W walce o swe prawa. Łemkowie w województwie rzeszowskim w latach 1968–1972

Roman Drozd

Streszczenie w języku polskim


W wyniku akcji „Wisła” ludność ukraińska, w tym łemkowska, została osiedlona w rozproszeniu na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski. Władze zakładały, że ulegną tam szybkiej asymilacji narodowej. Jednak deportowana ludność dążyła do powrotu w rodzinne strony i zachowania własnej tożsamości narodowej. W tym celu jej przedstawiciele zwracali się do władz z odpowiednimi postulatami. Dużą w tym zakresie aktywność przejawili aktywiści łemkowscy w województwie rzeszowskim. Wykorzystując kryzys polityczny w Polsce, wywołany wydarzeniami marcowymi w 1968 r., upomnieli się o konstytucyjne prawa i naprawienie krzywd wyrządzonych wysiedlonej ludności. Starania te zakończyły się niepowodzeniem, gdyż władze nie zamierzały zmienić dotychczasowej asymilacyjnej polityki narodowościowej.


Słowa kluczowe


Ukraińcy; Łemkowie; Polska; marzec 1968 r.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


„Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” 1958, nr 17, poz. 71.

Kwestia ukraińska w działalności Służby Bezpieczeństwa PRL. Dokumenty i materiały, oprac. A. Słabig, Warszawa 2016.

Drozd R., Polityka władz wobec ludności ukraińskiej w Polsce w latach 1944–1989, Warszawa 2001.

Drozd R., Ukraińcy w Polsce w okresie przełomów politycznych 1944–1981, w: Mniejszości narodowe w Polsce, red. P. Madajczyk, Warszawa 1998.

Gocz B., 50 lat Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej, „Muzejna Zahoroda” 2018, 3.

Halczak B., Dzieje Łemków od średniowiecza do czasów współczesnych, Warszawa 2014.

Kramar Y., The Consequences of the deportation of Lemkos Region, 1944–1947, w: The Lemko Region, 1939–1947. War, Occupation and Deportation, red. P. Best, J. Moklak, Cracov and New Haven 2002.

Krzysztofiński M., Pisuliński J., Michał Doński (1919–2001), członek PPR i GL, współpracownik NKWD/MGB/MWD, funkcjonariusz UB, działacz łemkowski, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2006, 2 (4).

Misiło E., Obóz Jaworzno. Zbrodnia nieukarana, Warszawa 2022.

Pisuliński J., Akcja Specjalna „Wisła”, Rzeszów 2020.

Słabig A., „Sytuacja jest w naszych rękach”. Działalność aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej wobec Ukraińców w latach 1944–1989, Słupsk 2018.

Syrnyk J., Ludność ukraińska na Dolnym Śląsku (1945–1989), Wrocław 2007.

Syrnyk J., Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne (1956–1990), Warszawa 2008.

Wilk A., Łemkowie. Między integracją a rozproszeniem 1918–1989, Warszawa 2020.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.56.1027-1044
Data publikacji: 2023-12-21 13:05:03
Data złożenia artykułu: 2022-12-23 13:34:15


Statystyki


Widoczność abstraktów - 457
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 206

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Roman Drozd

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.