Wokół wyzwań edukacji włączającej, czyli jak opowiadać dziecku o niepełnosprawności

Streszczenie w języku polskim

Wprowadzenie: Koncepcja edukacji włączającej jest konsekwencją dynamicznych procesów społecznych, w wyniku których osoby z niepełnosprawnością uwalniały się od zależności i wykluczenia społecznego. Podstawową przestrzenią realizacji idei włączania są placówki oświatowe. Odsłaniające się złożone doświadczenia edukacyjne skłaniają do poszukiwania różnorodnych artefaktów przygotowujących dzieci do rozumienia zjawiska niepełnosprawności człowieka.
Cel badań: Podjęta w artykule problematyka odnosi się do dziecka z niepełnosprawnością, które w grupie rówieśniczej doświadcza kontaktu z pełnosprawnym rówieśnikiem. Celem analiz (badań) jest zwrócenie uwagi na złożoność problemów wynikających z edukacji włączającej i zaproponowanie ich rozwiązań w oparciu o literaturę, która nie definiuje niepełnosprawności człowieka (dziecka), ale o niepełnosprawności opowiada.
Stan wiedzy: Problematyka niepełnosprawności człowieka jest w permanentnym dyskursie. Jedną z jego konsekwencji jest edukacja włączająca jako następstwo historycznych doświadczeń osób z niepełnosprawnością i jako odpowiedź na potrzebę tworzenia społeczeństwa otwartego na różnorodność. Przyjęto założenie, że nabyte w dzieciństwie wczesne doświadczenia, przekonania dotyczące samej niepełnosprawności nie pozostaną obojętne dla zachowań i przekonań w dorosłym życiu. Organizowanie edukacji we wspólnej przestrzeni stało się osnową dla różnorodnych artefaktów wspomagających rozumienie zjawiska niepełnosprawności człowieka. Jednym z nich jest literatura.
Podsumowanie: Edukacja włączająca jako idea demokratycznego nauczania obala bariery i demaskuje ekskluzję. Realizacja tych celów wymaga krytycznego myślenia o swojej tożsamości i roli różnicy w procesie społecznej identyfikacji. Gdzie różnica rozumiana jako bycie sobą jest wartością, a słowo służy uzyskiwaniu świadomości. Literatura odnosząca się do zjawiska niepełnosprawności skierowana do dzieci, rodziców i nauczycieli jest ważnym środkiem dydaktycznym pozwalającym zrozumieć niepełnosprawność, kształtować empatię oraz postawy konieczne do budowania społeczeństwa otwartego na różnorodność.