Pasje przyszłych animatorów kultury

Marcin Cabak

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Zawód animatora kultury często jest opisywany w literaturze przedmiotu jako zajęcie dla „pasjonatów”, które powinny wykonywać osoby kochające to, co robią. Z obserwacji animatorów kultury w praktyce oraz z samych ich wypowiedzi wynika, że tak właśnie jest. Interesujące wydaje się jednak empiryczne zbadanie stanu faktycznego .
Cel badań: Celem niniejszych badań było ustalenie, w jaki sposób przyszli animatorzy społeczno-kulturalni postrzegają cechy posiadanej pasji w wymiarach jej nabycia, zrównoważenia z innymi aktywnościami życiowymi oraz osobistych korzyści płynących z posiadanej pasji.
Metoda badań: Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego za pomocą narzędzia Inwentarz Samoopisu Pasji (ISP) autorstwa Byry i współpracowników.
Wyniki: Zdecydowana większość badanych studentów kierunku animacja kultury posiada jakąś pasję, a wszyscy deklarują posiadanie potencjalnej pasji „alternatywnej”. Większość z tych pasji to zamiłowania artystyczne. Zdecydowana większość badanych w jakimś stopniu uważa, że źródłem ich pasji są poszukiwania własne, choć siła tych przekonań sugeruje, że wpływ otoczenia społecznego jest niemal równie istotny. Przyszłym animatorom udaje się utrzymać względną równowagę między ulubionym zajęciem a innymi aktywnościami oraz w bardzo wysokim stopniu uzyskiwać korzyści osobiste wynikające z posiadania pasji.
Wnioski: Można zatem powiedzieć, że z uzyskanych wyników rysuje się obraz autentycznych pasjonatów w rozumieniu DMP (Dualistyczny Model Pasji), o przewadze komponenty harmonijnej, studiujących przeważnie zgodnie z preferowanymi zainteresowaniami i osiągających z tego powodu wiele korzyści osobistych, takich jak motywacja do rozwoju, inspiracja, poczucie sensu i wolności. Pozwala to sądzić, że w przyszłości nie tylko będą spełniać jedno z najważniejszych teoretycznych kryteriów wykonywania tego trudnego zajęcia, ale będą też chronieni przed negatywnymi następstwami świadczenia usług opierających się o intensywne kontakty interpersonalne.


Słowa kluczowe


pasja, animator kultury, animacja kultury, studenci

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Bonneville-Roussy, A., Lavigne, G.L., & Vallerand, R.J. (2011). When passion leads to excellence: The case of musicians. Psychology of Music, 39(1), 123–138. c10.1177/0305735609352441

Byra, S. et al. (in print). Samoocena pasji u studentów – próba pomiaru. Przegląd Badań Edukacyjnych.

Carbonneau, N., Vallerand, R.J., Fernet, C., & Guay, F. (2008). The role of passion for teaching in intrapersonal and interpersonal outcomes, Journal of Educational Psychology, 100(4), 977–987. https://doi.org/10.1037/a0012545

Carpentier, J., Mageau, G.A., & Vallerand, R.J. (2012). Ruminations and flow: Why do people with a more harmonious passion experience higher well-being? Journal of Happiness Studies, 13, 501–518. https://doi.org/10.1007/s10902-011-9276-4

Curran, T., Hill, A.P., Appleton, P.R., Vallerand, R.J., & Standage, M. (2015). The psychology of passion: A meta-analytical review of a decade of research on intrapersonal outcomes. Motivation and Emotion, 39(5), 631–655. https://doi.org/10.1007/s11031-015-9503-0

Dąbrowska, E. (2001). Osoba animatora i koncepcja jego kształcenia. In J. Gajda & W. Żardecki (Eds.), Dylematy animacji kulturalnej (pp. 125–148), Wyd. UMCS.

