Ludność cywilna wobec wojny polsko-sowieckiej w świetle dokumentacji Wojewódzkiego Komitetu Obrony Narodowej w Lublinie (1920–1921)
Streszczenie w języku polskim
Wojewódzki Komitet Obrony Narodowej w Lublinie (WKONwL) był instytucją niezwykle ważną dla umożliwienia współdziałania wojska i ludności cywilnej. Dokumentacja tej organizacji zachowała się i jest przechowywana w Archiwum Państwowym w Lublinie. Podobne organizacje działały w wielu miastach Polski, ale niestety archiwalia dotyczące ich działalności zachowały się tylko szczątkowo lub w ogóle. Dlatego traktowanie dokumentacji komitetu lubelskiego jako modelowego jest jak najbardziej uzasadnione.
Akta Wojewódzkiego Komitetu Obrony Narodowej w Lublinie są niezwykle ważne dla badaczy historii militarnej i społecznej konfliktu z lat 1919–1921. Zawierają istotne spostrzeżenia na temat funkcjonowania życia publicznego w poszczególnych powiatach i gminach. Z obiektywnych, pozbawionych języka propagandy raportów dowiadujemy się, jak różne warstwy społeczne wspierały Wojsko Polskie oraz jak organizowano pobór podatków na rzecz armii. Oprócz tych działań otrzymujemy również informacje o obojętności czy wręcz wrogości wobec niektórych działań frontowych. Takie negatywne zjawiska to przede wszystkim dezercja i unikanie służby wojskowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Grabski W., Wspomnienia ze Spa, Londyn 1973.
Kossak-Szczucka Z., Pożoga, Łódź 1990.
„Monitor Polski” 1920, nr 165.
Obrona Państwa w 1920 roku. Księga sprawozdawczo-pamiątkowa Generalnego Inspektoratu Armji Ochotniczej i obywatelskich komitetów obrony narodowej, red. W. Ścibor-Rylski, Warszawa 1923.
Piłsudski J., Pisma zbiorowe, t. V, Warszawa 1937.
Sprawozdanie stenograficzne ze 156 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 30 czerwca 1920 r.
„Front” 1920.
„Gazeta Policji Państwowej” 1920.
„Głos Lubelski” 1920.
„Robotnik” 1920.
„Ziemia Lubelska” 1920.
Kasprzycki R., „Zielone Kadry”. Samoorganizacja i kontrolowanie przez dezerterów niektórych obszarów Europy Środkowowschodniej w latach 1918–1921, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate et Educatione Civili” 2017, 7.
Łapszyński R., Instytucja czasu próby – Rada Obrony Państwa z 1920 roku w ujęciu prawnoustrojowym, „Vade Nobiscum” 2017, 18.
Łysiak W., Rzecz o pewnej propagandzie, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty” 1992, 46, 1.
Marszałek P.K., Rada Obrony Państwa z 1920 r. – studium prawnohistoryczne, Wrocław 1995.
Musialik Z.M., Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920, a Żydzi, Włocławek 1991.
Radzik T., Stosunki polsko-żydowskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki w latach 1918–1921, Lublin 1988.
Szczechowicz H., Odbudowa państwa polskiego na Kujawach wschodnich i ziemi dobrzyńskiej 1918–1921, Włocławek 2014.
Szczepański J., Społeczeństwo Polski w walce z najazdem bolszewickim 1920 roku, Warszawa–Pułtusk 2000.
https://biblioteka.teatrnn.pl/Content/8732/Bibliografia_prasy_lubelskiej_Gromek.pdf, [dostęp: 6.02.2022].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.57.127-1346
Data publikacji: 2024-10-22 08:46:30
Data złożenia artykułu: 2022-02-13 20:14:01
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Andrzej Mączka
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.