Podmiotowe interakcje w wychowaniu

Barbara Wojciechowska-Charlak, Teresa Zubrzycka-Maciąg

Streszczenie w języku polskim


Podmiotowość jako atrybut człowieka może być również własnością relacji społecznych. Tak rozumiana podmiotowość odgrywa szczególną rolę w interakcjach edukacyjnych, regulując charakter wzajemnych stosunków poszczególnych osób procesu wychowawczego. Celem artykułu jest ukazanie istoty i uwarunkowań podmiotowych interakcji w wychowaniu. Przedstawiono wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania podmiotowości, a także omówiono rolę ucznia i nauczyciela w budowaniu relacji dwupodmiotowych. Ukazano też możliwości doświadczania i rozwijania podmiotowości osób biorących udział w procesie edukacyjnym.


Słowa kluczowe


podmiotowość, podmiotowość ucznia, podmiotowość nauczyciela, interakcje podmiotowe, relacja dwupodmiotowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bałachowicz J. (2008). Edukacyjne wspieranie rozwoju podmiotowości człowieka. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 6, s. 12.

Cudak H. (2003). Atmosfera wychowawcza. W: T. Pilch (red.). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. 1. Warszawa.

Czerepaniak-Walczak M. (1987). Interakcja dwupodmiotowa w edukacji: fetysz cz realność? W: W.M. Wołoszyn (red.). Aksjolodeontologiczne aspekty relacji osobowych w procesach edukacyjnych. Bydgoszcz.

Dąbrowska T. E., Wojciechowskiej-Charlak B. (1997). Między praktyką a teorią wychowania. Lublin.

Dyląg J. (2010). Podmiotowość ucznia i nauczyciela a kształcenie emocjonalne i etyczno-moralne w edukacji zintegrowanej. W: I. Adamek, M. Grochowalska, E. Żmijewska (red.). Relacje i konteksty (w) edukacji elementarnej. Kraków.

Gurycka A. (1989). Podmiotowość – postulat dla wychowania. W: A. Gurycka (red.). Podmiotowość w doświadczeniach wychowawczych dzieci i młodzieży. Warszawa, s. 14–24.

Kida J. (2009). Aspekty podmiotowości w szkolnej edukacji językowej i kulturalnej. W: J. Niemiec, A. Popławska (red.). Podmiotowość we współczesnej edukacji. Oglądy–intencje–realia. Białystok.

Kobyłecka E. (1999). Aksjologiczne podstawy podmiotowości nauczyciela-wychowawcy. W: E. Kubiak-Szymborska (red.). Podmiotowość w wychowaniu. Między ideą a realnością. Bydgoszcz.

Kubiak-Jurecka E. (1996). Podmiotowość w wychowaniu a demokratyzacja stosunków edukacyjnych – szanse, ograniczenia, bariery. W: M. Dudzikowa (red.). Nauczyciel– uczeń. Między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy interakcji. Kraków.

Kubiak-Jurecka E. (1997). Etyczne wymiary relacji między podmiotami w wychowaniu. W: W. M. Wołoszyn (red.). Aksjodeontologiczne aspekty relacji osobowych w procesach edukacyjnych. Bydgoszcz.

Kukołowicz T., Całka E. (2003). Podmiotowość wychowanka. W: J. Kostkiewicz (red.). Wprowadzenie do pedagogiki ogólnej. Zagadnienia wybrane. Stalowa Wola.

Łobocki M. (1985). Wychowanie w klasie szkolnej. Z zagadnień dynamiki grupowej. Warszawa.

Łobocki M. (1997). Przygotowanie nauczycieli do osobowej relacji z uczniami. W: M. Wołoszyn (red.). Aksjodeontologiczne aspekty relacji osobowych w procesach edukacyjnych. Bydgoszcz.

Łobocki M. (1998). Praca wychowawcza z dziećmi i młodzieżą. Lublin.

Maciaszkowa J. (1990). Podmiotowość w kształceniu i wychowaniu, czyli współdecydowanie i współodpowiedzialność. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 4.

Malinowska J. (2008). Kompetencje komunikacyjne nauczycieli jako wyznacznik poczucia podmiotowości uczniów w szkole. Diagnoza – biograficzny wymiar ich uformowania. Wrocław.

Marzec D. (2001). Znaczenie dialogu w wychowaniu. W: S. Badora, D. Marzec, J. Kosmala (red.). Komunikacja i podmiotowość w relacjach szkolnych. Częstochowa.

Okoń W. (1991). Rzecz o edukacji nauczycieli. Warszawa.

Popławska A. (2003). W drodze ku pełnej podmiotowości. Kompetencje podmiotowe gimnazjalistów. Białystok.

Popławska A. (2007). Multidyscyplinarne podstawy podmiotowości ucznia we współczesnej szkole. „Edukacja” 4, s. 38–46.

Shugar G. W. (1989). Małe dziecko w sytuacji dwupodmiotowej: jak powstaje i na czym polega struktura działanie wspólne? W: A. Gurycka (red.). Podmiotowość w doświadczeniach wychowawczych dzieci i młodzieży. Warszawa.

Skrzypniak R. (2009). Podmiotowość ucznia i nauczyciela w procesie wychowawczo-edukacyjnym szkoły. W: S. Popek, A. Winiarz (red.). Nauczyciel. Zawód, powołanie, pasja. Lublin.

Stech K. (1999). Problem relacji między podmiotowością nauczyciela i ucznia w procesie wychowania. W: E. Kubiak- Szymborska (red.). Podmiotowość w wychowaniu. Między ideą a realnością. Bydgoszcz.

Szempruch J. (2001). Uwarunkowania podmiotowe źródłem wewnątrzszkolnych inicjatyw edukacyjnych. W: S. Badora, D. Marzec, J. Kosmala (red.). Komunikacja i podmiotowość w relacjach szkolnych. Częstochowa.

Wall W. D . (1986). Twórcze wychowanie w okresie dzieciństwa. Warszawa.

Wojciechowska-Charlak B. (2003). Podmiotowość w pracy opiekuńczo-wychowawczej. W: B. Wojciechowska-Charlak (red.). Praca opiekuńczo-wychowawcza. Kielce.

Wojciechowska-Charlak B. (2005a). Podmiotowe aspekty interakcji wychowawczych. W: E. Kozak-Czyżewska, D. Zdybel, B. Kępa (red.). Współczesne tendencje rozwoju pedagogiki wczesnoszkolnej. Kielce.

Wojciechowska-Charlak B. (2005b). Podmiotowe interakcje w pracy opiekuńczo-wychowawczej. W: C. Kępski (red.). Praca opiekuńczo-wychowawcza w szkole i innych instytucjach oświatowych. Lublin.

Zubrzycka-Maciąg T., Wosik-Kawala D. (2015). Wychowanie w szkole. Wskazówki dla nauczycieli. Lublin.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.1.41
Data publikacji: 2017-02-21 11:17:31
Data złożenia artykułu: 2016-07-17 13:29:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3480
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 2019

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2017 Teresa Zubrzycka-Maciąg, Barbara Wojciechowska-Charlak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.