Tendencje w edukacji dzieci niepełnosprawnych – szanse i zagrożenia

Zofia Palak

Streszczenie w języku polskim


Tendencje w rozwoju teorii pedagogiki specjalnej oraz w zakresie zmian organizacyjnych i przeobrażeniach programowych w edukacji dzieci z niepełnosprawnością mają zdecydowanie charakter prointegracyjny i pronormalizacyjny. W polskich realiach decydujące znaczenie dla wdrażania i dynamiki zmian miał niewątpliwie fakt przystąpienia do Unii Europejskiej w 2004 roku. Członkostwo narzuciło określone zobowiązania do przestrzegania standardów unijnych również w zakresie organizacji edukacji dzieci i młodzieży, w tym dzieci ze specjalnymi potrzebami. Celem opracowania jest pokazanie przeobrażeń zachodzących w kształceniu dzieci z niepełnosprawnością w Polsce w ostatniej dekadzie (po przystąpieniu do Unii Europejskiej). Ważne jest prześledzenie konkretnych danych liczbowych prezentujących twarde informacje o: instytucjach, formach edukacji, uczniach o specjalnych potrzebach oraz o rodzajach wsparcia psychologiczno-pedagogicznego i finansowego. Przedstawione dane zostały pozyskane z różnych dostępnych źródeł zawierających informacje statystyczne z zakresu oświaty i wychowania.


Słowa kluczowe


niepełnosprawność, specjalne potrzeby edukacyjne, edukacja specjalna, integracja, edukacja włączająca, wczesne wspomaganie rozwoju

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Chrzanowska I., 2009, Zaniedbane obszary edukacji – pomiędzy pedagogiką a pedagogiką specjalną. Wybrane zagadnienia. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.

Dykcik W., 2009, Interkulturowe i makrospołeczne konteksty stereotypów w działalności praktycznej z osobami niepełnosprawnymi. „Niepełnosprawność”, 1.

Dzieci w Polsce. Dane, liczby, statystyki, 2013, UNICEF, Warszawa.

Maciarz A., 2010, Triada paradygmatów w pedagogice specjalnej. W: Z. Janiszewska-Nieścioruk (red.), Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w przestrzeni współczesnego systemu edukacji. Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.

Obuchowska I., 1999, Do Uczestników Konferencji „Kształcenie specjalne i integracyjne”. W: R. Ossowski (red.), Kształcenie specjalne i integracyjne. MEN, Warszawa.

Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2005/2006, 2006, GUS, Warszawa.

Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2013/2014, 2014, GUS, Warszawa.

Palak Z., 2000, Uczniowie niewidomi i słabowidzący w szkołach ogólnodostępnych. Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Palak Z., Papuda-Dolińska B., 2014, Inkluzja społeczna w procesie edukacji dzieci z niepełnosprawnością. W: L. Pytka, T. Zacharuk, E. Jówko (red.), Inkluzja społeczna jako remedium pedagogiczne w dobie kryzysu. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce.

System Informacji Oświatowej (SIO).

Szumski G., Firkowska-Mankiewicz A., 2010, Wokół edukacji włączającej. Efekty kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w klasach specjalnych, integracyjnych i ogólnodostępnych. APS, Warszawa.

Tendencje w kształceniu integracyjnym w Polsce. Raport, 2008, Kummant M. (oprac.). CMPPP, Warszawa.

Akty prawne:

Rozporządzenie MEN z 15 grudnia 2014 roku (Dz.U. 2014, poz. 1977) w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2015.

Rozporządzenie MEN z 2 sierpnia 2013 roku (Dz.U. 2013, poz. 957) obligujące nauczycieli i specjalistów pracujących z dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności do tworzenia IPET-u.

Rozporządzenie MEN z dnia 11 października 2013 roku w sprawie organizacji wczesnego wspomagania (Dz.U. 2013, poz. 1257).

Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009 roku (Dz.U. 2009, poz. 400) w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli…, również prowadzących zajęcia z zakresu wczesnego wspomagania.

Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 roku (Dz.U. 2010, poz. 228) w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych w przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach specjalnych.

Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 roku (Dz.U. 2010, poz. 228) w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych.

Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 roku (Dz.U. 2010, poz. 228) w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

Rozporządzenie MEN z dnia 3 lutego 2009 roku (Dz.U. 2009, poz. 133) w sprawie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, określającego tryb i zasady organizowania wczesnego wspomagania.

Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 roku (Dz.U. 2013, poz. 532), wprowadzające zmiany dotyczące zniesienia organizowania tzw. zespołów do opracowywania indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych (IPET).

Rozporządzenie z 24 lipca 2015 roku (Dz.U. 2015, poz. 1113) w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku wprowadzająca pierwsze rozporządzenia dotyczące organizacji kształcenia integracyjnego w Polsce (Dz.U. 1991 nr 95, poz. 425).

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014 roku wprowadzająca zmiany w systemie oświaty między innymi dotyczące możliwości zatrudniania asystentów dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, niezależnie od formy kształcenia tzn. w szkole specjalnej, integracyjnej czy ogólnodostępnej.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2017.36.2.13
Data publikacji: 2018-04-09 14:33:08
Data złożenia artykułu: 2016-12-06 13:17:42


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3190
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1406

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2018 Zofia Palak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.