Ograniczenia w podejmowaniu aktywności zawodowej po nowelizacji Kodeksu pracy dokonanej ustawą z dnia 9 marca 2023 r.

Paulina Matyjas-Łysakowska

Streszczenie w języku polskim


W opracowaniu rozważany jest problem ograniczenia pracownikowi możliwości podejmowania dodatkowego zatrudnienia w świetle art. 261 Kodeksu pracy. Nowa regulacja prawna skłania do refleksji nie tylko na temat możliwości ograniczenia zasady wolności pracy poprzez wprowadzenie zakazu podejmowania przez pracownika działalności konkurencyjnej, lecz także postanowień umownych ograniczających możliwość podejmowania działalności niekonkurencyjnej. Omawiany w artykule przepis jest wynikiem wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, ale sposób realizacji założeń tej dyrektywy daleko bardziej ogranicza autonomię woli stron, niż wynika to z dyrektywy.


Słowa kluczowe


dodatkowe zatrudnienie; Kodeks pracy; zasada wolności pracy; zakaz; działalność konkurencyjna; działalność niekonkurencyjna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Cudowski B., Dodatkowe zatrudnienie, Warszawa 2007.

Cudowski B., Zakres podmiotowy ograniczeń dodatkowego zatrudniania nauczycieli akademickich w uczelniach publicznych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2019, nr 9.

Czerniak-Swędzioł J., Glosa do wyroku SN z dnia 9 lutego 2006 r., II PK 160/05, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2007, nr 7–8.

Czerniak-Swędzioł J., Umowny zakaz podjęcia dodatkowego zatrudnienia – obowiązek pracownika dbania o dobro zakładu pracy – zakaz konkurencji – sankcje naruszenia obowiązków przez pracownika. Glosa do wyroku SN z dnia 14 kwietnia 2009 r., III PK 60/08, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2011, nr 7–8.

Dorre-Kolasa D., [w:] Kodeks pracy. Komentarz, Legalis 2023.

Dubowik A., Dodatkowe zatrudnienie i inne zajęcia pracowników sfery publicznej, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2005, nr 10.

Florek L., Zieliński T., Prawo pracy, Warszawa 2005.

Garlicki L., Komentarz do art. 65, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 2, LEX/el.

Garlicki L., Jarosz-Żukowska S., Komentarz do art. 65, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Zubik, t. 2, Warszawa 2016.

Iwulski J., Umowny zakaz dodatkowego zatrudnienia, Wrocław 2021.

Jaroszewska-Ignatowska I., [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. K. Walczak, Legalis 2023.

Jaśkowski K., Komentarz do art. 261, [w:] E. Maniewska, K. Jaśkowski, Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023.

Kubot Z., Dodatkowe zatrudnienie kierownika publicznego zakładu opieki zdrowotnej, Wrocław 2006.

Kuczyński T., O właściwościach pracowniczego obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2004, nr 7.

Latos-Miłkowska M., Ochrona interesu pracodawcy, Warszawa 2013.

Lewandowicz-Machnikowska M., Umowy i klauzule ograniczające dodatkowe zatrudnienie, „Państwo i Prawo” 2000, z. 1.

Lewandowicz-Machnikowska M., Zakaz konkurencji a obowiązek lojalności pracownika, „Annales UMCS sectio G (Ius)” 2018, vol. 65(2), DOI: https://doi.org/10.17951/g.2018.65.2.117-127.

Lewandowski H., Nawiązanie i zmiana stosunku pracy (zarys problematyki), [w:] Prawo pracy RP w obliczu przemian, Warszawa 2006.

Musiała A., Pojęcie „dobro zakładu pracy” w rozumieniu art. 100 § 2 pkt 4 k.p. Glosa do wyroku SN z dnia 9 lutego 2006 r., II PK 160/05, „Państwo i Prawo” 2007, z. 12.

Piszczek A., Informowanie pracodawcy o dodatkowej aktywności zawodowej, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2019, nr 9, DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2019.9.5.

Romer M., Dodatkowe zatrudnienie a uprawnienia pracownicze, Warszawa 1995.

Roszczewska K., Ograniczenia w swobodzie konkurencji na podstawie Kodeksu pracy – część 1, „Monitor Prawa Pracy” 2006, nr 2.

Sadlik R., Zobowiązanie do informowania pracodawcy o zamiarze wykonywania dodatkowego zatrudnienia, „Monitor Prawa Pracy” 2020, nr 10.

Skąpski M., Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.), „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2001, nr 2.

Skoczyński J., [w:] M. Gersdorf, K. Rączka, J. Skoczyński, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 1999.

