Коллекция ценностей свобода, равенство, братство и опирающиеся на нее конструкции в славянских языках

Деян Айдачи

Streszczenie w języku polskim


Hasło rewolucji francuskiej Liberté, Ègalité, Fraternité (wolność, równość, braterstwo) jest w językach słowiańskich kategoryzowane i określane w różny sposób: jako triada rewolucyjna, wartości fundamentalne, dobra niematerialne, pojęcia kluczowe, doktryna społecznopolityczna; nakazy, idee, dewizy, hasła, prawa, cele; program, slogan, apel. W artykule proponuje się, aby traktować sekwencję wolność, równość, braterstwo, jako kolekcję (rozumianą zgodnie z terminologią używaną w lubelskiej szkole etnolingwistyki kognitywnej), w tym przypadku -- kolekcję wartości. Autor omawia rzadkie warianty cytowania w tekstach słowiańskich oryginalnej francuskiej kolekcji bez jej tłumaczenia, a także funkcjonowanie licznych tłumaczonych i transformowanych konstrukcji, np. z wymianą jednego członu: wolność, równość, demokracja; wolność, równość, uniwersytet itp., oraz przypadki, w których cała konstrukcja jawi się jako część składowa  szerszej listy wartości. Analizowane są relacje semantyczne między wartościami w ramach całej konstrukcji, a także społeczne funkcje i profile konstrukcji wolność, równość, braterstwo i konstrukcji tworzonych na jej podobieństwo.


Słowa kluczowe


wolność; równość; braterstwo; język polityki; języki słowiańskie

Pełny tekst:

PDF (Русский)

Bibliografia


anarcho-goths, (http://anarcho-goths.livejournal.com/52456.html).

Bartanova Ânžina, 2011, Liberté, Égalité, Fraternité! No ne odnopolye braki (http:// euactive.ru/articles/inews/home_justice/liberté_égalité_fraternité_no_ ne_odnopoliie_braki.shtml).

Bartmin´skij Ežy, 2005, Âzykovoj obraz mira: očerki po ètnolingvistike, Moskva: Indrik.

Bartmiński Jerzy, 2006, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin: UMCS.

Bartmiński Jerzy, 2007, Opozycja swój / obcy a problem językowego obrazu świata, „Etnolingwistyka” 19, s. 35–59.

Baszkiewicz Jan, 1981, Wolność, Równość, Własność: rewolucje burżuazyjne, Warszawa: „Czytelnik”.

Brzozowski Piotr, 1991, Relacje między wartościami w świetle badań dyferencjałem semantycznym, [w:] Język a kultura, t. 2, Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. Jadwiga Puzynina, Jerzy Bartmiński, Wrocław: Wiedza o Kulturze.

Bujda Ûrij, 1999, NKRÂ Rasskazy o lûbvi, „Novyj Mir”.

Davidov Josif, 2012, Važi li Liberte, Еgalitе, Fraternitе za romite? 1.09.2012.

Dragičevič Rajna, 2012, Ponâtie svobody v serbskom âzyke i v serbskoj kul´ture, 15.11.2012 (http://ethnolinguistica-slavica.org).

drugaciji, 2006, sa B92: Mir, pravda, sloboda, jednakost 26.11.2006 (http://drugaciji.

Èŭrаpеjskì mаrš, (http://forum.grodno.net/index.php?topic=14227.350;wap2).

Flober Gŭstav, 1852, Pis´ma (http://www.flaubert.ru/pisma/627-pisma-str-20.html).

fr.wikipedia, Liberté, Égalité, Fraternité (http://fr.wikipedia.org/wiki/Liberté,_Égalité,_Fraternité).

gamby, 2010, (http://vukajlija.com/forum/teme/18860-sloboda-jednakost-bratstvo).

Glintić Tatjanа, 1996, Pravda, sloboda, jеdnаkоst: Rols i Volzer, Beograd: Filоzоfskо društvo Sribijе.

Górka Stanisław, 2006, Wolność, równość, solidarność: myśl społeczno-polityczna Maksyma Kowalewskiego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. (Jagiellońskie Studia z Filozofii Rosyjskiej: historia, religia, polityka; 12).

Huseni Mehdi, 2008, Je li Kosovo bliže proglašonnoj slobodi ili anarchiji i neizbežnom ratu? 17.04/2008. (www.nspm.rs/kosovo-i-metohija/je-li-kosovo-blize-proglasenoj-slobodi-ili-anarhiji-i-neizbeznom-ratu.html).

Karaklajić Zoran, 2011, 4.10.2011 (http://www.srpskaanalitika.com/2011/10/04/zorankaraklajic-koliko-su-nas-zaista-pokrali-u-zadnjih–20-godina/).

Kościelniak Cezary (red.), 2011, Wolność, równość, uniwersytet, red. Cezary Kościelniak, Jarosław Makowski; [aut.] Timo Aarrevaara [et al.], Warszawa: Instytut Obywatelski.

