Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Semantyka grzebowisk dla zwierząt na tle miejsc pochówków ludzi. Analiza porównawcza makroznaków
Streszczenie w języku polskim
Obserwowane współcześnie zjawisko powstawania oficjalnych grzebowisk dla zwierząt opiera się w określonych aspektach na analogiach do cmentarzy, traktowanych nie tylko jako miejsce pochówku ludzi, lecz także jako złożony symbol pamięci o nich. Oba typy miejsc należy traktować jako makroznaki reprezentowane przez kod werbalny i niewerbalny. Cmentarze dla ludzi charakteryzuje większa złożoność i różnorodność symboliki, opartej na wielowiekowej tradycji zarówno w ujęciu kulturowym, jak i religijnym. Działania językowe i pozajęzykowe, dokonywane w szeroko rozumianej ramie sytuacyjnej, są ściśle związane ze sferą sacrum, reprezentowaną przez symbol krzyża. W wypadku cmentarzy dla zwierząt, mimo że charakteryzują je tożsame elementy kodów (np. inskrypcje nagrobne, fotografie, rzeźby figuralne), to jednak ich realizacja przybiera mniej złożoną formę i opiera się głównie na sferze profanum reprezentowanej przez symbole związane ze współcześnie rozpowszechnionym mitem o tęczowym moście. Cechą wspólną dla obu makroznaków są działania językowe i pozajęzykowe motywowane przez uczucia tęsknoty, miłości i wdzięczności.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Adamowski Jan, 1999, Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne, Lublin.
Adamowski Jan, 2006, Cmentarna komunikacja niewerbalna – zarys problematyki, [w:] Teksty kultury. Oblicza komunikacji XXI wieku, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Lublin, s. 373–384.
Adamowski Jan, 2011, Na rozstaju dróg, czyli o semantyce skrzyżowania w polskiej kulturze tradycyjnej, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, Lublin, s. 179–188.
Adamowski Jan, 2015, Cmentarz – perspektywy interpretacyjne, „Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych”, nr 3–4, s. 8–12.
Adamowski Jan, Smyk Katarzyna (red.), 2011, Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, Lublin.
Bartmiński Jerzy, 2007a, Polska dola, rosyjska sud’ba, [w:] tegoż, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin, s. 242–251.
Bartmiński Jerzy, 2007b, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [w:] tegoż, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin, s. 76–88.
Bartmiński Jerzy (red.), 2006, Język. Wartości. Polityka. Zamiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, Lublin.
Bartmiński Jerzy, Niebrzegowska Stanisława, 1998, Profile a podmiotowa interpretacja świata, [w:] Profilowanie w języku i tekście, red. Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski, Lublin, s. 211–235.
Bednarz Katarzyna, 2004, Formy i znaczenia symboliczne krzyży nagrobnych (na przykładzie cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie), „Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych”, nr 3, s. 15–18.
Brzozowska Małgorzata, 2000, Etymologia a konotacje wybranych nazw kamieni, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 12, s. 265–279.
Fabiszak Małgorzata, Brzezińska Anna Weronika, 2018, Cmentarz. Park. Podwórko. Poznańskie przestrzenie pamięci, Warszawa.
Kolberová Urszula U, 2016, Językowy obraz psa zawarty w inskrypcjach nagrobnych na wirtualnych cmentarzach zwierzęcych, „Poradnik Językowy”, z. 9, s. 48–57.
Kolbuszewski Jacek, 1996a, Cmentarze, Wrocław.
Kolbuszewski Jacek, 1996b, „Co mnie dzisiaj, jutro tobie”. Polskie wiersze nagrobne, Wrocław.
Kolbuszewski Jacek, 1999, Niezamierzony komizm inskrypcji nagrobnych, [w:] Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna. Antropologia kultury. Humanistyka, t. 3, red. Jacek Kolbuszewski, Wrocław, s. 367–375.
Kolbuszewski Jacek, 2004, Śmierć zwierzęcia, [w:] Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna. Antropologia kultury. Humanistyka, t. 8, red. Jacek Kolbuszewski, Wrocław, s. 575–591.
Kowalski Piotr, 2007, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa.
Kubiak Krzysztof, 1986, Wokół fotografii nagrobnej, „Polska Sztuka Ludowa”, nr 1, s. 69–82.
Michajłowa Katia, 2011, Śmierć jako droga w zaświaty w języku i kulturze ludowej Bułgarów i Polaków, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, Lublin, s. 93–102.
Ożóg Kazimierz, 2011, Metafora życia ludzkiego jako drogi – aspekty językowe i kulturowe, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, Lublin, s. 17–26.
Skrzypik Katarzyna, 2004, Miejsce pamięci – o napisach nagrobnych na cmentarzu w Szczebrzeszynie, „Twórczość Ludowa. Kwartalnik Stowarzyszenia Twórców Ludowych”, nr 3, s. 19–22.
Smyk Katarzyna, 2011, Bagaż nasz powszedni, czyli o torebce, plecaku i drodze, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. Jan Adamowski, Katarzyna Smyk, Lublin, s. 317–330.
Sobstyl Katarzyna, 2014, Samotność i jej obrazy w języku, Lublin.
Sobstyl Katarzyna, 2019, Językowe obrazowanie zwierząt i ich ochrony w polskich rozporządzeniach i ustawach na przestrzeni stulecia, [w:] Dziedzictwo językowe przeszłości - w stulecie odzyskania niepodległości, red. Jolanta Klimek-Grądzka, Małgorzata Nowak-Barcińska, Lublin, s. 137-149.
SSiSL – Słownik stereotypów i symboli ludowych, koncepcja całości i redakcja Jerzy Bartmiński, zastępca redaktora Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, t. 1. Kosmos, cz. 1: Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie, Lublin 1996; cz. 2: Ziemia, woda, podziemnie, Lublin 1999; cz. 3: Meteorologia, Lublin 2012; cz. 4: Świat, światło, metale, Lublin 2012; t. 2. Rośliny, cz. 1: Zboża, Lublin 2017; cz. 2: Warzywa, przyprawy, warzywa przemysłowe, Lublin 2018; cz. 3: Kwiaty, Lublin 2019; cz. 4: Zioła, Lublin 2019.
Trzynadlowski Jan, 1977, Małe formy literackie, Wrocław.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2020.32.157
Data publikacji: 2020-12-08 11:10:12
Data złożenia artykułu: 2019-02-08 15:44:22
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Katarzyna Sobstyl
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.