Kobiety w rzymskich kolegiach prywatnych

Przemysław Wojciechowski

Streszczenie w języku polskim


Mimo ogromnego postępu, jaki dokonał się w dziedzinie badań nad rzymskimi kolegiami prywatnymi, nasza wiedza na temat udziału kobiet w życiu korporacyjnym nie zmieniła się znacząco od niemal stulecia. Na podstawie analizy źródeł epigraficznych staram się wykazać, że obecność kobiet wśród członków kolegiów zarówno zawodowych, jak i religijnych była zjawiskiem rzadkim, nie miała wyraźnego wpływu na funkcjonowanie tych organizacji. Rola, jaką w rzymskim korporacjonizmie odgrywały kobiety, pozostaje w wyraźnej sprzeczności z wizją kolegiów jako alternatywnej przestrzeni społecznej, w której miały się zacierać granice wynikające ze statusu prawnego czy płci. Wprost przeciwnie, wydaje się, że rzymskie korporacje starały się – na ile to było możliwe – odwoływać do wzorców i reguł obowiązujących w przestrzeni obywatelskiej. Kolegia nie tworzyły alternatywnej rzeczywistości społecznej. Nie było w nich miejsca na „rewolucyjne” odwrócenie porządku społecznego: kobiety pojawiały się wśród corporati, ale ich obecność nie wykraczała daleko poza tradycyjne wyobrażenia na temat roli kobiety w życiu publicznym.


Słowa kluczowe


starożytny Rzym; epigrafika; kolegia prywatne; kobiety

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


CIL – Corpus Inscriptionum Latinatum, Berlin.

Dig. – Digesta Iustiniani. Digesta justyniańskie. Tekst i przekład, oprac. T. Palmirski, wyd. I, t. I (ks. I–IV), Kraków 2013.

ILS – H. Dessau, Inscriptiones latine selectee, Berlin 1892–1916.

Ausbüttel F., Untersuchungen zu den Vereinen im Westen des Römischen Reiches, Kallmünz Opf. 1982.

Dissen M., Römische Kollegien und deutsche Geschichtswissenschaft im 19. und 20. Jahrhundert, Stuttgart 2009 (Historia Einzelschriften 209).

Engfer K., Die private Munifizenz der römischen Oberschicht in Mittel- und Süditalien. Eine Untersuchung lateinischer Inschriften unter dem Aspekt der Fürsorge, Wiesbaden 2020.

Hemelrijk E.A., Hidden Lives, Public Personae: Women and Civic Life in the Roman West, Oxford 2015.

Hemelrijk E.A., Patronesses and ‘Mothers’ of Roman ‘Collegia’, „Classical Antiquity” 2008, 27, 1.

Liu J., ‘Collegia centonariorum’: the guilds of textile dealers in the Roman West, Leiden–Boston 2009.

Mennella G., Apicella G., Le corporazioni professionali nell’Italia romana: un aggiornamento al Waltzing, Napoli 2000 (Quaderni del Dipartimento di scienze dell’antichita 25).

Perry J.S., The Roman Collegia. The Modern Evolution of an Ancient Concept, Leiden–Boston 2006.

Royden H.L., The Magistrates of the Roman Professional ‘collegia’ in Italy from the First to the Third Century A.D., Pisa 1988.

Waltzing J.P., Étude historique sur les corporations professionnelles chez les Romains depuis les origines jusqu’à la chute de l’Empire d’Occident, t. 1–4, Bruxelles–Louvain 1895–1900.

Wojciechowski P., ‘Ad exemplum rei publicae’. Roman private colleges and the civitas, „Klio” 2021, 58, 2.

Wojciechowski P., Collegia mulierum. Private Frauenvereine in der frühen Kaiserzeit (1.–3. Jh. n.Chr.), “Biuletyn Polskiej Misji Historycznej” 2023, 18.

Wojciechowski P., Roman religious associations in Italy (1st–3rd century), Toruń 2021.

Wojciechowski P., Salvia Marcellina and the “collegium” of Aesculapius and Hygia in Rome: some Remarks on the “lex Aesculapii et Hygiae” (CIL VI 10234), „Palamedes” 2019, 12.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2025.59.349-361
Data publikacji: 2025-10-31 08:36:17
Data złożenia artykułu: 2024-12-09 21:42:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2025 Przemysław Wojciechowski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.