Скрыть
Показать все
Отправить эту статью по почте Запазычанні з польскай мовы як лексічны кампанент варыянтнай пары
Аннотация
З канца 80-х гг. ХХ ст. у беларускамоўнай публіцыстыцы павялічылася колькасць польскамоўных лексічных сродкаў, якія выкарыстоўваліся ў першую чаргу на старонках перыядычнага друку. На пачатковым этапе ужыванне паланізмаў надавала тэкстам экспрэсію і стварала ўражанне навізны. Пазней даследаванні паказалі, што навізна некаторых з лексем – толькі адносная. Адносны характар навізны мелі тыя са слоў, што ўжо былі вядомыя беларускай мове, аднак выйшлі з актыўнага ужытку і цяпер уяўляюць сабою адраджэнне ранейшых моўных здабыткаў. Асаблівасць такіх запазычанняў у тым, што яны не служаць для абазначэння новых рэалій і паняццяў, а з’яўляюцца лексічнымі варыянтамі адзінкак, што ўжо функцыянуюць у мове з тоеснымі значэннямі.
Ключевые слова
Полный текст:
PDF (Byelorussian) (Język Polski)Литература
Bajkou Мikoła Niekraszewicz Ściapan, Biełaruska-rasiejski słounik, Miensk 1926.
Bialkiewicz Іwan Kandratawicz, Krajowy słounik uschodniaj Mahilouszczyny, Minsk: Nawuka i technika, 1970.
Biełaruskaja hramatyka [u 2 cz.], cz. 1: Fanałohija. Arfaepija. Marfałohija. Słowautwarennie, Nacisk, red. Mikałaj Wasilewicz Biryła, Pawieł Pauławicz Szuba, Minsk: Nawuka і technika, 1985.
Bułyka Аlaksandr Mikałajewicz, Słounik inszamounych słou: [u 2 t.], t. 1: А–L, Minsk: Biełaruskaja encykłapiedyja, 1999.
Bułyka Аlaksandr Mikałajewicz, Słounik inszamounych słou [u 2 t.], t. 2: М–Ja, Minsk: Biełaruskaja encykłapiedyja, 1999.
Cychun Аpanas Piatrowicz, Skarby narodnaj mowy (z leksicznaj spadczyny nasielnikau Hrodzienskaha rajonu), Hrodna: Hrodzienski dziarżauny uniwiersitet im. Janki Kupały, 1993.
Czyhryn Іwan Piatrowicz, Jaszcze adzin wyraj z naszych słou wioski Czamiary Słonimskaha rajona, [u:] Żywoje nasza słowa. Dyjalektał. zb., red. Lubou Piatrouna Kuncewicz, Iwan Jakaulewicz Jaszkin, NAN Biełarusi, Instytut mowaznaustwa im. Jakuba Kołasa, Minsk 2001.
Fiodorow Аndriej Wieniediktowicz, Osnowy obszczej tieorii pieriewoda, Moskwa: Izd-wо IJaz. RAN, 1996.
Hniłamiodau Uładzimir, Wiartannie (Siamiejnaja chronika u duchu baroka), „Połymia” 2006, 3.
Ipatawa Wolha, Alhierdawa dzida. Wiaszczun Hiedzimina, Minsk 2002.
Jawicz Jana, Adzinaja daczka, „Litaratura і mastactwa” 2011, 4.
Karatkiewicz Uładzimir, Kałasy pad siarpom twaim: Raman, kn. pierszaja, druhaja. Dla siared. і st. szk. uzrostu, Junactwa, Minsk 1981.
Krywicki Аlaksandr Аntonawicz, Rehianalnyja mounyja zjawy і ich linhwahieahraficznyja stratyfikacja, „Biełaruskaja linhwistyka” 1996, wyp. 46.
Lemciuhowa Walancina Piatrouna, Biełaruskaja akademicznaja leksikahrafija: stan, prablemy, [u:] Suczasnyja prablemy biełaruskaj leksikałohii і leksikahrafii. Materyjały miżnarodnaj nawukowaj kanfierencyi, 19–20 listapada 2005 h., NAN Biełarusi, In-t mowaznaustwa imia Jakuba Kołasa, Minsk: Prawa i ekanomika, 2006.
Lepieszau Іwan Jakaulewicz, Frazieałahiczny słounik biełaruskaj mowy [u 2 t.], t. 1 А–L, Minsk: Biełaruskaja encykłapiedyja, 1993.
