Email this article Ecological Humanities in Polish Studies, or about Green Reading of the Legends about Lake Gopło
Abstract
The author considers the way in which Polish studies could contribute to meeting the obligations of ecological humanities. The analysis of excerpts from the core curriculum of the Polish language subject and the reference to Kenneth White’s geopoetics suggest that the solution at school could be the use of the green reading method in Polish lessons and the readings available in the core curriculum: legends about Lake Gopło and Popiel referring to the beginnings of Polish statehood. As the analysis of the content of the legends shows, they also have a symbolic potential connected with the water element and referring to the folk tradition. A profiled reading, exposing this content, could contribute to awakening the ecological sensitivity of pupils, which is one of the important components of their ecological awareness.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
LITERATURA
Bańko, M. (red.). (2000). Inny słownik języka polskiego. T. 2. Warszawa: PWN.
Bartmiński, J. (2006). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński, J., Niebrzegowska, S. (1998). Profile a podmiotowa interpretacja świata. W: J. Bartmiński, R. Tokarski (red.), Profilowanie w języku i w tekście (s. 211–224). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Davis, J.S. (2001). Water: Communicator in Moon-Earth Relationships. W: C. Barbieri, F. Rampazzi (eds.), Earth-Moon Relationships (s. 127–128). New York: Springer Science.
Denek, K. (1998). O nowy kształt edukacji. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
Domańska, E. (2013). Humanistyka ekologiczna. Teksty Drugie, nr 1–2, 13–32.
Doroszewski, W., Koneczna, H. (1978). Słownik języka Jana Chryzostoma Paska. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
Engleson, D.C., Yockers, D.H. (1994). Environmental Education: A Guide to Curriculum Planning. Madison: Wisconsin Department of Public Instruction.
Frątczak, J. (2001). Świadomość ekologiczna dzieci, młodzieży i dorosłych w aspekcie edukacji szkolnej i nieszkolnej. Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP w Bydgoszczy.
Keating, M. (1993). Szczyt Ziemi. Globalny program działań. Warszawa: Agencja Informacyjna „Gea”.
Koehler, W. (1981). Zwierzęta czekają. Warszawa: KAW.
Kopaliński, W. (2003). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Warszawa: Wydawnictwo Muza.
Kowalski, P. (2007). Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kronenberg, A. (2014). Geopoetyka jako przykład zielonego czytania i pisania. Teksty Drugie, nr 5, 294–320.
Majer-Baranowska, U. (1999). Woda. W: J. Bartmiński (red.), Słownik stereotypów i symboli ludowych. T. 1: Kosmos. Cz. 2: Ziemia, woda, podziemie (s. 153–246). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej. (2001). Przez edukację do zrównoważonego rozwoju. Warszawa: Ministerstwo Środowiska.
Narodowy Program Edukacji Ekologicznej. (2002).
Niesporek-Szamburska, B. (2017). Woda – językowe obrazowanie żywiołu w wypowiedziach dzieci. W: A. Czabanowska-Wróbel, K. Zabawa (red.), Żywioły w literaturze dziecięcej. Woda (s. 13–27). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Orłoń, M. (1997). Książę Popiel i myszy. W: E. Brzoza (wyb.), Baśnie i legendy polskie (s. 16–21). Warszawa: Nasza Księgarnia.
Paśko, I. (2001). Kształtowanie postaw proekologicznych uczniów klas I–III szkół podstawowych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Piwińska, M. (2008). Gopło. Teksty Drugie, nr 4, 146–153.
PPKO. (2018). Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
PPWP. (2018). Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej z komentarzem. Wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Sepioło, M. (2019). Schnąca Polska. Polityka, nr 28, 33–34.
Skotnicka, G. (2008). Barwy przeszłości. O powieściach historycznych dla dzieci i młodzieży 1939–1989. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Skubała, P. (2010). Dekalog kompetentnego nauczyciela i ucznia – edukacja środowiskowa we współczesnej szkole. W: P. Skubała, I. Kukawka, Zrozumieć przyrodę na nowo. 10 zasad jak uczyć o przyrodzie, by budować motywację do działań ekologicznych. Zeszyty ekologiczne 1 (s. 5–39). Bystra: Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.
Wróblewska, V. (red.). (2019). Słownik polskiej bajki ludowej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Wychowałek, K., Świderek, G. (oprac.). (2011). Kto ma czas na ekologię? Raport z badania edukacji ekologicznej w edukacji formalnej. Łódź: Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”.
NETOGRAFIA
Agenda 21. (1992). Rio de Janeiro: United Nations Conference on Environment & Development. Pobrane z: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf [dostęp: 30.06.2020].
Brauer, T. (online). Legenda o Królu Popielu. Jak złego Popiela zjadły myszy. Pobrane z: www.msw-pttk.org.pl/legendy/kruszwica/popiel.html [dostęp: 29.09.2019].
Kurkiewicz, J. (2019). Ile prawdy jest w legendzie o Popielu, którego zjadły myszy. Pobrane z: https://ciekawostkihistoryczne.pl/2019/04/03/ile-prawdy-jest-w-legendzie-o-popielu-ktorego-zjadly-myszy [dostęp: 23.09.2019].
Niemcewicz, J.U. (1858). Kruszwica. W: tegoż, Podróże historyczne po ziemiach polskich między rokiem 1811 a 1828 odbyte. Paryż: B.M. Wolf. Pobrane z: https://polona.pl/item/juliana-ursyna-niemcewicza-podroze-historyczne-po-ziemiach-polskich-miedzy-rokiem-1811-a,MTAxNjg4NzI/6/#info:metadata [dostęp: 29.09.2019].
www1: Legenda. Pobrane z: http://zamki.bill.com.pl/28-kujawsko-pomorskie?start=16 [dostęp: 29.09.2019].
www2: Legenda o Piaście Kołodzieju. Pobrane z: www.gazetapetersburska.org/pl/node/1280 [dostęp: 29.09.2019].
www3: Tajemnicza stolica nad Gopłem? 2013. Pobrane z: http://kruszwicka.blogspot.com/2013/04/tajemnicza-stolica-nad-gopem.html [dostęp: 29.09.2019].
www4: Treści dotyczące edukacji ekologicznej obecne w polskich szkołach. 2020. Pobrane z: www.gov.pl/web/edukacja/tresci-dotyczace-edukacji-ekologicznej-obecne-w-polskich-szkolach [dostęp: 30.06.2020].
AKTY PRAWNE
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483).
World Charter for Nature (1982).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2021.6.79-92
Date of publication: 2021-09-22 09:55:15
Date of submission: 2020-08-11 12:35:42
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.