Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Szlacheckie sentymenty i resentymenty we współczesnej kulturze polskiej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł dotyczy recepcji kultury szlacheckiej we współczesnej Polsce. Dokonuje się ona na trzech płaszczyznach: materialnej, behawioralnej i symbolicznej. Recepcja wynika nie tyle z wiedzy historycznej, ile z pamięci kulturowej opartej na długim trwaniu. Na tę pamięć składają się interpretacje, nadinterpretacje i przemilczenia, przez co zawsze pozostaje ona wtórna do pierwowzoru. Stąd też wyraża się poprzez jednostkowe i zbiorowe sentymenty i resentymenty, uświadamiane i nieuświadamiane.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w państwach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa 2008.
Błoński J., Sarmatyzm u Gombrowicza, w: Tradycje szlacheckie w kulturze polskiej, red. Z. Stefanowska, Warszawa 1976.
Bogucki A., Dziedzictwo kultury szlachecko-ziemiańskiej w Bydgoszczy i okolicach, Bydgoszcz 2013.
Bourdieu P., La noblesse: capital social et capital symbolique, w: Anciennes et nouvelles aristocraties de 1880 a nos jours, red. D. Lancien, M. de Saint Martin, Paris 2007.
Bourdieu P., The Forms of Capital, w: Handbook of Theory and Research for Sociology of Education, red. J.G. Richardson, New York–Westport–London 1989.
Braudel F., Historia i trwanie, tłum. B. Geremek, Czytelnik, Warszawa 1971.
Chuykina S.A., Dvoryanskaya pamyat': «byvshiye» v sovet·skom gorode (Leningrad 1920–30-ye gody), Sankt Peterburg 2006 [Чуйкина С.А., Дворянская память: «бывшие» в советском городе (Ленинград 1920–30-е годы), Санкт Петербург 2006].
Derrida J., Spectres of Marx, tłum. P. Kamuf, Routledge, London–New York, 2006.
Dronkers J., Declining Homogamy of Austrian-German Nobility in the 20th Century? A Comparison with Dutch Nobility, ,,Historical Social Research/Historische Sozialforschung” 2008, 33, 2 (124).
Dumanowski J., Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń 2006.
Gawliczek P., Sarmatyzm a współczesność na kanwie Pamiętników Jana Chryzostoma Paska, Opole 2014.
Gombrowicz W., Dziennik 1953–1956, Kraków 1986.
Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Kraków 2006.
Jarosińska I., Było i tak. Życie codzienne w Polsce w latach 1945–1989, Warszawa 2009.
Karpiński A., Staropolska poezja ideałów ziemiańskich. Próba przekroju, „Studia Staropolskie” 1983, 49.
Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprac. R. Pollak, Warszawa 1985.
Korduba P., Sarmatia semper viva – estetyka wnętrz w Polsce (XIX–XXI wiek), w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński, Poznań 2011.
Kostkiewiczowa T., Polski wiek świateł. Obszary swoistości, Wrocław 2002.
Kowalski P., Theatrum świata wszystkiego i poćciwy gospodarz, Kraków 2000.
Kuchowicz Z., Obyczaje i postacie Polski szlacheckiej XVI–XVIII wieku, Warszawa 1993.
Kula M., Nośniki pamięci historycznej, Warszawa 2002.
Le Goff, J., Historia i pamięć, tłum. A. Gronowska, J. Stryjczyk, wstęp P. Rodak, Warszawa 2007.
Leder A., Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej, Warszawa 2014.
Leśniakowska M., Polski dwór: wzorce architektoniczne, mit i symbol, Warszawa 1996.
Lévi-Strauss C., Antropologia strukturalna, przeł. K. Pomian, Warszawa 1970.
Loew P.O., Sarmaci bez wąsów. Mit i rzeczywistość w kulturze politycznej Polski, w: Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński, Poznań 2011.
Marcjanik M., Mówimy uprzejmie, Warszawa 2013.
Mieroszewski J., Kordian i cham, ,,Kultura” 1973, 1–2.
Najder Z., Etos rycerski, Warszawa 2016.
Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński, Poznań 2011.
Obyczaje w Polsce od średniowiecza do czasów współczesnych, red. A. Chwalba, Warszawa 2005.
Orszulak-Dudkowska K., Polska tradycja imieninowa a tradycja szlachecka, w: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej, red. M. Lutomierski, Toruń 2014.
Polaków portret własny, red. M. Rostworowski, Warszawa 1983.
Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. J. Margański, Kraków 2006.
Rzegocki A., Racja stanu a polska tradycja myślenia o polityce, Kraków 2008.
Rzymowska L., Sprawa honoru. Przemówienie Józefa Becka, wygłoszone 5 maja 1939 r. w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, na tle zasad retoryki, „Oblicza Komunikacji” 2017, 10.
Siekierski S., Kultura szlachty polskiej w latach 1864–2001, Pułtusk 2003.
Skarga B., Granice historyczności, Warszawa 1988.
Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, red. J. Eichstaedt, Ożarów, 2000.
Smoczyński R., Zarycki T., Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Warszawa 2017.
Szacka B., Współcześni Polacy a dziedzictwo Polski szlacheckiej, w: Tradycje szlacheckie w kulturze polskiej, red. Z. Stefanowska, Warszawa 1976.
Sztárayné Kézdy É., Egy Eltünt Réteg Nyomában: Egykori Arisztokrata Családok Leszármazottai a Mai Magyarországon, Gondolat Kiadó, Budapest 2009.
Świderska-Włodarczyk U., Mentalność szlachty polskiej XV i XVI wieku, Poznań 2003.
Świderska-Włodarczyk U., The Contemporary Stereotype of the Polish Gentry and its Historical Conditions, ,,Vestnik of Saint Petersburg University. History” 2020, 65, 2.
Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit, upadek, relikty, Poznań 1998.
Tazbir J., Próba określenia tradycji szlacheckiej w Polsce przedrozbiorowej, w: Tradycje szlacheckie w kulturze polskiej, red. Z. Stefanowska, Warszawa 1976.
Tazbir J., Silva rerum historicarum, Warszawa 2002.
Walicki A., Trzy patriotyzmy. Trzy tradycje polskiego patriotyzmu i ich znaczenie współczesne, Warszawa 1991.
Wocław W., Savoir-vivre czyli jak ułatwić sobie życie, Warszawa 2017.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.54.627-643
Data publikacji: 2022-12-14 08:37:09
Data złożenia artykułu: 2021-03-27 23:16:22
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Urszula Świderska-Włodarczyk
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.