Leksiczny atłas biełaruskich narodnych haworak u piaci tamach, t. 2, Sielskaja haspadarka, red. Мikałaj Wasilewicz, Biryła і Józefa Fłaryjanauna Mackiewicz, Minsk 1994, karta 92.
Łastouski Wacłau, Padruczny rasiejska-kryuski (biełaruski) słounik. Wydannie faksimilnaha typu, Kouna 1924.
Maksimiuk Janka, Rowar, „Arche” 2000, 7.
Pakrouski Аndrej, Pryhody rowara pа mianuszcy Kastaneda, „Dziejasłou” 2007, 3.
Rubleuskaja Ludmiła, Noczy na Plabanskich młynach, „Dziejasłou” 2007, 3.
Pryhodzicz Мikałaj Ryhorawicz, Ciwanowa Halina Кuźminiczna, Starabiełaruski leksikon. Padruczny pierakładny słounik, Мinsk 1997.
Sciacko Pawieł Uładzimirawicz, Polskija naminacyi pradmietau materyjalnaj kultury u haworkach Zelwienszczyny, [u:] Mowaznauczy doswied (wybranyja twory): u 2 cz., cz. 1.
Dyjalektałohija. Suczasnaja mowa і mietodyka. Anamastyka. Mizmounyja stasunki, Hrodna: Hrodzienski dziarżauny uniwieritet, 2005.
Sciacko Pawieł, Kultura mowy, Minsk: Technałohija, 2002.
Uładzimir Sciapan, Na wulicy Szkolnaj, „Połymia” 2006, 2.
Słounik biełaruskich haworak paunoczna-zachodniaj Biełarusi і jaje pahraniczcza [u 5 t], t. 4, red. Józefa Fłaryjanauna Mackiewicz, Мinsk: Nawuka i technika, 1984.
Słounik biełaruskich haworak paunoczna-zachodniaj Biełarusi і jaje pahraniczcza: [u 5 t], t. 2, red. Józefa. Fłaryjanauna Mackiewicz, Minsk: Nawuka i technika, 1980.
Słounik haworak centralnych rajonau Biełarusi, [u 2 t], t. 1, red. Jeudakija Sciapanauna. Miacielskaja, Minsk: Uniwiersiteckaje, 1990.
Słounik mowy „Naszaj Niwy” (1906–1915) [ u 5 t.], t. 1: А–D, red. Walancina Piatrouna Lemciuhowa, Minsk: Technałohija, 2003.
Strukawa Swiatłana Michajłauna, Słounik archaizmau і histaryzmau (pa tworach biełaruskaj mastackaj litaratury і publicystycy), Minsk 2007.
Szakun Lew Michajławicz, „Uschodnija” і „zachodnija” krynicy papauniennia leksicznych srodkau biełaruskaj mowy, „Wiesn. Bieł. dziarż. un-tа”. Siеr. 4. Fiłałohija. Żurnalistyka. Piedagogika. Psichałohija, Minsk 1995.
Tarasau Kastuś, Try życci kniahini Rahniedy, Minsk 1997.
Tłumaczalny słounik biełaruskaj mowy [u 5 t.], t. 2, red. Кandrat Кandratawicz Atrachowicz (Kandrat Krapiwa), Minsk 1978.
Turauski słounik, u 5 t., t. 3. [Skład. Аlaksandr Antonawicz Krywicki, Henadź Аpanasawicz. Cychun, Іwan Jakaulewicz Jaszkin], Minsk: Nawuka i technika, 1984.
Ułasiewicz Wiktoryja Iwanauna, Słounik nowych słou biełaruskaj mowy, Minsk: TetraSistems, 2009.
Ułasiewicz Wiktoryja Іwanauna, Dauhulewicz Natalla Мikałajeuna, Leksicznyja pracesy u biełaruskaj mowie kanca ХХ – paczatku ХХІ stst., [w:] Nacionalni mowy і kultury w jich specyfici tа wzajemodiji, „Мowa і kultura” (Naukowyj żurnał), Kyjiw 2007, wyp. 9, t. 6 (94).
Żdаn Аleh, Czas idzie, „Połymia” 1998, 7.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2015.9.315
Date of publication: 2016-02-26 08:00:37
Date of submission: 2015-06-30 21:11:29
статистика
показатели
Ссылки
- На текущий момент ссылки отсутствуют.
(c) 2015 Anastasija Marozawa
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.