Fredricks, J.A., Alfeld, C., & Eccles, J.S. (2010). Developing and fostering passion in academic and nonacademic domains. Gifted Child Quarterly, 54(1), 18–30. http://doi.org/10.1177/0016986209352683

Froh, J.J., Kashdan, T.B., Yurkewicz, Ch., Fan, J., Allen, J., & Glowacki, J. (2010). The benefits of passion and absorption in activities: Engaged living in adolescents and its role in psychological well-being. The Journal of Positive Psychology, 5(4), 311–332. http://doi.org/10.1080/17439760.2010.498624

Gilal, F.G., Channa, N.A., Gilal, N.G., Gilal, R.G., & Shah, S.M.M. (2019). Association between a teacher’s work passion and a student’s work passion: A moderated mediation model. Psychology Research and Behavior Management, 12, 889–900. https://doi.org/10.2147/PRBM.S212004

Gralczyk, J., 2011, Animacja społeczna – usługa i proces. In B. Grewiński & B. Skrzypczak (Eds.), Środowiskowe usługi społeczne – nowa perspektywa polityki i pedagogiki społecznej (pp. 155–169). Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.

Gucciardi, D.F., Jackson, B., Hanton, S., & Reid, M. (2015). Motivational correlates of mentally tough behaviours in tennis. Journal of Science and Medicine in Sport, 18(1), 67–71. http://doi.org/10.1016/j.jsams.2013.11.009

Halonen, S., & Lomas, T. (2014). A passionate way of being: A qualitative study revealing the passion spiral. International Journal of Psychological Research, 7, 17–28. http://doi.org/10.21500/20112084.655

Ho, V.T., Wong, S.S., & Lee, C.H. (2011). A tale of passion: Linking job passion and cognitive engagement to employee work performance. Journal of Management Studies, 48(1), 26–47. http://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2009.00878.x

Hobbs, L. (2012). Examining the aesthetic dimensions of teaching: Relationships between teacher knowledge, identity and passion. Teaching and Teacher Education, 28(5), 718–727. http://doi.org/10.1016/j.tate.2012.01.010

Jankowski, D. (2006). Pedagogika kultury. Studia i koncepcja. Impuls.

Jedlewska, B. (2000). Kształcenie i doskonalenie nauczycieli w zakresie edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży – potrzeby a możliwości. In B. Idzikowski & E. Narkiewicz-Niedbalec (Eds.), Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży (pp. 25–49). Centrum Animacji Kultury.

Jedlewska, B. (2003). Animacja jako metoda edukacji kulturalnej w społecznościach lokalnych. In J. Żebrowski (Ed.), Animacja kulturalna i społeczno-wychowawcza w środowiskach lokalnych (pp. 56–64). Gdańskie Towarzystwo Naukowe.

Kargul, J. (1997). Pracownik kulturalno-oświatowy czy animator, czyli pytanie: Modernizm czy postmodernizm w upowszechnianiu kultury? In J. Gajda (Ed.), Animacja kulturalna jako problem pedagogiczny (pp. 11–18) Wyd. UMCS.

Komorowska, M., & Rybotycka, L. (1981). Animator przewodnikiem po sztuce i życiu. In M. Tyszkowa (Ed.), Sztuka i dorastanie dziecka (pp. 79–90). PWN.

Kopczyńska, M. (1993). Animacja społeczno-kulturalna. Centrum Animacji Kulturalnej.

Lafrenière, M.-A.K, St-Louis, A.C., Vallerand, R.J., & Donahue, E.G. (2012). On the relation between performance and life satisfaction: The moderating role of passion. Self and Identity, 11(4), 516–530. http://doi.org/10.1080/15298868.2011.616000

Lalande, D., Vallerand, R., Lafrenière, M.A., Verner-Filion, J., Laurent, F.A., Forest, J., & Paquet, Y. (2017). Obsessive passion: A compensatory response to unsatisfied needs. Journal of Personality, 85. http://doi.org/10.1111/jopy.12229

Lewartowicz, U., & Różański, A. (2024). Animator kultury – profesja bez granic. Wyd. UMCS.

