Wymiar sprawiedliwości Warszawskiego Okręgu Wojskowego armii rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku

Streszczenie w języku polskim

W omawianym okresie Warszawski Okręg Wojskowy obejmował tereny większości Królestwa Polskiego oraz niektórych powiatów guberni grodzieńskiej i wołyńskiej. Struktura organizacyjna okręgu była rozbudowana i analogiczna do struktury rosyjskiego Ministerstwa Wojny. Na czele okręgu stał generał-gubernator, będący jednocześnie dowódcą wojsk okręgu. Podlegały mu wojska regularne i nieregularne oraz wszelkie instytucje wojskowe znajdujące się na tym terenie, w tym wydział sądowy wraz z sądem okręgowym i sądami pułkowymi. W ich skład wchodzili oficerowie mający odpowiedni poziom wykształcenia prawniczego i praktykę zawodową. Obowiązujące przepisy regulowały zakres oraz tryb rozpatrywanych spraw sądowych. Stan etatowy zarządu sądowego Warszawskiego Okręgu Wojskowego wynosił około 90 osób, jednak stopniowo ulegał zwiększeniu. W jego składzie znajdowali się: prezes sądu, ośmiu sędziów, trzech (potem pięciu) śledczych, dziesięciu prokuratorów oraz personel pomocniczy. Skład personalny był przeważnie rosyjski, lecz spotykało się także przedstawicieli innych narodowości, w tym Polaków (Leon Iwanowski).