Literatura polska na łamach „Naszej Niwy” (1906–1915). Aspekt konceptualny i funkcjonalny

Gun-Britt Kohler

Streszczenie w języku polskim


W artykule poddano analizie funkcjonowanie literatury i pisarzy polskich na łamach białoruskiej „Naszej Niwy” w kontekście pytania, za pomocą jakich środków gazeta konceptualizuje białoruską przestrzeń narodową oraz białoruską literaturę narodową. Analiza korpusu przekładów, dokonywanych wyboru i ocen polskich autorów oraz przedstawianych na łamach pisma fenomenów literackich ujawnia zjawiska dysymilacji i – co istotne – przyswojenia polskiego dyskursu literackiego (przejęcie wartości). Dyskursywne strategii ikonizacji oraz hybrydyzacji określają przedstawicieli literatury polskiej jako „prawdziwych” („bliskich lecz obcych”) albo jako „nieprawdziwych” (w istocie białoruskich). Taka prezentacja literatury polskiej jawi się jako charakterystyczna dla „Naszej Niwy” strategia konceptualizacji i porządkowania białoruskiej tradycji literackiej.


Słowa kluczowe


literatura białoruska; literatura polska; odrodzenie narodowe; konceptualizacja literatury narodowej; dysymilacja; godność; przyswojenie resursów literackich; przekład; „Nasza Niwa”

Pełny tekst:

PDF (Deutsch)

Bibliografia


Aleksandrovič, S. (1971). Pucjaviny rodnaha slova. Prablemy razviccja belaruskaj litaratury i druku druhoj palovy XIX – pačatku XX stahodzzja. Minsk: BDU.

Casanova, P. (2004). The world republic of letters. Cambridge, MA: Harvard Univ. Press.

Chaŭstovič, M. (2012). Zwei Strömungen der belarussischen Literatur des 19. Jahrhunderts: die Emanzipation des belarussischen Literaturprozesses aus dem Literatursystem der Rzeczpospolita. In: G.-B. Kohler, P. Navumenka, R. Grüttemeier (Hg.) Kleinheit als Spezifik. Bei­ träge zu einer feldtheor etischen Analyse der belarussischen Literatur im Kontext ‚kleiner‘ slavischer Literaturen. Studia Slavica Oldenburgensia, 20, S. 59–75.

Dubois, J., Bourdieu, P. (1999). Champ littéraire et rapports de domination. Textyles. Revue des lettres belges en langue française, 15, S. 12–16.

Einfalt, M. (2005). Sprache und Feld. Französischsprachige Literatur im Maghreb und das literarische Feld Frankreichs. In: M. Joch, N. Wolf (Hg.), Text und Feld (S. 261–276). Tübingen: Niemeyer.

Grob, T. (2007). Romantische Phantasie, die Phantastik der Ballade und die Frage nach dem ‚Anfang‘ der polnischen Romantik. In: A. Gall, T. Grob, A. Lawaty, G. Ritz (Hg.). Romantik und Geschichte. Polnisches Paradigma, europäischer Kontext, deutsch­polnische Perspektive (S. 250–279). Wiesbaden: Harrassowitz.

Jackevič, M. (1997). Pol’skaja litaratura ŭ „Našaj Nive (1907–1909). In: Janka Kupala i „Naša Niva” (S. 58–62). Minsk: Belaruskaje vydaveckae tavarystva ‘Chata’.

Klejnbort, L. (1928). Molodaja Belorussija. Očerk sovremennoj belorusskoj literatury 1905– 1928. Minsk: Belorusskoe gosudarstvennoe izdatel’stvo.

Kohler, G.-Br. (2014). Selbst, Anderes Selbst und das Intime Andere: Adam Mickiewicz und Jan Čačot. Studia Białorutenistyczne, 8, S. 79–94.

Kupala, J. (1913). Šljacham Žyccja. Pecjarburh: Zahlane sonca i ŭ naša akonca.

Lastoŭski, V. (1997). Vybranyja tvory. Minsk: Belaruski Knihazbor.

McMillin, A. (1977). Die Literatur der Weißrussen. A history of Byelorussian literature from its origins to the present day. Gießen: Schmitz.

„Naša niva. Peršaja belaruskaja hazeta z rysunkami. (1906–1915). Vil’nja: [o. A.].

Navojčyk, P. (2005). Pol’skaja paėzija na staronkach „Našaj nivy“. Acta Albaruthenica, 5, S. 95–98.

Navojčyk, P. (2007). Paėtyka perakladaŭ veršaŭ M. Kanapnickaj u kantėksce našaniŭskaj liryki pačatku XX st. Acta Albaruthenica, 6, S. 259–264.

Navumenka, P. (2012). Die Autonomisierung des belarussischen Literaturfeldes im ersten Drittel des 20. Jahrhunderts. Literarische Vereinigungen als Konsolidierungszentren. In: G.-B. Kohler, P. Navumenka, R. Grüttemeir (Hg.), Kleinheit als Spezifik. Beiträge zu einer feldtheoretischen Analyse der belarussischen Literatur im Kontext ‚kleiner‘ slavischer Literaturen. Studia Slavica Oldenburgensia, 20, S. 143–164.

Palityka, D. (1985). Janka Kupala – perakladčyk: litaraturna­krytyčnyja artykuly. Minsk: Mastackaja litaratura.

Paul, F. (2000). Stereotype – rhetorische Formeln – Emanzipationstopoi. Vorüberlegungen zu Status und Funktion von übernationalen Argumentationsmustern im Kontext der Herausbildung ‚nationaler‘ Sprachen und Literaturen. In: U.-Ch. Sander, F. Paul (Hg.), Muster und Funktionen kultureller Selbstwahrnehmung. Beiträge zur internationalen Geschichte der sprachlichen und literarischen Emanzipation (S. 39–45). Göttingen: Wallstein-Verlag.

Pjatkevič, N. (2007). Mastackaja litaratura na staronkach „Našaj nivy”. In: „Naša niva” ŭ kantėksce Vilenskaj kul’tury (S. 83–87). Vil’nja: Vilniaus pedagoginio universiteto leidykla.

Suvjazi belaruskaj litaratury z litaraturami zarubežnych slavjanskich narodaŭ (1906–1962).

(1963). Biblijahrafija. Minsk: Vydav. Akademii navuk BSSR.

Unučak, A. (2008). „Naša niva” i belaruski nacyjanal’ny ruch (1906–1915hh.). Minsk: Belaruskaja navuka.

Vabiščėvič, T. (2009). Stanaŭlenne nacyjanalnaj paėtyčnaj tradycyi (1900–1910–ja hh.): faktary, me chanizmy, ėtapy. Minsk: Belaruskaja navuka.

Vjaliki histaryčny atlas Belarusi. (2016). T. 3. Minsk: Belkartahrafija.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2016.10.117
Data publikacji: 2016-12-22 13:50:40
Data złożenia artykułu: 2016-05-30 16:16:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1124
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (Deutsch) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Gun-Britt Kohler

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.