„Robimy paznokcie i rozmawiamy” – metafory konceptualne w triadzie PRACA – ZAWÓD – KARIERA
Streszczenie w języku polskim
Artykuł zawiera analizę metafor konceptualnych występujących w spontanicznej rozmowie prowadzonej podczas wykonywania usługi manicure. Ponieważ głównym tematem konwersacji jest życie zawodowe, uwaga skupia się na rekonstrukcji metaforycznego obrazu pracy, który wyłania się z wypowiedzi rozmówczyń. Ujmuje się ją w triadzie pojęć pokrewnych: PRACA – ZAWÓD – KARIERA. Badanie zostało umieszczone w dynamicznym modelu mówienia. W konkluzji ujawniono istotne różnice w ontologicznym konceptualizowaniu wybranych pojęć w analizowanej rozmowie. Metafory pracy fundowane były na solidnych podstawach materiałowych, odwzorowywały podobieństwa do substancji stałych czy konkretnych rzeczy; z kolei zawód jawił się w wypowiedziach rozmówczyń jako coś płynnego, w ruchu, przywołując ontologię cieczy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bagłajewski Arkadiusz, 2016, Praca w świetle współczesnych świadectw literackich, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 28, s. 81–99. DOI: 10.17951/et.2016.28.81
Bagłajewski Arkadiusz, Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława, Łaszkiewicz Monika (red.), 2018, Praca ludzka w perspektywie interdyscyplinarnej, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński Jerzy, 2014, Polskie wartości w europejskiej aksjosferze, red. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Marta Nowosad-Bakalarczyk, Sebastian Wasiuta, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bartmiński Jerzy, Brzozowska Małgorzata, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława (red.), 2016, Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, tom 3: Praca, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Brzozowska Małgorzata, 2017, Praca w oczach lubelskich studentów [w:] Nazwy wartości w językach europejskich. Raport z badań empirycznych, red. Iwona BielińskaGardziel, Małgorzata Brzozowska, Beata Żywicka, Przemyśl: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska.
Büyükalan Filiz Sevil, Çarkit Ersoy, Bacanli Felide, 2022, Metaphorical Perceptions of High School Students in Rural Area Related to Career, Profession, and Job Concepts, „International Journal of Psychology and Educational Studies” 9, s. 51–62.
Cameron Lynn, 2007, Patterns of metaphor use in reconciliation talk, „Discourse and Society” 18, s. 197–222.
Inkson Kerr, 2007, Understanding careers. The metaphors of working lives, Michigan: SAGE Publications.
Kövecses Zoltán, 2010, Metaphor – a practical introduction, New York: Oxford University Press.
Lakoff George, Johnson Mark, 1988, Metafory w naszym życiu, tłum. Tomasz Krzeszowski, Warszawa: Wydawnictwo PIW.
Liszcz Teresa, 2016, Praca ludzka – wartość ekonomiczna czy etyczna?, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 28, s. 59–79. DOI: 10.17951/et.2016.28.59
Marhula Joanna, Rosiński Maciej, 2017, Co oferuje MIPVU jako metoda identyfikacji metafory? „Polonica” 37, s. 23–36.
Mazurkiewicz Małgorzata, 1990, Dwa spojrzenia na pracę. Perspektywa interpretacyjna a znaczenie słowa, [w:] Językowy obraz świata, red. Jerzy Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 129–146.
Mazurkiewicz-Brzozowska Małgorzata, 1993, „Praca” – wybrane warianty znaczenia słowa we współczesnej polszczyźnie i ich struktura kognitywna, [w:] Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I, red. Jerzy Bartmiński, Małgorzata Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 133–145.
Rancew-Sikora Dorota, Steciąg Magdalena, w druku, Rozmowa o pracy podczas manicure – badanie na styku analizy konwersacyjnej i lingwistyki kognitywnej, „Prace Językoznawcze”.
Rejter Artur, 2006, Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowokomunikacyjne konteksty potoczności, Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Szostek Andrzej, 2015, Praca oczami etyka. Perspektywa personalistyczna, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 28, s. 103—113. DOI: 10.17951/et.2015.27.103.
Święcicka Małgorzata, Peplińska-Narloch Monika, 2007, Praca uodparnia na ból, czyli o metaforyce pracy, [w:] Na językoznawczych ścieżkach, red. Agnieszka Mikołajczuk, Radosław Pawelec, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, s. 278–284.
Woldendorp Jan, 2019, „Metaphorically Speaking…” Paradigm And The Use Of Metaphor In Career Conversations, „Journal for Perspectives of Economic Political and Social Integration” 25, s. 85–101. DOI: 10.18290/pepsi-2019-0005
Zaltman Gerald, Zaltman Lindsay, 2008, Marketing metaphoria. What deep metaphors reveal about the minds of consumers, Cambridge: Harvard Business School Press.
Zawadzka Dominika, 2020, Językowy obraz pracy w opinii studentów (na podstawie badań ankietowych), [w:] Głos – Język – Komunikacja 7: Wartości i wartościowanie w XXI wieku, red. Maria Krauz, Agnieszka Myszka, Robert Słabczyński, Rzeszów: Wydawnictwo URz, s. 86–95.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2025.37.233
Data publikacji: 2025-08-05 23:15:27
Data złożenia artykułu: 2024-04-04 20:53:48
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Magdalena Steciąg

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.