Sobczyk A., Prawo pracy w świetle Konstytucji RP, t. 3, Warszawa 2013.

Stelina J., [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. J. Sobczak, Legalis 2023.

Symber J., Możliwość skutecznego zobowiązania pracownika do informowania pracodawcy o dodatkowym zatrudnieniu. Glosa do wyroku SN z dnia 11 stycznia 2017 r., I PK 25/16, „Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa” 2018, nr 2.

Świątkowski A.M., Dyrektywa 2019/1152 – przejrzyste i przewidywalne warunki pracy w Unii Europejskiej, cz. 1, „Europejski Przegląd Sądowy” 2020, nr 4, poz. 14–15.

Tazbir R., Ochrona interesów pracodawcy przed działalnością konkurencyjną pracownika, Kraków 1999.

Tomanek A., Umowny zakaz dodatkowego zatrudniania po nowelizacji Kodeksu pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2023, nr 8, DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2023.8.2.

Wieleba I., Umowne ograniczenie podejmowania dodatkowego zatrudnienia jako przejaw lojalności pracowniczej. Wybrane zagadnienia, „Annales UMCS sectio G (Ius)” 2018, vol. 65(2), DOI: https://doi.org/10.17951/g.2018.65.2.315-325.

Wratny J., Glosa do wyroku SN z dnia 19 stycznia 2017 r., I PK 33/16, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2017, nr 1, poz. 114.

Wratny J., Glosa krytyczna do wyroku SN z dnia 19 stycznia 2017 r., I PK 33/16, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2018, nr 17, poz. 7.

ŹRÓDŁA INTERNETOWE

Sejm RP, Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Druk nr 2932, 11.01.2023, https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/3FB3828F133DC1BCC125893500689E5E/%24File/2932.pdf (dostęp: 3.11.2023).

AKTY PRAWNE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE L 186/105, 11.07.2019).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, ze zm.).

Ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1917).

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. 2023, poz. 171, ze zm.).

Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1080, ze zm.).

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1969, ze zm.).

Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (t.j. Dz.U. 2022, poz. 623).

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1090).

Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury (t.j. Dz.U. 2018, poz. 577).

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. 2023, poz. 217, ze zm.).

Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1136, ze zm.).

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. 2022, poz. 2561, ze zm.).

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1614, ze zm.).

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. 2022, poz. 530).

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1691, ze zm.).

Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1683, ze zm.).

Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1109, ze zm.).

Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa (t.j. Dz.U. 2023, poz. 66, ze zm.).

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. 2023, poz. 742, ze zm.).

Ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o służbie zagranicznej (t.j. Dz.U. 2023, poz. 406, ze zm.).

Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (t.j. Dz.U. 2022, poz. 2305, ze zm.).

Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023, poz. 641).

ORZECZNICTWO

Postanowienie SN z dnia 4 marca 2020 r., I PK 45/19, LEX nr 3213292.

Wyrok SN z dnia 1 lipca 1998 r., I PKN 218/98, OSNAPiUS 1999, nr 15, poz. 480.

Wyrok SN z dnia 25 sierpnia 1998 r., I PKN 265/98, OSNP 1999, nr 18, poz. 574.

Wyrok SN z dnia 3 marca 2005 r., I PK 263/04, OSNP 2005, nr 21, poz. 337.

Wyrok SN z dnia 9 lutego 2006 r., II PK 160/05, OSNP 2007, nr 1–2, poz. 4.

Wyrok SN z dnia 18 czerwca 2007 r., II PK 338/06, OSNP 2008, nr 15–16, poz. 219.

Wyrok SN z dnia 2 lutego 2008 r., II PK 268/07, OSNP 2009, nr 15–16, poz. 201.

Wyrok SN z dnia 12 września 2008 r., I PK 27/08, OSNP 2010, nr 3–4, poz. 34.

Wyrok SN z dnia 14 kwietnia 2009 r., III PK 60/08, OSNP 2010, nr 23–24, poz. 287.

Wyrok SN z dnia 8 marca 2013 r., II PK 194/12, LEX nr 1331287.

Wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2014 r., II PK 194/13, LEX nr 1483429.

Wyrok SN z dnia 16 lutego 2016 r., I PK 110/15, LEX nr 2015129.

Wyrok SN z dnia 11 stycznia 2017 r., I PK 25/16, LEX nr 2273874.

Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2017 r., II PK 33/16, M.P.Pr. 2017, nr 4, poz. 203–205.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2024.71.1.27-39
Data publikacji: 2024-05-10 12:10:17
Data złożenia artykułu: 2023-11-05 19:33:59


Statystyki


Widoczność abstraktów - 442
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 191

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Paulina Matyjas-Łysakowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.