizy regulacji prawnych stanowiących podstawę działań w obszarze wczesnej edukacji dziecka.

Podsumowanie: W artykule wskazano oraz omówiono obowiązujące rozwiązania prawne stanowiące podstawę funkcjonowania dziecka/ucznia-cudzoziemca w przestrzeni edukacji elementarnej. Dokonano analizy i interpretacji regulacji prawnych w systemie prawa wewnętrznego (krajowego) powszechnie obowiązującego dotyczących nauki i opieki dzieci cudzoziemców. Przedstawiono służące realizacji prawa do edukacji i integracji instytucje prawne. Zidentyfikowano przejawy uchybień legislacyjnych oraz kierunki koniecznych zmian służących poprawie funkcjonowania cudzoziemców w obszarze wczesnej edukacji.


Słowa kluczowe


wczesna edukacja, dziecko cudzoziemskie, uczeń-cudzoziemiec, cudzoziemiec w edukacji

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Badowska, M. (2017). Ku integracji społecznej – studium pedagogiczne. Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.

Bierzanek, R., Symonides, J. (2004). Prawo międzynarodowe publiczne. Wolters Kluwer.

Chauvin, T., Stawecki, T., Winczorek, P. (2014). Wstęp do prawoznawstwa. C.H. Beck.

Górski, M. (2022a). In W.A. Klaus (Ed.), Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Komentarz. Warszawa, art. 51. Retrieved 3, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/commentary/587900714/698154?tocHit=1&cm=URELATIONS

Górski, M. (2022b). In W.A. Klaus (Ed.), Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Komentarz. Warszawa, art. 55. Retrieved 3, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/commentary/587900718/698158?tocHit=1&cm=URELATIONS

Górski, M. (2022c). In W.A. Klaus (Ed.), Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Komentarz. Warszawa, art. 59. Retrieved 3, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/commentary/587900726/698166?tocHit=1&cm=URELATIONS

Kumela-Romańska, M. (2017). Administracyjnoprawny status cudzoziemca w Polsce. Wolters Kluwer.

Kumela-Romańska, M. (2022). In Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz, wyd. II, LEX/el., art. 3. Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/commentary/587788738/689023?keyword=cudzoziemiec%20edukacja&tocHit=1&cm=SREST

Ministerstwo Edukacji i Nauki. (2023). Informacja o kształceniu w polskim systemie oświaty osób przybywających z zagranicy. Retrieved 22, May, 2023 from: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/informacja-o-ksztalceniu-w-polskim-systemie-oswiaty-osob-przybywajacych-z-zagranicy

Młynarczuk-Sokołowska, A., Szostak-Król, K. (2022). Polska szkoła wobec wyzwań wynikających z nowego kontekstu przymusowej migracji. Ku metodyce wspierającej edukację i integrację uczniów pochodzących z Ukrainy. In Z. Zbróg (Ed.), Dzieci z Ukrainy – pomoc, integracja i wsparcie edukacyjne w przedszkolu, w szkole i w instytucjach samorządowych (pp. 233–246). Kieleckie Towarzystwo Naukowe. Retrieved 27, May, 2023 from: https://www.researchgate.net/publication/366055351_DZIECI_Z_UKRAINY_-_pomoc_integracja_i_wsparcie_edukacyjne_w_przedszkolu_w_szkole_i_w_instytucjach_samorzadowych

Pilich, M. (2022). In A. Olszewski, M. Pilich, Prawo oświatowe. Komentarz, wyd. III, Warszawa, art. 165. Retrieved 27 May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/commentary/587750449/704465/pilich-mateusz-red-prawo-oswiatowe-komentarz-wyd-iii?cm=URELATIONS

Pilich, M., Olszewski, A. (2021). In M. Pilich (Ed.), Prawo oświatowe. Komentarz, art. 165. Wolters Kluwer.

Stepaniuk, J. (2017). Uczeń odmienny kulturowo w szkole – problem czy wyzwanie edukacyjne? In U. Markowska-Manista, B. Pasamonik (Eds.), Kryzys migracyjny. Perspektywa pedagogiczno-psychologiczna (pp. 117–133). T. 2. Wyd. APS.

Szplit, A., Tamborska, P. (2022). Budowanie środowiska dwujęzycznego w polskim przedszkolu jako przykład procesów integracyjnych – analiza przypadku. In Z. Zbróg (Ed.), Dzieci z Ukrainy – pomoc, integracja i wsparcie edukacyjne w przedszkolu, w szkole i w instytucjach samorządowych (pp. 143–152). Wyd. Kieleckie Towarzystwo Naukowe. Retrieved 27, May, 2023 from: https://www.researchgate.net/publication/366055351_DZIECI_Z_UKRAINY_-_pomoc_integracja_i_wsparcie_edukacyjne_w_przedszkolu_w_szkole_i_w_instytucjach_samorzadowych

Turczyk, M. (2023). Kompetencje prawno-normatywne nauczycieli wczesnej edukacji. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 18(1/68), 41–52. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1868.03

