Obraz muchy w polskiej, francuskiej i angielskiej frazeologii. Szkic porównawczy

Katarzyna Sadowska-Dobrowolska

Streszczenie w języku polskim


Artykuł dotyczy obrazu muchy utrwalonego w polskich, francuskich i angielskich frazeologizmach. Na wstępie autorka przypomina zależności istniejące między językiem i kulturą, dzięki którym porównawcze analizy semantyczne są ważnym elementem dialogu międzykulturowego. Następnie opisuje korzyści, jakie płyną z takich badań dla translatologii i dydaktyki przekładu. Stawia pytania o to, jakie właściwości muchy zostały przez daną społeczność komunikatywną uznane za istotne; jak społeczność ta wartościuje opisywanego owada i jakie doświadczenia zostały przez nią utrwalone w procesach frazeologicznych. W kolejności dokonuje analiz związków frazeologicznych tożsamych we wszystkich badanych językach, a następnie utrwalonych połączeń motywowanych właściwościami fizycznymi much, ich zachowaniem oraz wartościowaniem w relacji do człowieka. Porównanie zasobu frazeologicznego trzech języków pozwala ustalić, że każdy z nich skupia się na innych cechach muchy i utrwala nieco odmienny obraz tego owada. Różna jest również frekwencja związków z komponentem nominalnym mucha w poszczególnych językach.


Słowa kluczowe


semantyka leksykalna; językowy obraz świata; analiza porównawcza; frazeologia; językowy obraz muchy; ekwiwalencja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Dąmbska-Prokop Urszula, 2010, Nowa encyklopedia przekładoznawstwa, Kielce: Wydawnictwo Wyższa Szkoła Umiejętności w Kielcach.

Dobrovol’skij Dimitrij, 2011, Cross-linguistic equivalence of idioms: does it really exist?, [w:] Linguo-Cultural Competence and Phraseological Motivation, red. Antonio Pamies, Dimitrij Dobrovol’skij, Baltmannsweiler: Schneider Verlag Hohengehren.

Drozdowicz Maksymilian, 2015, Językowy obraz świata guarani w polskich tłumaczeniach prozy Augosto Roa Bastosa, Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej we Wrocławiu.

Agnieszka Gicala, 2018, Przekładanie obrazu świata. Językowy obraz świata w przekładzie artystycznym, Kraków: Universitas.

Grzegorczykowa Renata, 1990, Pojęcie językowego świata, [w:] Językowy obraz świata, red. Jerzy Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 41-49.

Krąpiec Mieczysław Albert, 1985, Język i świat realny, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Lewicki Andrzej Maria, 2003, Studia z teorii frazeologii, Łask: Oficyna Wydawnicza LEKSEM.

Lewicki Andrzej Maria, Pajdzińska Anna, 1993, Frazeologia, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2. Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wrocław: Wydawnictwo „Wiedza o Kulturze”, s. 307-326.

Maćkiewicz Jolanta, 1984, Świat widziany poprzez język, „Gdańskie Zeszyty Humanistyczne” 30, s. 131-149.

Nida Eugene, 2009, Zasady odpowiedniości, przekł. Anna Skucińska, [w:] Współczesne teorie przekładu: Antologia, red. Piotr Bukowski, Magda Heydel, Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 51-70.

Nida Eugene A., Taber Charles R., 1969, The theory and practice of translation, with special reference to bible translating, Leiden: Brill.

Pajdzińska, Anna, 1988, Udział konotacji leksykalnej w motywacji frazeologizmów, [w:] Konotacja, red. Jerzy Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 67-81.

Pajdzińska Anna, 2006, Studia frazeologiczne, Łask: Oficyna Wydawnicza LEKSEM.

Pociask Janusz, 2006, „Trudny orzech do zgryzienia” – kilka uwag o tłumaczeniu stałych związków frazeologicznych, „Rocznik Przekładoznawczy” 2, s. 191-198.

Sadowska-Dobrowolska Katarzyna, 2013, Kulturowa motywacja przekładu, „Linguistica Copernicana” 2 (10), s. 217-233.

Tokarski Ryszard, 2001, Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 343-370.

Tokarski Ryszard, 2018, Język zanurzony w kulturze, [w:] Ku rzeczom niebłahym, red. Jolanta Chojak, Zofia Zaron, Warszawa, 81-92.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2021.33.169
Data publikacji: 2021-10-12 17:01:59
Data złożenia artykułu: 2021-01-04 00:27:14


Statystyki


Widoczność abstraktów - 842
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 608

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Katarzyna Sadowska-Dobrowolska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.