Lokalna pamięć o wielkiej historii. Śladami polsko-francuskich relacji na Pomorzu Zachodnim, na przykładzie miasta Szczecina

Beata Kędzia-Klebeko

Streszczenie w języku polskim


Podstawowym celem artykułu jest przybliżenie czytelnikom związków miasta Szczecina z Francją, a także zaobserwowanie, w jaki sposób pamięć o obecności francuskiej w zakresie działalności gospodarczej, instytucjonalnej i kulturowej na przestrzeni wieków wpływa na formowanie się pamięci zbiorowej i tożsamości mieszkańców oraz na ich zainteresowanie kulturą francuską współcześnie. W artykule zaprezentowano syntetyczny zarys historii miasta Szczecina i jego związków z Francją, a także zaprezentowano zabytki kultury materialnej, piśmienniczej i artystycznej, które świadczą o trwałych związkach regionu z Francją. Niniejszy artykuł stanowi także propozycję dla potencjalnych czytelników do zapoznania się z kulturą francuską istniejącą na terenach, które tradycyjnie, z racji położenia geograficznego, związane są z historycznie niemieckojęzycznym kręgiem kulturowym.


Słowa kluczowe


pamięć zbiorowa w ujęciu M. Halbwachsa; związki z Francją; miasto Szczecin; tożsamość

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Ansart P., La Gestion des passions politiques, Lausanne 1983.

Archiwum Państwowe w Szczecinie. Przewodnik po zasobie archiwalnym. Akta do 1945 roku, oprac. R. Gaziński, P. Gut, M. Szukała, Szczecin 2002.

Barcellini S., À la recherche d'une mémoire disparue, „Revue française d'histoire d'outre-mer” 1997, 84, 316.

Bergès L., Laux F., Introductions. La Guyenne et la Poméranie, la Gronde et l’Oder. Une relation commerciale privilégiée aux XVIIIe et XIXe siècles, w: A. Łazarek et al., Archiwum Państwowe w Szczecinie i Archiwum Departamentu Gironde. Śladami wspólnej przeszłości Gironde-Szczecin. Wybór dokumentów, Bordeaux–Szczecin 2006.

Białecki T., Wzgórze Napoleona, w: Encyklopedia Szczecina, t. 2, red. T. Białecki, Szczecin 2000.

Channouf A., Les émotions, une mémoire individuelle et collective, Paris 2006.

Chaumont J.-M., La Concurrence des victimes. Génocide, identité, reconnaissance, Paris 1997.

Czajkowski P., Pamięć zbiorowa a przestrzeń miasta, Wrocław 2015.

Czajkowski P., Pabjan B., Pamięć zbiorowa mieszkańców Wrocławia a stosunek do niemieckiego dziedzictwa miasta, Toruń 2013.

Frankiewicz B., Garnizon wojsk francusko-polskich na Pomorzu Szczecińskim w latach 1807–1813, „Przegląd Zachodniopomorski” 1969, 13, 2.

Frankiewicz B., Obozy pracy przymusowej, w: Encyklopedia Szczecina, t. 1, red. T. Białecki, Szczecin 1999.

Frankiewicz B., Szczecińskie cmentarze. Stettiner Friedhofe, Szczecin 2003.

Gaziński R., Akta gminy francuskiej w Szczecinie jako źródło do badań demograficznych (1721–1943), „Przeszłość Demograficzna Polski” 2018, 40.

Gwiazdowska E., Od wzlotów ducha po światła rozumu. Grafika francuska ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie i Muzeum Narodowego w Warszawie, „Materiały Zachodniopomorskie Nowa Seria” 2017, 14.

Gwiazdowska E., Szczeciński kupiec Heinrich Stolting jako mecenas, kolekcjoner i grafik, w: Kultura i sztuka Szczecina w latach 1800–1945. Materiały Seminarium Oddziału Szczecińskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 16–17 październik 1998, red. M. Glińska et al., Szczecin 1999.

Jaremek M., Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej. Oddział w Szczecinie (1918–2018), maszynopis.

Kędzia-Klebeko B., Strategia rozwoju Katedry Filologii Romańskiej na Uniwersytecie Szczecińskim do 2018 r., Szczecin 2016, rękopis.

Klebeko B., Łazarek A., Francuzi w Szczecinie, w: A. Łazarek et al., Archiwum Państwowe w Szczecinie i Archiwum Departamentu Gironde. Śladami wspólnej przeszłości Gironde-Szczecin. Wybór dokumentów, Bordeaux–Szczecin 2006.

Klein O., Licata L., Mémoire collective (psychologie sociale), w: Encyclopædia Universalis 2020 r., wyd. elektroniczne.

Kozłowski K., Archiwum Państwowe w Szczecinie. Tradycja i współczesność, w: A. Łazarek et al., Archiwum Państwowe w Szczecinie i Archiwum Departamentu Gironde. Śladami wspólnej przeszłości Gironde-Szczecin. Wybór dokumentów, Bordeaux–Szczecin 2006.

