Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

Jakub Polanowski

Streszczenie w języku polskim


W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalone jest stanowisko, że w postępowaniu w sprawie zezwolenia na realizację danej inwestycji drogowej, w trybie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, organy administracji nie mogą oceniać niezbędności i celowości rozwiązań dotyczących lokalizacji drogi, przyjętych we wniosku, gdyż postępowanie to toczy się na wniosek zarządcy drogi, którym to wnioskiem organ administracji jest związany. W konsekwencji to treść wniosku przesądza, jakie grunty podlegać będą wywłaszczeniu. Stanowisko to budzi jednak wiele wątpliwości w kontekście konstytucyjnych zasad ochrony własności i proporcjonalności, gdyż może prowadzić do zachwiania równowagi pomiędzy koniecznością realizacji celu publicznego, jakim jest budowa drogi publicznej, a obowiązkiem uwzględnienia słusznego interesu właściciela nieruchomości wywłaszczanej.


Słowa kluczowe


inwestycje infrastrukturalne; drogi publiczne; lokalizacja dróg publicznych; zasada proporcjonalności; ochrona własności

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Jan Paweł II, Veritatis Splendor. Tekst i komentarze, Lublin 1999.

Kiereś H., Agatologia czy aksjologia?, [w:] Spór o dobro, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek, Lublin 2012.

Komierzyńska E., Zdyb M., Klauzula interesu publicznego w działaniach administracji publicznej, „Annales UMCS sectio G (Ius)” 2016, nr 2, DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2016.63.2.161.

Kość A., Podstawy filozofii prawa, Lublin 2005.

Kotulski M., Problemy w kształtowaniu przestrzeni w procesie planowania i zagospodarowania przestrzennego, [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.

Łuszczyńska M., Filozofia prawa Czesława Martyniaka, Lublin 2008.

Martyniak C., Problem filozofii prawa. Filozofia prawa, jej przedmiot, metoda i podział, Lublin 1949.

Maryniarczyk A., Dobro bytu, [w:] S. Thomae Aquinatis. Quaestiones disputatae de bono, de appetitu boni et voluntate – Dysputy problemowe o dobru, o pożądaniu dobra i o woli, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2003.

Matusik G., [w:] G. Bieniek, M. Gdesz, S. Kalus, G. Matusik, E. Mzyk, Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, Warszawa 2012.

Parchomiuk J., Publicznoprawne ograniczenia własności we współczesnym demokratycznym państwie prawa, [w:] Nowe kierunki działań administracji publicznej w Polsce i Unii Europejskiej, red. P. Chmielnicki, A. Dybała, Warszawa 2009.

Parchomiuk J., Uproszczone procedury realizacji publicznych inwestycji infrastrukturalnych a ochrona praw jednostki, [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.

Wolanin M., Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Komentarz, Warszawa 2010.

Zdyb M., Dylematy ładu prawnego w kontekście inflacji i niektórych innych niedoskonałości prawa administracyjnego, [w:] Prawo administracyjne dziś i jutro, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa 2018.

Zdyb M., Konstytucyjne podstawy administracyjnoprawnych ograniczeń prawa własności jako podstawowego prawa rzeczowego (i ograniczonych praw rzeczowych), [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 7: Prawo administracyjne materialne, red. R. Hauser, A. Wróbel, Z. Niewiadomski, Warszawa 2017.

Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2014.

AKTY PRAWNE

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.).

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2018, poz. 2096 ze zm.).

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 2014, poz. 518 ze zm., Dz.U. 2018, poz. 2204 ze zm.).

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2018, poz. 1302 ze zm.).

Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. 2019, poz. 710).

Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. 2018, poz. 1474 ze zm.).

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2018, poz. 1614).

Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U. 2006, nr 12, poz. 63).

Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 220, poz. 1601 ze zm.).

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 (Dz.U. 2017, poz. 1372).

Ustawa z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz.U. 2018, poz. 1380 ze zm.).

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz.U. 2017, poz. 2302 ze zm.).

Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. 2017, poz. 2062 ze zm.).

Ustawa z dnia 24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z 2010 r. (Dz.U. nr 123, poz. 835 ze zm.).

Ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz.U. 2019, poz. 933 ze zm.).

Ustawa z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. 2018, poz. 1537).

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz.U. 2018, poz. 1473 ze zm.).

Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (Dz.U. 2018, poz. 404 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 1590).

Ustawa z dnia 24 lutego 2017 r. o inwestycjach w zakresie budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską (Dz.U. 2019, poz. 1073).

Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o inwestycjach w zakresie budowy lub przebudowy toru wodnego Świnoujście–Szczecin do głębokości 12,5 metra (Dz.U. 2017, poz. 990).

Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2018, poz. 2268 ze zm.).

Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (Dz.U. 2018, poz. 1089 ze zm.).

Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz.U. 2018, poz. 1162 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. 2018, poz. 1496 ze zm.).

Ustawa z dnia 22 lutego 2019 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w sektorze naftowym (Dz.U. 2019, poz. 630 ze zm.).

ORZECZNICTWO

Postanowienie NSA z dnia 17 grudnia 2014 r., II OPS 2/14, LEX nr 1566894.

Wyrok NSA z dnia 25 lutego 2014 r., II GSK 1924/12, LEX nr 1495127.

Wyrok NSA z dnia 3 września 2014 r., II OSK 1730/14, LEX nr 1664490.

Wyrok NSA z dnia 23 października 2014 r., I OSK 537/13, LEX nr 1591039.

Wyrok NSA z dnia 27 września 2016 r., II OSK 1887/19, LEX nr 2167520.

Wyrok NSA z dnia 2 lutego 2017 r., I OSK 1036/15, LEX nr 2253603.

Wyrok NSA z dnia 2 marca 2017 r., I OSK 1196/15, LEX nr 2348986.

Wyrok NSA z dnia 21 marca 2017 r., I OSK 1704/15, LEX nr 2289926.

Wyrok NSA z dnia 7 lipca 2017 r., I OSK 2668/15, LEX nr 2347631.

Wyrok NSA z dnia 27 lutego 2019 r., II OSK 3430/18, LEX nr 2646601.

Wyrok NSA z dnia 16 kwietnia 2019 r., II OSK 25/19, LEX nr 2678803.

Wyrok TK z dnia 16 października 2012 r., K 4/10, OTK-A 2012, nr 9, poz. 106.

Wyrok WSA w Lublinie z dnia 12 lutego 2019 r., II SA/Lu 810/18, LEX nr 2634341.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2020.67.1.65-84
Data publikacji: 2020-05-21 14:15:57
Data złożenia artykułu: 2019-07-19 07:03:56


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2103
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1561

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Jakub Polanowski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.