Stosunki łotewsko-polskie jesienią 1919 roku: kontekst rosyjskiej białej armii Bermondta

Streszczenie w języku polskim

Zainteresowanie Łotwy i Polski wzajemnymi relacjami było zauważalne już od początku 1919 roku, jednak dopiero latem 1919 roku stosunki łotewsko-polskie zaczęły się rozwijać dynamiczniej. Dla obydwu stron były one ważne, a wobec tego, że sytuacja w regionie była niezwykle skomplikowana, na przykładzie stosunków łotewsko-polskich wyraźnie zauważalne są też tendencje ogólne, zdeterminiowane polityką Rosji Radzieckiej, antybolszewickiej lub białej Rosji, Niemiec, Polski, Litwy (w tym – stosunków obydwu tych państw), Łotwy, Estonii, Finlandii i innych krajów. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie stosunków łotewsko-polskich jesienią 1919 roku, kiedy na Łotwie i Litwie toczyły się walki z białą armią Bermondta. Wówczas, w obliczu wspólnego niebezpieczeństwa, miało miejsce definitywne zbliżenie między Łotwą i Polską. Od lata 1919 roku rozwijały wzajemne stosunki łotewsko-polskie. Było to zdeterminowane przede wszystkim wspólnymi interesami i wspólnymi wrogami (Rosja Radziecka, Niemcy) w regionie. Ten proces został przyśpieszony i nabrał wyjątkowego znaczenia przez dzialalność wojsk niemieckich, także na Łotwie i Litwie. Dowodzona przez Pawła Bermondta armia niemiecko - rosyjska w październiku 1919 r. atakowała stolicę Łotwy i Łotyszom z olbrzymim wysiłkiem udało się ofensywę powstrzymać. Właśnie w czasie walk z armią Bermondta jesienią 1919 roku miało miejsce definitywne zbliżenie łotewsko-polskie. W przypadku Łotwy była ona spowodowana przede wszystkim nadzieją na otrzymanie pomocy Polski do walki z Bermondtem. Działo się to w sytuacji, w której stosunki z Litwą nie układały się najlepiej z powodu sporu terytorialnego oraz odmiennej polityki zagranicznej. W przypadku Polski istotny wydawał się zamiar politycznego i wojskowego przyciągnięcia do sobie Łotwy, aby takim sposobem oddziaływać na Litwę. Jednocześnie chodziło o uniemożliwienie prób ustanowienia w regionie bałtyckim kontaktów między dwoma wrogami Polski, Rosją i Niemcami. Nie bez znaczenia był także czynnik wojskowy, oparty na rozważaniach operacyjnych: w przypadku zwycięstwa Bermondta znacznie przedłużyłby się ewentualny front polski przeciwko Niemiec.