Kosolapov Ričard, 1965, Kommunizm i svoboda (problema osvoboždeniâ truda), Moskva: Izdatel´stvo Moskovskogo universiteta.

Krzemiński Ireneusz (red.), 2006, Wolność, równość, odmienność: nowe ruchy społeczne w Polsce początku XXI wieku, red. nauk. Ireneusz Krzemiński, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Miladinović Snežana, 2012, Procesi harmonizacije ii unifikacije prava, Glasnik prava, Kragujevac (http://www.jura.kg.ac.rs/index.php/sr/7l1.htm).

mojblog.rs/p-sa-b92-mir-pravda-sloboda-jednakost/72992.html).

NKJP, Narodowy Korpus Języka Polskiego. (http://www.nkjp.uni.lodz.pl).

NKRÂ, Nacional´nyj korpus russkogo âzyka (www.ruscorpora.ru).

Petkovska Sanja, 2011, Demokratija i politika razlike – kroz prizmu aktuelnog stanja, Filozofija i društvo vol. 22 br. 3, s 95–119 (http://www.doiserbia.nb.rs/img/doi/0353–5738/2011/0353–57381103095P.pdf).

Pietrzak Edyta, 2008, Wolność, równość i siostrzeństwo, Łódź: Wydaw. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.

Pilch Jerzy, 2005, NKJP Polityka – Spółdzielnia Pracy, „Polityka” nr 2530 2005-11-19.

politologie, (http://vidi.wz.cz/politologie/07_LP.pdf).

Rudenko Elena, 2012, Kognitivnaâ definiciâ koncepta „svoboda” (po dannym belorusskogo âzyka) 15.11.2012 2 (http://ethnolinguistica-slavica.org).

Russkaâ ideâ 2002, NKRÂ Russkaâ ideâ: nacional´noe i obščerossijskoe, „Žyzn´ nacional´ostej”, 6.05.2002.

Samolet 005, 22.07.2007 (http://forum.abv.bg/lofiversion/index.php/t45240.html).

Simpozij 2009, Simpozij Demokracija na prekretnici – sloboda, jednakost, pravednost: Uz 150. obljetnicu rođenja Johna Deweya. Zagreb 26–27. studenoga 2009 (http:// www.hrfd.hr/content/simpozij-demokracija-na-prekretnicisloboda-jednakost-pravednost-765).

SSiSL, Słownik stereotypow i symboli ludowych, Koncepcja całości i redakcja Jerzy Bartmiński, zastępca redaktora Stanisława Niebrzegowska, t. 1–4, Lublin: Wydawnictwo UMCS 1996–2012.

Stanovčić Vojislav, 2002, Sloboda – Jednakost – Demokratija, „Filozofija ii društvo”, t. 19–20.

Strahov Veneamin, 2012, Svoboda, ravenstvo, solidarnost´ (www.proza.ru/2012/09/ 08/70).

Strojković Biljana, 2011, Položaj žena u sektoru bezbednosti Republiki Srbije (http://www.odbrana.mod.gov.rs/odbranastari/vojni_casopisi/arhiva/VD _2011-jesen/).

Stupar Milorad, 1996, Pravda, sloboda, jednakost, „Theoria”, God. 39 br. 1, s. 77–82.

Svoboda, rovnost, důstojnost, 2012, (http://www.os-obroda.cz/?c=svoboda-rovnostdustojnost).

Svoboda? 2012, Svoboda? Rovnost? Spravedlnost? 8.08.2012. (http://www.os-kolumbus.org/en/2012/08/francousky-zakon-o-dusevnim-zdravi-porusuje-lidska-prava-a-musi-byt-zrusen/).

Todorović Dušan B., 1918, Proglas: građani, braćo! Narode mili!: mir, sloboda, samoodređe e, jednakost, ravnopravnost, bratstvo, zbrinutost, sreća i zadovoljstvo, Novi Sad.

Tomský Alexander, 2010, Krize civilizace? 31.08.2010 (http://www.obcinst.cz/cs/Krizecivilizace-c1643/).

Veljak Lino, 2011, Jednakost bez slobode ili jednakost bez pravednosti? „Filozofska istraživanja” Vol. 31 No. 1 Srpanj 2011, s. 57–63.

Vtoriot Marš, Denes ke sе održi vtoriot Marš na tolerancijata, 16.11.2010 (http://www.kurir.mk/republika/skopje/7980-Denes-ke-se-odrzi-vtoriotMars-na-tolerancijata).

Wegetator, 2012, Liberté, égalité, fraternité et laicité, czyli religijna patologia w cieniu gilotyny 17.12.2012. (www.patriota.pl/index.php/wiara/auto-da-fe/554-religijna-patologia).

Wierzbicka Anna, 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, przekład Izabela Duraj-Nowosielska, Warszawa, WUW.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2013.25.113
Data publikacji: 2013-01-05 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2015-09-07 00:09:28


Statystyki


Widoczność abstraktów - 9003
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Русский) - 1626

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Деян Айдачи

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.