Скрыть
Показать все
Отправить эту статью по почте Folklorystyczny aspekt współczesnych narracji potocznych
Аннотация
Zainteresowanie folklorystyki współczesnymi narracjami potocznymi wynika z przedefiniowania przedmiotu badań folklorystycznych. Uznanie folkloru za część kultury, która podlega takim samym przemianom jak cała kultura i jest zjawiskiem społecznie oraz historycznie zróżnicowanym, wymaga doprecyzowania podstawowych pojęć: oralności, kontekstu kulturowego, sytuacji folklorotwórczej, procesu odbioru przekazywanych treści. Oralności nie można bowiem sprowadzać tylko do ustnego (bezpośredniego) sposobu przekazywania treści, ponieważ jest ona także sposobem egzystencji człowieka, poznawania i rozumienia świata. Należy zatem dokładnie przeanalizować zmiany zachodzące w przestrzeni społeczno-kulturowej, a przede wszystkim funkcjonowanie w niej mediów, które nie tylko inspirują powstawanie relacji potocznych, ale także determinują charakter współczesnych sytuacji folklorotwórczych, często w sposób naturalny wpływających na potoczną aktywność narracyjną. Popularne teksty medialne, zbieżne z potrzebami i zainteresowaniami odbiorców, mają szansę zaistnieć w obiegu potocznym, popularyzując określoną wiedzę o otaczającej nas rzeczywistości i utrwalając określony system wartości. Ponadto ważną kulturotwórczą rolę odgrywa Internet, przesądzając o nowym paradygmacie folkloru. Tym samym współczesna folklorystyka znajduje się już w przestrzeni badawczej antropologii mediów, eksponuje proces odbioru przekazów medialnych i angażowania się ludzi w samotworzenie i samorozumienie przekazywanych treści, dowodzi, że tradycyjne formy tworzenia z powodzeniem odnajdują się w nowych możliwościach zaoferowanych człowiekowi.
Ключевые слова
Полный текст:
PDF (Język Polski)Литература
Alekseevskij Mihail D., 2011, Fol’kloristika meždu tekstom i kontekstom, „Vestnik RGGU. Naučnyj žurnal”, cz. 9 (71)/11, s. 42–57.
Allan Stuart, 2006, Kultura newsów, tłum. Adriana Sokołowska, Kraków.
Appadurai Arjun, 2005, Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, tłum. Zbigniew Pucek, Kraków.
Bachtin Michaił, 1986, Estetyka twórczości słownej, tłum. Danuta Ulicka, Warszawa.
Burszta Wojciech J., 2004, Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność, Poznań.
Castells Manuel, 2007, Społeczeństwo w sieci, tłum. Mirosława Marody, Warszawa.
Dundes Alan, 1965, The Study of Folklore, Englewood Cliffs.
Głowiński Michał, 1997, Narracje literackie i nieliterackie. Prace wybrane Michała Głowińskiego, red. Ryszard Nycz, Kraków.
Głowiński Michał, 2004, Wokół narratologii, [w:] Narratologia, red. Michał Głowiński, Gdańsk, s. 5–12.
Górska-Olesińska Monika, 2005, Trwałe konwersacje. Wirtualna realis Sieci jako rzeczywistość w konwersacji, [w:] Estetyka wirtualności, red. Michał Ostrowicki, Kraków, s. 455–473.
Grochowski Piotr, 2016, Między literaturoznawstwem a netnografią. Metody badań folkloru internetowego, [w:] Metody badań online, red. Piotr Siuda, Gdańsk, s. 235–259.
Gusiew Wiktor J., 1974, Estetyka folkloru, tłum. Tadeusz Zielichowski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Hajduk-Nijakowska Janina, 2010, e-folklor Rola internetu w powstawaniu zjawisk folklorystycznych, [w:] Nowe media i komunikowanie wizualne, red. Piotr Francuz, Stanisław Jędrzejowski, Lublin, s. 201–213.
Hall Stuart, 1987, Kodowanie i dekodowanie, „Przekazy i Opinie” nr 1–2, s. 58–71.
Hernas Czesław, 1984, Folklor, [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, Warszawa, s. 264–266.
Hernas Czesław, 1976, Miejsce badań nad folklorem literackim, [w:] Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. Henryk Markiewicz, Janusz Sławiński, Kraków, s. 467–479.
Hymes Delle, 1980, Socjolingwistyka i etnografia mówienia, tłum. Joanna Arnold, [w:] Język i społeczeństwo, red. Michał Głowiński, Warszawa, s. 41–82.
