Instrukcja akcji propagandowej związanej z kongresem zjednoczeniowym w dniach 15–21 grudnia 1948 roku

Dariusz Magier

Streszczenie w języku polskim


Artykuł zawiera edycję krytyczną dokumentu ustalającego propagandowe wytyczne związane z przygotowaniami do tzw. kongresu zjednoczeniowego ruchu robotniczego w Polsce, który odbył się w dniach 1521 grudnia 1948 r. Autor, poprzez naukową prezentację dokumentu archiwalnego, pokazuje, że za podniosłą i radosną atmosferą towarzyszącą „zjednoczeniu” Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej oraz utworzeniu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej tak naprawdę kryła się umiejętna reżyseria budowania nastroju. Wskazuje, że sam kongres stanowił ideologiczną akcję masową – swoisty teatr ku czci Bolesława Bieruta i Józefa Stalina, który formalizował totalitarny system sprawującej dyktatorską władzę partii komunistycznej. Teatr, do którego napisano drobiazgowy scenariusz i rozpisano role. Scenariusz obejmujący wszystkie elementy życia państwa oraz niemal wszystkie sfery życia człowieka, które w tym czasie już znajdowały się w ręku totalitarnego reżimu. Akcję związaną z przygotowaniami do Kongresu Zjednoczeniowego uważa się za największą i najważniejszą w komunistycznej Polsce.


Słowa kluczowe


komunizm; kongres; Polska Partia Robotnicza; Polska Partia Socjalistyczna; propaganda; zjednoczenie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Archiwum Akt Nowych w Warszawie:

Polska Partia Robotnicza Komitet Centralny, sygn. 295/X – 59, Kongres Zjednoczeniowy.

Narodowe Archiwum Cyfrowe:

Socjalistyczna Agencja Prasowa, sygn. 337/6, Kongres Zjednoczeniowy PPR i PPS w Warszawie.

Albert A., Najnowsza historia Polski 1914–1993, Warszawa 1995.

Bernays E.L., Propaganda, tłum. R. Wierzchoń, Wrocław 2020.

Boroń P., Wiejskie kluby kultury, czyli kawiarnia w służbie socjalistycznego wychowania, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2011, 9.

Ihnatowicz I., Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze” 1962, 7.

Joniec G., Powstanie oraz działalność mobilizacyjna Resortu Informacji i Propagandy w okresie PKWN. Zarys problematyki badawczej, w: Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. 3, red. A. Górak, K. Latawiec, D. Magier, Lublin–Siedlce 2008.

Kisielewska I., Sprawy i problemy kultury, „Przegląd Socjologiczny” 1948, 10.

Kowalski P., Wprowadzenie, w: Propaganda Polski Ludowej. Teki edukacyjne IPN, Łódź 2007.

Krawczyk A., Pierwsza próba indoktrynacji. Działalność Ministerstwa Informacji i Propagandy w latach 1944–1947, Warszawa 1994.

Leszkowicz T., Oblicza propagandy PRL, Warszawa 2016.

Magier D, Cnoty republikańskie i patriotyzm w PRL, „Historia i Polityka” 2010, 4 (11).

Magier D., Inżynier Ciecióra uzasadnia potrzebę zmiany hymnu narodowego z okazji powstania Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2021, 19.

Mazur M., Nieformalny rezonans społeczny tzw. Kongresu Zjednoczeniowego PPR i PPS w grudniu 1948 roku, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2010, 1 (15).

Ożóg K., Rytualizacja w języku władzy komunistycznej PRL, „Oblicza Komunikacji” 2014, 7.

Pronobis W., Kongres zjednoczeniowy – powstanie PZPR, „Acta Universitatis Nikolai Copernici. Nauki Humanistyczne. Historia” 1978, 15, 102.

Syrwid R., „Ponieśmy więc projekt Konstytucji w masy…”. Przebieg i ocena pierwszego etapu „dyskusji” nad projektem Konstytucji PRL (luty–marzec 1952) na Warmii i Mazurach w świetle materiałów Wydziału Propagandy KW PZPR w Olsztynie, „Polska 1944–1945–1989. Studia i Materiały” 2015, 13.

Szczeblewski J., Przygotowania organizacyjne do zjednoczenia PPR i PPS, „Z Pola Walki” 1966, 4.

Wojsław J., Kampania propagandowa towarzysząca wyborom do Sejmu z 26 października 1952 roku, „Polska 1944–1945–1989. Studia i Materiały” 2009, 9.

Żukowski M., Metody tworzenia i etapy powstawania Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku w latach 1945–1949 (działacze, struktury, finanse), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, 2 (20).

Na drodze do zjednoczenia, https://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/5596 [dostęp: 21 VII 2021].

mb, 72 lata temu powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, 14.12.2020, https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1000747,72-lat-temu-powstala-Polska-Zjednoczona-Partia-Robotnicza [dostęp: 16 VII 2021].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.53.663-678
Data publikacji: 2022-06-30 13:44:18
Data złożenia artykułu: 2021-07-27 19:39:29


Statystyki


Widoczność abstraktów - 549
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 221

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Dariusz Magier

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.