Urząd do Spraw Cudzoziemców. (2023). Obywatele Ukrainy w Polsce – aktualne dane migracyjne. Retrieved 20, May, 2023 from: https://www.gov.pl/web/udsc/obywatele-ukrainy-w-polsce--aktualne-dane-migracyjne2

Żmijewska, E. (2022). Dziecko – uchodźca w polskiej szkole. Dzień powszedni. In Z. Zbróg (Ed.), Dzieci z Ukrainy – pomoc, integracja i wsparcie edukacyjne w przedszkolu, w szkole i w instytucjach samorządowych (pp. 101–109). Kieleckie Towarzystwo Naukowe. Retrieved 27, May, 2023 from: https://www.researchgate.net/publication/366055351_DZIECI_Z_UKRAINY_-_pomoc_integracja_i_wsparcie_

edukacyjne_w_przedszkolu_w_szkole_i_w_instytucjach_samorzadowych

Legal acts

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.). Retrieved 30 April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/16798613?unit-Id=art(37)&cm=DOCUMENT

Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/16794487/2700559/konwencja-o-prawach-dziecka-nowy-jork-1989-11-20?keyword=konwencja%20 o%20prawach%20dziecka&cm=SFIRST

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 marca 2022 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy (Dz.U. poz. 645 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/19219231/3193842/organizacja-ksztalcenia-wychowania-i-opieki-dzieci-i-mlodziezy-bedacych-obywatelami-ukrainy?keyword=kszta%C5%82cenie%20os%C3%B3b%20nieb%C4%99d%C4%85cych%20obywatelami%20polskimi&cm=SFIRST

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1280 z późn. zm.). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18626250/3159940/zasady-organizacji-i-udzielania-pomocy-psychologiczno-pedagogicznej-w-publicznych-przedszkolach...?keyword=Pomoc%20psychologiczno-pedagogiczna&cm=SFIRST

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawiekształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1283 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18627543/3089554/ksztalcenie-osob-niebedacych-obywatelami-polskimi-oraz-osob-bedacych-obywatelami-polskimi-ktore...?keyword=kszta%C5%82cenie%20os%C3%B3b%20nieb%C4-%99d%C4%85cych%20obywatelami%20polskimi&cm=STOP

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1520). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18627545/2812605/rodzaje-innych-form-wychowania-przedszkolnego-warunki-tworzenia-i-organizowania-tych-form-oraz...?keyword=Inne%20formy%20wychowania%20przedszkolnego&cm=STOP

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. poz. 502 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18828766/3094488/szczegolowa-organizacja-publicznych-szkol-i-publicznych-przedszkoli?keyword=szczeg%C3%B3%C5%82owa%20organizacja%20publicznych%20szk%C3%B3%C5%82&cm=STOP

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 kwietnia 2015 r. w sprawie udzielania pomocy cudzoziemcom (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1946). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18185224/2643172/udzielanie-pomocy-cudzoziemcom?keyword=Ustawa%20o%20cudzoziemcach&cm=SREST

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2230). Retrieved 28, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/16794386/3201470/system-oswiaty?keyword=System%20o%C5%9Bwiaty&cm=STOP

Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 292). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/16862415/3274522/rzecznik-praw-dziecka?keyword=Rzecznik%20Praw%20Dziecka&cm=SFIRST

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1264 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/17041683/3297743/udzielanie-cudzoziemcom-ochrony-na-terytorium-rzeczypospolitej-polskiej?keyword=Ustawa%20o%20cudzoziemcach&cm=STOP

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 901). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/17087802/3330672/pomoc-spoleczna?keyword=Pomoc%20spo%C5%82eczna&cm=SFIRST

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1697 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/17294228/3297748/wjazd-na-teryto rium-rzeczypospolitej-polskiej-pobyt-oraz-wyjazd-z-tego-terytorium-obywateli...?keyword=kszta%C5%82cenie%20os%C3%B3b%20nieb%C4%99d%C4%-85cych%20obywatelami%20polskimi&cm=STOP

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 519 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18053962/3297720/cudzoziemcy?keyword=Ustawa%20o%20cudzoziemcach&cm=SFIRST

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 900). Retrieved 27, May, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/18558680/3330671/prawo-oswiatowe?keyword=Prawo%20o%C5%9Bwiatowe&cm=SFIRST

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 103 z późn. zm.). Retrieved 30, April, 2023 from: https://sip.lex.pl/#/act/19216115/3302806/pomoc-obywatelom-ukrainy-w-zwiazku-z-konfliktem-zbrojnym-na-terytorium-tego-panstwa?keyword=kszta%C5%82cenie%20os%C3%B3b%20nieb%C4%99d%C4%85cych%20obywatelami%20polskimi&cm=STOP




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.2.47-62
Data publikacji: 2023-08-28 15:04:41
Data złożenia artykułu: 2023-05-31 18:45:29


Statystyki


Widoczność abstraktów - 440
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 196

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2023 Iwona Samborska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.