Jenkins Henry, 2007, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, tłum. Małgorzata Bernatowicz, Mirosław Filiciak, Warszawa.
Kajfosz Jan, 2011, Folklor jako tekst w obiegu i jego potencjał konstruowania rzeczywistości, [w:] Nowe konteksty badań folklorystycznych, red. Janina Hajduk-Nijakowska, Teresa Smolińska, Wrocław, s. 53–77.
Kajfosz Jan, 2013, Folklor a kwestia światotwórczej mowy słów, [w:] Folklór a folkloristika vo svete postmoderny, red. Zuzana Profantová, Bratislava, s. 93–115.
Kamińska Magdalena, 2011, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze internetu, Poznań.
Kowalski Piotr, 1993, Poszukiwanie definicji tekstu folkloru: sytuacja folklorotwórcza, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia Polska” XXXI, s. 243–249.
Kowalski Piotr, 2011, Folklorystyka na nowych obszarach: antropologia mediów, [w:] Nowe konteksty badań folklorystycznych, red. Janina Hajduk-Nijakowska, Teresa Smolińska, Wrocław, s. 39–52.
Malinowski Bronisław, 2000, Problem znaczenia w językach pierwotnych, tłum. Tadeusz Szczerbowski, [w:] Językoznawstwo Bronisława Malinowskiego, t. 2, red. Krystyna Pisarkowa, Kraków, s. 11–52.
Ong Walter, 1992, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, tłum. Józef Japola, Lublin.
Panczová Zuzana, 2005, Súčasné povesti a fámy vo svelte folkloristických výskumov, [w:] Folklór a komunikácia v procesoch globalizácie, red. Ewa Krekovičová, Bratislava, s. 7–66.
Putilov Borys N., 1994, Fol'klor i narodnaja kul'tura, Moskva (źródło: http://www.infoliolib.info/philo/putilov/index.html, dostęp: 10.02.2009).
Ricoeur Paul, 2006, Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. Janusz Margański, Kraków.
Robotycki Czesław, 1985, Myślenie typu ludowego w polskiej kulturze masowej (propozycje badawcze), „Etnografia Polska” t. 29. z. 1, s. 111–117.
Rosner Katarzyna, 2003, Pojęcie narracji a proces formowania się konstruktywistycznego rozumienia tożsamości jednostki ludzkiej, „Kultura i Społeczeństwo” nr 3, s. 17–24.
Stempel Wolf-Dieter, 2004, Narracja potoczna jako prototyp, przeł. Andrzej Nermer, [w:] Narratologia, red. Michał Głowiński, Gdańsk, s. 154–175.
Stomma Ludwik, 1986, Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku, Warszawa.
Sulima Roch, 1980, Dokument i literatura, Warszawa.
Sulima Roch, 1995, Rekonstrukcje i interpretacje. Od folklorystyki do antropologii codzienności, [w:] Folklorystyka. Dylematy i perspektywy, red. Dorota Simonides, Opole, s. 55–72.
Sulima Roch, 2000, Antropologia codzienności, Kraków.
Sulima Roch, 2005, Folklorystyka jako antropologia słowa mówionego, „Literatura Ludowa” nr 4–5, s. 81–92.
Thompson John, 1998, Media i nowoczesność. Społeczna teoria mediów, tłum. Izabela Mielnik, Wrocław.
Tokarska-Bakir Joanna, 2000, Obraz osobliwy. Hermeneutyczna lektura źródeł etnograficznych. Wielkie opowieści, Kraków.
Trzebiński Jerzy, 2001, Narracja jako sposób rozumienia świata, [w:] Praktyki opowiadania, red. Bogdan Owczarek, Zofia Mitosek, Kraków, s. 87–126.
Trzebiński Jerzy, 2002, Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, [w:] Narracja jako sposób rozumienia świata, red. Jerzy Trzebiński, Gdańsk, s. 17–42.
Utley Francis Lee, 1974, Literatura ludowa – definicja operacyjna, tłum. Ewa Aumer, Michał Waliński, „Literatura Ludowa” nr 1, s. 45–65.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2020.32.129
Date of publication: 2020-12-08 11:10:12
Date of submission: 2019-07-25 12:01:27
статистика
показатели
Ссылки
- На текущий момент ссылки отсутствуют.
(c) 2020 Janina Danuta Hajduk-Nijakowska
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.