O „uniwersaliach” w pieśniach etnicznych: pogranicze białorusko-polskie i polsko-słowackie

Галина Кутырёва-Чубаля

Streszczenie w języku polskim


W kontekście badania przez nas etnogenezy kultury pieśniowej Białorusi,  współzależności w niej elementów bałtycko-słowiańskich, ważne jest właściwe wyodrębnienie słowiańskiego kompleksu muzyczno-stylistycznego. Został on przedstawiony w artykule poprzez kilka form sylaborytmicznych oraz oryginalny tryb muzyczny (mianowicie całotonowy); charakteryzują one różne gatunki pieśni obrzędowych i pozaobrzędowych. Wymienione formanty przedstawiają sobą wokalne memy ogólnosłowiańskiego znaczenia.

Słowa kluczowe


pokrewieństwo; homogenia; konwergencja; memy wokalne; sylaborytmika; tryb muzyczny

Pełny tekst:

PDF (Русский)

Bibliografia


Biełaruskaja narodnaja tworczasć: Żanićba Ciareszki, red. Anatol Siamionawicz Fiadosik, Minsk: Nawuka i technika, 1992.

Jełatow Wiktor Iwanowicz, Ritmiczeskije osnowy biełorusskoj narodnoj muzyki, red. Giennadij Iwanowicz Cytowicz, Minsk: Nauka i tiechnika, 1966.

Jełatow Wiktor Iwanowicz, Miełodiczeskije osnowy biełorusskoj narodnoj muzyki, red. Giennadij Iwanowicz Cytowicz, Minsk: Nauka i tiechnika, 1970.

Kwitka Kłyment Wasylowicz W., Naspiwy żnywnych piseń piwniczno-zachidnych rajoniw terytoriji poszyrennia ukrajinśkoji mowy, [w:] Idem, Wybrani statti, cz. 1, Kyjiw: Muzyczna Ukraina, 1985.

Kutyriowa-Czubala Galina Grigorjewna, Biełorusskij żniwnyj napiew: archietipy, innowacyi, dialekty, red. Jarosław Janicki, Libor Pavera, Bielsko-Biała: Wydawnictwo ATH, 2009.

Kutyriowa-Czubala Galina Grigorjewna, Piesiennyj ritm „ciareżka” w Biełarusi i na pograniczjach, „Acta Baltico-Slavica”, t. 33, red. I. Grek-Pabisowa, Warszawa: SOW PAN, 2009.

Kutyriowa-Czubala Galina Grigorjewna, Piesiennost’ Posożja kak istocznik stilewych nowacyj w Centralnoj i Siewiero-Zapadnoj Biełarusi, [w:] Ot kongriessa k kongriessu. Matieriały Wtorogo Wsierossijskogo kongriessa folkłoristow, t. 1, Gosudarstwiennyj respublikanskij centr russkogo folkłora, red. Anatolij Stiepanowicz Kargin, Moskwa: GRCRF, 2010.

Kutyriowa-Czubala Galina Grigorjewna, Polskaja piesnia w Biełarusi: bytowanije, mieżjazykowyje i stilewyje attrakcyi, „Rozprawy Komisji Językowej”, t. 57, red. Sławomir Gala, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2011.

Lietuvių tautosaka. Penki tomai. Pirmas tomas, Dainos, Vilnius: Valstybinė politinės irmokslinės literatūros leidykla, 1962.

Mażejka Zinaida Jakauleuna, Piesni biełaruskaha Paazierja, red. Мichaił Jakaulewicz Hrynbłat, Ryhor Ramanawicz Szyrma, Minsk: Nawuka i technika, 1981.

Martynow Wiktor Władimirowicz, Jazyk w prostranstwie i wriemieni. K problemie głottogienieza sławian, red. Wiktorija Nikołajewna Jarcewa, Moskwa: Editorial URSS, 2004.

Mucharinskaja Lidija Saułowna, Niekotoryje woprosy tipołogii narodnych napiewow, [w: ]„Tradicyonnoje i sowriemiennoje narodnoje muzykalnoje iskusstwo”, wyp. 29, red. Borisława Borisowna Jefimienkowa, Moskwa: GMPI im. Gniesinych, 1976.

Piesni Biełastoczczyny, red. Anatol Siamionawicz Fiadosik, Minsk: Biełaruskaja nawuka, 1997.

Rybak Jurij Petrowycz, Siezonno-trudowyj cikl i pisennij nradyciji werchnioprypjatśkojinyzowyny: żnywo, „lito”, [w:] „Etnokulturna spadszczyna Polissia”, wyp. 5, red. Wiktor Pawłowycz Kowalczuk, Riwne: Perspektywa, 2004.

Tradycijni pisni ukrajinciw Piwnicznoho Pidlaszszia. Za materiałamy ekspedycij 1999–2001 rokiw Łarysy Łukaszenko ta Hałyny Pochyłewycz, red. Bohdan Stepanowycz Łukaniuk, Lwiw: Kamuła, 2006.

Tradycyjnaja mastackaja kultura biełarusauv [u 6 tamach], t. 1. Mahileuskaje Padniaprouje, Minsk: Biełaruskaja nawuka, 2001.

Tradycyjnaja mastackaja kultura biełarusau [u 6 tamach], t. 2. Wiciebskaje Padzwinnie, Minsk: Biełaruskaja nawuka, 2004.

Tradycyjnaja mastackaja kultura biełarusau [u 6 tamach], t 3. Hrodzienskaje Paniamonnie [u 2 kn.], kn. 2. Minsk: Wyszejszaja Szkoła, 2006.

Slovenké ľudové piesne, Sväzok II, red. František Poloczek, Bratislava: Slovenská akadémia vied v Bratislave, 1952.

Żniunyja piesni, red. Anatol Siamionawicz Fiadosik, Minsk: Nauka i technika, 1974.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2015.9.119
Data publikacji: 2016-02-26 08:00:37
Data złożenia artykułu: 2015-07-21 10:45:05


Statystyki


Widoczność abstraktów - 621
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Русский) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Galina Kutyriowa-Czubała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.