Dialog i monolog wewnętrzny u osób z zespołem Aspergera

Streszczenie w języku polskim

Dialogi wewnętrzne jeszcze do niedawna kojarzone były przede wszystkim z patologią. W publikacjach dotyczących koncepcji dialogowego „Ja” temat ten jest systematycznie rozwijany oraz pogłębiany. Celem badań było przeprowadzenie dokładnej analizy dialogów oraz monologów wewnętrznych u osób z zespołem Aspergera (ZA) oraz określenie, czy w grupie tej istnieje preferencja używania formy dialogu lub monologu. Badanie miało na celu również rozstrzygnięcie, czy monologi oraz dialogi wewnętrzne są kierowane przez osoby z ZA częściej do pozycji „Ja” czy do reprezentacji innych osób. Badania objęły 23 osoby w wieku od 12 do 19 lat ze zdiagnozowanym ZA. Zastosowano zmodyfikowaną wersję ankiety eksperymentalnej Puchalskiej-Wasyl, którą dostosowano do możliwości osób z ZA. Okazało się, że osoby z ZA częściej prowadziły dialog  jak i monolog w odniesieniu do zewnętrznych niż do wewnętrznych pozycji „Ja”. W odniesieniu do wewnętrznych pozycji „Ja” wystąpiła przewaga monologu wewnętrznego nad dialogiem. Autobiografie osób z ZA mogą stanowić cenne źródło uzupełniające analizy narracyjne.