Azteckie imperium Trójprzymierza jako przykład imperium hegemonicznego

Michał Piorun

Streszczenie w języku polskim


 

Imperium Trójprzymierza powstało w 1428 r. jako związek trzech miast-państw Tenchotitlan, Texcoco i Tlacopan. Do przybycia Hiszpanów w 1519 r. zdołało podbić rozległe obszary Mezoameryki. Tenochtitlan było wówczas najbardziej znaczącym członkiem sojuszu. Imperium Trójprzymierza było przykładem imperium hegemonicznego, co oznacza, że podstawą jego istnienia była percepcja siły hegemona jako zdolnego do wyegzekwowania swojej woli, przy jednoczesnej rezygnacji z utrzymywania garnizonów w podbitych prowincjach. Prowincje podbite przez Trójprzymierze dzieliły się na trybutarne i strategiczne. Prowincje trybutarne dostarczały trybut w postaci towarów, zadaniem prowincji strategicznych była ochrona granic imperium przed wrogami. Hegemoniczny charakter władztwa Trójprzymierza był zaletą w realiach Mezoameryki (m.in. brak zwierząt pociągowych, niestosowanie koła), jednak ułatwił konkwistadorom jego podbój.




Słowa kluczowe


Aztekowie, imperium Trójprzymierza, imperium, konkwista Meksyku

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła

Cortés H., Listy o zdobyciu Meksyku, tłum. M. Mróz, R. Tomicki, Gdańsk 1997.

Diaz del Castillo B., The Conquest of New Spain, tłum. J.M. Cohen, Harmondsworth 1963.

Duran D., The History of the Indies of New Spain, tłum. D. Heyden, Norman 1994.

Opracowania

Berdan F., Anawalt P.R., The Essential Codex Mendoza, Berkeley 1997.

Berdan F., Blanton R., Boone W.H., Hodge M., Smith M.E., Umberger E., Aztec Imperial Strategies, Washington 1996.

Colás A., Imperium, tłum. J. Dobrowolski, Warszawa 2008.

Curyło-Gonzalez I., Człowiek i świat wartości w Mezoameryce. Toltekowie, Majowie, Aztekowie, Warszawa 2001.

Davies N., The Aztecs. A History, London 1977.

Davies N., The Toltec Heritage. From the Fall of Tula to the Rise of Tenochtitlan, Norman 1980.

Doyle M.W., Empires, Ithaca, London 1986.

Ferguson N., Imperium. Jak Wielka Brytania zbudowała nowoczesny świat, tłum. B. Wilga, Kraków 2013.

Gillespie S.D., The Aztec Triple Alliance: A Postconquest Tradition, w: Native Traditions in the Postconquest World, eds. E.H. Boone, T. Cummins, Waszyngton 1998.

Hassing R., Aztec Warfare. Imperial Expansion and Political Control, Norman 1995.

Kamen H., Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku, tłum. T. Prochenka, Warszawa 2008.

Heller M., Historia Imperium Rosyjskiego, tłum. E. Melech, T. Kaczmarek, Warszawa 2002.

Lockhart J., The Nahuas After the Conquest: A Social and Cultural History of the Indians of Central Mexico, Sixteenth through Eighteenth Centuries, Stanford 1992.

Olko J., Źrałka J., W krainie czerni i czerwieni. Kultury Prekolumbijskiej Mezoameryki, Warszawa 2008.

Smith M.E., The Aztec Empire and the Mesoamerican World System, w: Empires: Comparative Perspectives from Archaeology and History, red. S.E. Alcock, T.N. D'Altroy, K.D. Morrison, C.M. Sinopoli, New York 2001.

Tomicki R., Tenochtitlan 1521, Warszawa 1984.

Tomicki R., Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław 1990.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2016.42.63-73
Data publikacji: 2017-03-23 12:35:46
Data złożenia artykułu: 2015-08-12 09:39:50


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2422
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 979

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Michał Piorun

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.