Pojemnik jako kulturowy wyznacznik obrazu wody u Hausańczyków

Izabela Barbara Will

Streszczenie w języku polskim


Artykuł dotyczy kategoryzacji wody w kulturze hausańskiej dokonanej przez pryzmat trzech pojemników: butelki, woreczka i naczynia zwanego buta. Zasadnicza część artykułu poświęcona została analizie kolokacji, porównań i utartych zwrotów wskazujących na powiązania trzech typów wody z pewnymi wydarzeniami, czynnościami i dziedzinami życia społecznego, takimi jak praktyki religijne, uroczystości, higiena, spożywanie posiłków lub wizyty gości. W podsumowaniu ukazano, że każdy typ wody ma ściśle ustaloną funkcję i wiąże się z kulturowo osadzonym wartościowaniem.


Słowa kluczowe


język hausa; kultura; Nigeria; woda; dzbanek; butelka; woreczek; konceptualizacja; kategoryzacja; kolokacje

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Andrzejczuk Anna, Czupryniak Maciej, 2009, O wykorzystaniu zasobów internetowych w pracy językoznawcy, „Polonica” 29, s.189–204.

Bargery George Percy, 1934, A Hausa-English Dictionary and English-Hausa vocabulary, London: Humphrey Milford.

Barański Janusz, 2007, Świat rzeczy. Zarys antropologiczny, Kraków: Wydawnictwo UJ.

Bartmiński Jerzy, 1999, Wody, [w:] Słownik stereotypów i symboli ludowych. Koncepcja całości i redakcja Jerzy Bartmiński, zastępca redaktora Stanisława Niebrzegowska. Tom 1. Kosmos, cz. 2. Ziemia, woda, podziemie, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 247–254.

Bartmiński Jerzy, 2002, Lubelska etnolingwistyka, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 1–2, s. 29–42.

Bartminski Jerzy, Chlebda Wojciech, 2008, Jak badać językowo-kulturowy obraz świata Słowian i ich sąsiadów?, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 20, s. 11–27.

Bature Abdullahi, Schuh Russell, Randell Richard, 1998, Hausar baka: Gani ya ori ji. Elementary and Intermediate Lessons in Hausa Language and Culture, Windsor, CA: World of Languages.

Douglas Mary i Isherwood Baron, 1979, The World of Goods, New York: Basic Books.

Frąckiewicz Olga, 2019, The Image of African Languages Structures in Nigerian Pidgin English, praca doktorska, Uniwersytet Warszawski.

Glushko Robert, Maglio Paul, Matlock Teenie, Barsalou Lawrence, 2008, Categorization in the Wild, „Trends in Cognitive Sciences” 12, z. 4, s. 129–135.

Henderson, Willie, 2000, Metaphor, Economics and ESP: Some Comments, „English for Specific Purposes” 19, s. 167–173.

Kopytoff Igor, 2003, Kulturowa biografia rzeczy – utowarowienie jako proces, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, tłum. Ewa Klekot, red. Marian Kempny, Ewa Nowicka, Warszawa: PWN, s. 249–274.

Newman Paul, Newman-Ma Roxana, 2020, Hausa Dictionary for Everyday Use. HausaEnglish/EnglishHausa. Kamusun Hausa: Hausa-Ingilishi/Ingilishi-Hausa, Kano: Bayero University Press.

Pawlik Jacek, 2018, Twórcza codzienność mieszkańców Lomé, Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Polzenhagen Frank, 2007, Cultural Conceptualisations in West African English. A Cognitive-Linguistic Approach, Frankfurt a. M: Peter Lang.

Rilwanu Tasi’u Yalwa, Samuel Yakubu, 2023, Landscapes and Landforms of the Jos Plateau, [w:] Landscapes and Landforms of Nigeria, red. Adetoye Faniran, Lawrence Kosoko Jeje, Olutoyin A. Fashae, Adeyemi O. Olusola, Cham: Springer Nature Switzerland, s. 145–159.

Robinson Charles Henry, 1906–07, Dictionary of the Hausa language, Cambridge: University Press.

Schryver Gilles Maurice de, 2002, Web for/as Corpus: A Perspective for the African Languages, „Nordic Journal of African Studies” 11, z. 2, s. 266–282.

Sharifian Farzad, 2008, Distributed, Emergent cognition, Conceptualisation, and Language, [w:] Body, Language, and Mind. Vol. 2: Sociocultural Situatedness, red. Roslyn M. Frank, René Dirven, Tom Ziemke, Enrique Bernárdez, Berlin New York: Mouton de Gruyter, s. 109–36.

Sharifian Farzad, 2009, On Collective Cognition and Language, [w:] Language and Social Cognition: Expression of the Social Mind, red. Hanna Pishwa, Berlin New York: Mouton de Gruyter, s. 163–82.

Sharifian Farzad, 2011, Cultural Conceptualisations and Language: Theoretical Framework and Applications, Amsterdam Philadelphia: John Benjamins.

Stanek Kamila, 2017, WODA w językach słowiańskich i tureckich – na przykładzie przysłów języków słowackiego i polskiego oraz tureckiego i karaimskiego, [w:] Żywioły w poznaniu. T. 2, Konceptualizacja żywiołów: wieloaspektowość badań – różnorodność rozwiązań, red. Hanna Kaczmarek, Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, s. 49–92.

Sulima Roch, 2017, „Upadek” w codzienność, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 71, z. 1–2, s. 6–9.

Swadesh Morris, 1952, Lexico-Statistical Dating of Prehistoric Ethniccontacts: With Special Reference to North American Indians and Eskimos, „Proceedings of the American Philosophical Society” 96, z. 4, s. 452–463.

Will Izabela, 2016, To What Extent do African Studies Refocus our Understanding of Gestures, [w:] African Studies: Forging new Perspectives and Directions, red. Nina Pawlak, Hanna Rubinkowska-Anioł, Izabela Will, Warszawa: Elipsa, s. 183–196.

Will Izabela, 2019, Gesturing the Unspoken: Conceptualization of Social Hierarchy in Hausa, [w:] Lingusitic Evidence of Cultural Distance, red. Nina Pawlak, Warszawa: Elipsa, s. 78–96.

Will Izabela, 2021a, Recurrent Gestures of Hausa People, Leiden i Boston: Brill.

Will Izabela, 2021b, Pojęcie „wody” w języku i kulturze Hausa, „Afryka” 51/52, s. 69–87.

Zając Patryk, 2018, Słowa-klucze kultury w przysłowiach Hausa, „Przegląd Orientalistyczny” 1–2 (265–266), s. 155–181.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2024.36.329
Data publikacji: 2024-08-09 22:16:40
Data złożenia artykułu: 2023-05-05 18:30:41


Statystyki


Widoczność abstraktów - 259
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 67

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Izabela Barbara Will

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.