O idei „Polski Ludowej” i jej orędownikach. Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski – uwagi krytyczne

Kamil Piskała

Streszczenie w języku polskim


Prezentowany artykuł recenzyjny poświęcony jest omówieniu książki Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski, w redakcyjnym opracowaniu Janusza Gmitruka i Tadeusza Skoczka. Jest to publikacja, w której zgromadzono teksty dotyczące różnych wątków obecnych w historii nowoczesnych ruchów socjalistycznych i chłopskich na ziemiach polskich w pierwszej połowie XX w. Zwracam m.in. uwagę, że sama idea „Polski Ludowej”, choć obecnie jednoznacznie kojarzona z propagandą epoki PRL (1944/45–1989), posiadała głębokie korzenie historyczne i odgrywała kluczową rolę w wyobraźni politycznej ruchów demokratycznych i niepodległościowych. W tekście proponuję nie tylko krytyczną ocenę recenzowanego tomu, lecz również podejmuję próbę zasugerowania nowych, potencjalnie obiecujących perspektyw w dalszych badaniach nad historią masowych, plebejskich ruchów politycznych w pierwszej połowie XX w.


Słowa kluczowe


socjalizm; ruch ludowy; „Polska Ludowa”; propaganda; ruchy społeczne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Abramowski E., Czego chcą socjaliści?, w: E. Abramowski, Pisma, t. 4, Warszawa 1928.

Beneš J.S., Workers and Nationalism. Czech and German Social Democracy in Habsburg Austria, 1890–1918, Oxford 2017.

Bilewicz A., Społem 1906–1939. Idea, ludzie, organizacja, t. 1–2, Warszawa 2017.

Borkowski J., Od Waryńskiego do Witosa. Ruch robotniczy a chłopi i ludowcy w Polsce, Warszawa 1984.

Dunin-Wąsowicz K., Polski ruch socjalistyczny 1939–1945, Warszawa 1993.

Gmitruk J., Ludowcy w walce o niepodległość, Warszawa 2019.

Hake S., The Proletarian Dream. Socialsm, Culture, and Emotion in Germany, 1863–1933, Berlin–Boston 2017.

Kamińska-Szmaj I., Język polskiej lewicy. Od Wielkiego Proletariatu do końca PRL, Wrocław 2017.

Kuligowski P., Radykałowie polistopadowi i nowoczesna galaktyka pojęć (1832–1888), Kraków 2020.

Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski, red. J. Gmitruk, T. Skoczek, Warszawa 2020.

Marzec W., Rising Subjects. The 1905 Revolution and the Origins of Modern Polish Politics, Pittsburgh 2020.

Megginson L.W., Netter J.M., From State to Market: A Survey of Empirical Studies on Privatization, „Journal of Economic Literature” 2001, 39, 2.

Metecki M., Niekompetentnie (historycznie) o języku polskiej lewicy. Na marginesie książki Iwony Kamińskiej-Szmaj, „Język polskiej lewicy. Od Wielkiego Proletariatu do końca PRL”, „Dzieje Najnowsze” 2020, 52, 1.

Miłkowski S., Walka o nową Polskę, Warszawa 1936.

Na straży praw kobiety. Pamiętnik Klubu Politycznego Kobiet Postępowych 1919–1930, oprac. S. Bijak-Boguska, Warszawa 1930.

Poisson E., Rzeczpospolita spółdzielcza, tłum. Z. Kmita, