Jak rozwalić system – populistyczny dyskurs polityczny na przykładzie wypowiedzi Pawła Kukiza

Marta Maria Wrześniewska-Pietrzak, Małgorzata Kołodziejczak

Streszczenie w języku polskim


Analiza wypowiedzi Pawła Kukiza pozwala stwierdzić, że przypisywany politykowi populizm widoczny jest zarówno w treściowej warstwie wypowiedzi, jak i jej językowym kształcie. Wystąpienia sejmowe i posty zamieszczane na portalu społecznościowym Facebook zawierają wszystkie cechy konstytutywne dla populizmu, czyli centralnie usytuowany lud w kreowanej przez polityka wizji świata, który przedstawiany jest zawsze w opozycji do elit lub obcych, a także symplifikację językowego obrazu świata (w tym wartości), ponadto obecność lidera występującego z woli ludu. Językowy kształt wypowiedzi polityka odwołuje się do języka potocznego, bliskiego przeciętnemu użytkownikowi języka, dzięki czemu wypowiedzi lidera Kukiz’15 są emocjonalne, wyraziście wartościują opisywaną rzeczywistość, także przez stereotypy i metafory. Tak ukształtowany sposób komunikowania się z odbiorcami tworzy spójną wizję z przyjmowanymi przez polityka rolami, w które wchodzi, przywołując archetypy wojownika, chłopaka z sąsiedztwa, nie wyzbywając się nigdy pozycji dominującej.


Słowa kluczowe


populizm; dyskurs polityczny; Paweł Kukiz; wartości

Pełny tekst:

PDF PDF (English)

Bibliografia


Albertazzi, Daniele, McDonnell Duncan, 2008, Twenty-first century populism The spectre of western european democracy, New Jork–London.

Barańczak Stanisław, 1983, Czytelnik ubezwłasnowolniony perswazja w masowej kulturze PRL, Paryż.

Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława, 2009, Tekstologia, Warszawa.

Broda Bartosz, Maziarz Marek, Piekot Tomasz, Radziszewski Adam, 2010, Trudność tekstów o Funduszach Europejskich w świetle miar statystycznych, „Rozprawy Komisji Językowej”, t. 37, s. 23–40.

Canovan Margaret, 1981, Populism, London.

Canovan Margaret, 2008, Lud, Warszawa.

van Dijk Teun, 2006, Badania nad dyskursem, [w] Współczesne teorie socjologiczne, red. Aleksandra Jasińska-Kania, Warszawa.

Fleischer Michel, 2003, Stabilność polskiej symboliki kolektywnej, [w] Język w kręgu wartości. Studia semantyczne, red. Jerzy Bartmiński, Lublin, s. 107–143.

Jung Carl Gustav, 1970, Psychologia a religia, Warszawa.

Karwat Mirosław, 1998, Sztuka manipulacji politycznej, Toruń.

Karwat Mirosław, 2006, O demagogii, Warszawa.

Karwat Mirosław, 2009, Syndromatyczny charakter przedmiotu nauki o polityce, [w] Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, red. Konstanty Adam Wojtaszczyk, Andżelika Mirska, Warszawa, s. 223–250.

Kazin Michael, 1995, The Populist Persuasion An American history, London.

Laclau Ernesto, 2009, Rozum populistyczny, Wrocław.

Łaziński Marek, 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.

Maj Przemysław, Paruch Waldemar, 2008, Pojęcie „system polityczny” w badaniach politologicznych w Polsce, „Polityka i Społeczeństwo” nr 5, s. 66–74.

Marcjanik Małgorzata, 2006, Przez grzeczność na skróty, [w] Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, red. Małgorzata Marcjanik, Warszawa, s. 230–238.

Meny Yves, Surel Yves (red.), 2007, Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa.

Moroska Aleksandra, 2010, Prawicowy populizm a eurosceptycyzm, Wrocław.

Mudde Cas, 2007, Populist radical right parties in Europe, London.

Mudde Cas, 2010, Populistyczny Zeitgeist, [w] Populizm, red. Olga Wysocka, Warszawa, s. 338–394.

Nowak Paweł, 2010, Archetypy marketingowe a język polityki lat 2005--2007, [w] Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Lublin, s. 211–222.

Ożóg Kazimierz, 2005,O dyskursie populistycznym w języku polityki III Rzeczypospolitej, [w] Język trzeciego tysiąclecia III, t. 1 Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, red. Grzegorz Szpila, Kraków, s. 325--334.

Ożóg Kazimierz, 2006, Język populizmu w polskich kampaniach wyborczych roku 2005, [w] Style konwersacyjne, red. Bożena Witosz, Katowice, s. 206--216.

Pearson Carol, Mark Margaret, 2001, The hero and the outlaw building extraordinary brands through the power of archetypes, New Jork.

Polkowska Laura, 2015, Język prawicy, Warszawa.

Puzynina Jadwiga, 1992, Język wartości, Warszawa.

SJP Szym – Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, Warszawa 1988.

Taguieff Pierre-Andre, 2010, Nauki polityczne w konfrontacji z populizmem. Od konceptualnego mirażu do realnego problemu, [w] Populizm, red. Olga Wysocka, Warszawa, s. 145–191.

Tokarczyk Roman, 1999, Współczesne doktryny polityczne, Kraków.

Wasilewski Jacek, 2009, Łamanie tabu jako komunikat dominacyjny, „Języka a Kultura”, t. 21. Tabu w języku i kulturze, red. Anna Dąbrowska, Wrocław, s. 327--347.

Wasilewski Jacek, Brach Bartłomiej, Bartnik Tomasz (współpraca), 2011, Rytuały i nowi bohaterowie, [w] Storytelling. Narracja w reklamie i biznesie, red. Klaus Fog, Christian Budtz, Philip Munch, Stephen Blanchette, Warszawa, s. 224–238.

Wielki słownik języka polskiego on-line, hasło lud, httpwww.wsjp.plindex.phpszukaj= ludpwh=0 [dostęp 4.03.2017].

Wiles Peter, 2010, Syndrom, nie doktryna kilka podstawowych tez o populizmie, [w] Populizm, red. Olga Wysocka, Warszawa, s. 25–43.

Canovan, Margaret, 1981, Populism, Londyn: Junction Books.

Canovan Margaret, 2008, Lud, Warszawa: Wydawnictwo Sic!

van Dijk Teun, 2006, Badania nad dyskursem, [w:] Współczesne teorie socjologiczne, red. Aleksandra Jasińska-Kania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Fleischer Michel, 2003, Stabilność polskiej symboliki kolektywnej, w: Język w kręgu wartości. Studia semantyczne, red. J. Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 107–143,

Jung Carl Gustav, 1970, Psychologia a religia, Warszawa: Książka i Wiedza.

Karwat Mirosław, 2006, O demagogii, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Karwat Mirosław, 2009, Syndromatyczny charakter przedmiotu nauki o polityce, [w:] Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie, red. Konstanty Adam Wojtaszczyk, Andżelika Mirska, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 223–250.

Kazin, Michael, 1995, The populist persuasion: an american history, Londyn: Cornell University Press.

Laclau Ernesto, 2009, Rozum populistyczny, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Łaziński Marek, 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maj Przemysław, Paruch Waldemar, 2008, Pojęcie „system polityczny” w badaniach politologicznych Polsce, „Polityka i Społeczeństwo” nr 5, s. 66–74.

Marcjanik Małgorzata, 2006, Przez grzeczność na skróty, [w:] Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, red. Małgorzata Marcjanik, Warszawa: Wydawnictwo Trio, s. 230–238.

Meny Yves, Surel Yves (red.), 2007, Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Moroska Aleksandra, 2010, Prawicowy populizm a eurosceptycyzm, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Mudde Cas, 2007, Populist radical right parties in Europe, Londyn: Cambridge University Press.

Mudde Cas, 2010, Populistyczny Zeitgeist, [w:] Populizm, red. Olga Wysocka , Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 338–394.

Nowak Paweł, 2010, Archetypy marketingowe a język polityki lat 2005-2007, [w:] Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 211–222.

Pearson Carol, Mark Margaret, 2001, The hero and the outlaw: building extraordinary brands through the power of archetypes, Nowy Jork: McGraw-Hill Education.

Puzynina Jadwiga, 1992, Język wartości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szymczak Mieczysław (red.), 1988, Słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Taguieff Pierre-Andre, 2010, Nauki polityczne w konfrontacji z populizmem. Od konceptualnego mirażu do realnego problemu, [w:] Populizm, red. Olga Wysocka, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 145–191.

Tokarczyk Roman, 1999, Współczesne doktryny polityczne, Kraków: Zakamycze.

Wasilewski Jacek, 2009, Łamanie tabu jako komunikat dominacyjny, w: Języka a kultura, t. 21: Tabu w języku i kulturze, red. Anna Dąbrowska, Wrocław, s. 327-347.

Wasilewski Jacek, Brach Bartłomiej, Bartnik Tomasz (współpraca), 2011, Rytuały i nowi bohaterowie, [w:] Storytelling. Narracja w reklamie i biznesie, red. Klaus Fog, Christian Budtz, Philip Munch, Stephen Blanchette, Warszawa: Wydawnictwo Saatchi & Saatchi, s. 224–238.

Wiles Peter, 2010, Syndrom, nie doktryna: kilka podstawowych tez o populizmie, [w:] Populizm, red. Olga Wysocka , Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 25–43.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2017.29.225
Data publikacji: 2017-11-03 08:26:40
Data złożenia artykułu: 2016-09-13 09:33:54


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1296
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1476 PDF (English) - 343

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Marta Maria Wrześniewska-Pietrzak, Małgorzata Kołodziejczak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.