Król M., Wstęp do wydania polskiego, w: M. Halbwachs, Społeczne ramy pamięci, Warszawa 1969.

Kwiatkowski P., Odzyskanie niepodległości w polskiej pamięci zbiorowej, Warszawa 2018.

Les Cliniciens des passions politiques, Paris 1997.

Łaptos J., Pamięć zbiorowa w procesie integracji Europy, Kraków 1996.

Ławrynowicz J., Kamienice Hugenockie, pl. Żołnierza Polskiego 3–5, w: Encyklopedia Szczecina, suplement 3, red. T. Białecki, Szczecin 2010.

Middletown D., Edwards D., Collective remembering, London 1990.

Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. R. Traba, M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2014.

Myślenie historyczne, t. 1–2, red. R. Traba, H. Thunemann, Poznań 2015.

Namer G., Mémoire et société, Paris 1987.

Pamięć zbiorowa, pojednanie i stosunki międzynarodowe, red. N. Maslowski, A. Szeptycki, Warszawa 2020.

Pinon J.-M., Maret P., Ingénierie des savoir-faire, compétences individuelles et mémoire collective, Paris 1997.

Piskorski C., Przewodnik – Szczecin i okolice. Sport i turystyka, Warszawa 1974.

Poczykowski R., Lokalny wymiar pamięci: pamięć zbiorowa i jej przemiany w północno-wschodniej Polsce, Białystok 2010.

Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 3–4, red. R. Traba, H.H. Hahn, Warszawa 2015.

Ricœur P., La Mémoire, l'histoire, l'oubli, Paris 2000.

Robin R., Structures mémorielles, littérature et biographie, „Enquête” 1989, 5.

Sabourin P., Perspective sur la mémoire sociale de Maurice Halbwachs, „Sociologie et sociétés” 1997, 29, 2.

Skrycki R., Z okresu wojny i pokoju – „francuskie” miejsca w Szczecinie w XVIII i XIX wieku, w: Szczecin i jego miejsca. Trzecia Konferencja Edukacyjna, 10 XII 2010 r., red. K. Rembacka, Szczecin 2011.

Sloterdijk P., Colère et temps, Paris 2007.

Sprawozdanie Zarządu Szczecińskiego Oddziału TPPF z działalności kadencji 2013–2018, Sekretariat Ośrodka Alliance Française w Szczecinie.

Stańczyk K., Francuska Gmina Narodowa na Pomorzu, w: Encyklopedia Szczecina, t. 1, red. T. Białecki, Szczecin 1999.

Stelmach M., Pruskie władze administracyjne miasta Szczecina w okresie okupacji francuskiej 1806–1813, „Przegląd Zachodniopomorski” 1980, 24, 1.

Stępiński W., Społeczeństwo Szczecina wobec zjednoczenia Niemiec, w: Dzieje Szczecina 1806–1945, t. 3, red. B. Wachowiak, Szczecin 1994.

Szacka B., Pamięć zbiorowa i perspektywa pojednania, w: Pamięć zbiorowa, pojednanie i stosunki międzynarodowe, red. N. Maslowski, A. Szeptycki, Warszawa 2020.

Szacka B., Sawisz A., Czas przeszły i Pamięć przeszłości, Warszawa 1990.

Szacki J., Historia myśli socjologicznej, t. 1, Warszawa 1983.

Wachowiak B., Rozwój miasta w zjednoczonym Księstwie Pomorskim (1478–1560), w: Dzieje Szczecina: wiek X–1805, red. G. Labuda, t. 2, Warszawa–Poznań 1985.

Techman R., Z dziejów stosunków kulturalnych polsko-francuskich w Szczecinie w latach 1947–1950, „Kronika Szczecina 2000” 2001, 19.

Wiśniewski J., Zalążki kapitalizmu i przezwyciężenie kryzysu gospodarczego (1713–1750), w: Dzieje Szczecina: wiek X–1805, red. G. Labuda, t. 2, Warszawa–Poznań 1985.

Włodarczyk E., Gospodarka Szczecina w latach 1919–1932, w: Dzieje Szczecina 1806–1945, t. 3, red. B. Wachowiak, Szczecin 1994.

Włodarczyk E., Społeczeństwo wobec głównych wydarzeń politycznych, w: Dzieje Szczecina 1806–1945, t. 3, red. B. Wachowiak, Szczecin 1994.

Żywczak J., Katedra Filologii Romańskiej. Piętnaście lat rozwoju romanistyki na Wydziale Humanistycznym, w: Uniwersytet Szczeciński. Na przełomie wieków i czasów, red. W. Stępiński, W. Tarczyński, Szczecin 2010.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.54.601-625
Data publikacji: 2022-12-14 08:37:07
Data złożenia artykułu: 2021-01-15 22:02:54


Statystyki


Widoczność abstraktów - 478
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 316

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Beata Kędzia-Klebeko

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.