Mageau, G.A., Vallerand, R.J., Charest, J., Salvy, S.-J., Lacaille, N., Bouffard, T., & Koestner, R. (2009). On the development of harmonious and obsessive passion: The role of autonomy support, activity specialization, and identification with the activity. Journal of Personality, 77(3), 601–646. http://doi.org/10.1111/j.1467- 6494.2009.00559.x

Moeller, J., Dietrich, J., Eccles, J.S., & Schneider, B. (2017). Passionate experiences in adolescence: Situational variability and long-term stability. Journal of Adolescent Research, 27, 344–361. https://doi.org/10.1111/jora.12297

Phelps, P.H., & Benson, T.R. (2012). Teachers with a passion for the profession. Action in Teacher Education, 34(1), 65–76. http://doi.org/10.1080/01626620.2012.642289

Philippe, F.L., Vallerand, R.J., & Lavigne, G.L. (2009). Passion does make a difference in people’s lives: A look at well-being in passionate and non-passionate individuals. Applied Psychology: Health and Well-Being, 1, 3–22. http://doi.org/10.1111/j.1758-0854.2008.01003.x

Philippe, F., Vallerand, R., Houlfort, N., Lavigne, G., & Donahue, E. (2010). Passion for an activity and quality of interpersonal relationships: The mediating role of emotions. Journal of Personality and Social Psychology, 98, 917–932. http://doi.org/10.1037/a0018017

Rousseau, F.L., & Vallerand, R.J. (2008) An examination of the relationship between passion and subjective well-being in older adults. The International Journal of Aging and Human Development, 66(3), 195–211. http://doi.org/10.2190/AG.66.3.b

Ruiz-Alfonso, Z., & León, J. (2017). Passion for math: Relationships between teachers’ emphasis on class contents usefulness, motivation and grades. Contemporary Educational Psychology, 51, 284–292. http://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2017.08.010

Schellenberg, B.J.I., & Bailis, D.S. (2015).Can passion be polyamorous? The impact of having multiple passions on subjective well-being and momentary emotions. Journal of Happiness Studies, 16(6), 1365–1381. https://doi.org/10.1007/s10902-014-9564-x

Schellenberg, B.J.I., Verner-Filion, J., Gaudreau, P., Bailis, D.S., Lafrenière, M.K., & Vallerand, R.J. (2018). Testing the dualistic model of passion using a novel quadripartite approach: A look at physical and psychological well-being. Journal of Personality, 87(2), 163–180. https://doi.org/10.1111/jopy.12378

St-Louis, A.C., & Vallerand, R.J. (2015). A successful creative process: The role of passion and emotions. Creativity Research Journal, 27(2), 175–187. https://doi.org/10.1080/10400419.2015.1030314

St-Louis, A.C., Verner-Filion, J., Bergeron, C.M., & Vallerand, R.J. (2018). Passion and mindfulness: Accessing adaptive self-processes. The Journal of Positive Psychology, 13(2), 155–164. https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1245771

Stoeber, J., Childs, J.H., Hayward, J.A., & Feast, A.R. (2011). Passion and motivation for studying: Predicting academic engagement and burnout in university students. Educational Psychology, 31(4), 513–528. http://doi.org/10.1080/01443410.2011.570251

Vallerand, R.J. (2008). On the psychology of passion: In search of what makes people’s lives most worth living. Canadian Psychology / Psychologie Canadienne, 49(1), 1–13. https://doi.org/10.1037/0708-5591.49.1.1

Vallerand, R.J. (2015). Psychology of Passion: A Dualistic Model. Oxford University Press.

Vallerand, R.J., Blanchard, C.M., Mageau, G.A., Koestner, R., Ratelle, C.F., Léonard, M., Gagné, M., & Marsolais, J. (2003). Les passions de l’âme: On obsessive and harmonious passion. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 756–767.

Vallerand, R.J., Salvy, S.-J., Mageau, G.A., Elliot, A.J., Denis, P.L., Grouzet, F.M.E., & Blanchard, C.M. (2007). On the role of passion in performance. Journal of Personality, 75(3), 505–534. http://doi.org/10.1111/j.1467-6494.2007.00447.x

Wielki słownik języka polskiego PAN. (n.d.). https://wsjp.pl/haslo/podglad/48470/animator

Żebrowski, J. (1987). Zawód i osobowość animatorów kultury (w świetle nowych koncepcji wychowania zintegrowanego). Wojewódzki Ośrodek Kultury.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2025.44.3.139-155
Data publikacji: 2025-09-29 20:44:07
Data złożenia artykułu: 2025-02-12 15:48:27


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2025 Marcin Cabak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.