Środek wychowawczy w postaci skierowania do ośrodka kuratorskiego – aktualne tendencje, możliwości i wyzwania

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie: Skierowanie do ośrodka kuratorskiego nadal jest orzekane rzadko (względem ok. 2% nieletnich), głównie wykazujących przejawy demoralizacji (ok. 70%). Dotychczasowa działalność ośrodków potwierdziła ich skuteczność w pracy z nieletnimi i niższy koszt pobytu w nich, w porównaniu do placówek całodobowych, co może uzasadniać ich dalszy rozwój.
Cel badań: Celem dokonanej analizy jest przedstawienie aktualnych tendencji, możliwości i wyzwań, jakie stoją przed ośrodkami i ich kadrą w kontekście bieżących zmian, głównie prawnych i ich następstw. Podstawą rozważań stały się dane statystyczne z sądów rejonowych apelacji lubelskiej (apelacja z największą liczbą ośrodków kuratorskich). Poszukiwano odpowiedzi na pytania: względem ilu nieletnich orzeczono środek wychowawczy w postaci skierowania do ośrodka kuratorskiego lub nadzór kuratora sądowego oraz jaka była podstawa orzeczenia danego środka.
Stan wiedzy: Ostatnie zmiany przepisów (m.in. wprowadzenie Ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich) uczyniły z ośrodków kuratorskich placówki wychowawczo-resocjalizacyjne, umożliwiając profesjonalizację działań (uwzględniając zawężenie grona podopiecznych jedynie do nieletnich skierowanych tam przez sąd). Ich liczba w ostatnich latach zwiększyła się, jednak nadal nie działają one przy wszystkich sądach (tylko 100 spośród 318, ok. 31%), co sprawia, że nie każdy sąd rejonowy ma możliwość orzekania tego środka wychowawczego.
Podsumowanie: Na podstawie analizy danych statystycznych apelacji lubelskiej, można stwierdzić, że u nieletnich, których postępowanie toczyło się w związku z demoralizacją, sąd częściej decydował się na środek wychowawczy w postaci nadzoru kuratora sądowego. Uczęszczanie do ośrodka, niesie ze sobą szereg korzyści dla podopiecznych, jednak potencjał ośrodków kuratorskich, jako placówek dla nieletnich, którzy jeszcze nie dopuścili się popełnienia czynów karalnych zdaje się być niewykorzystany.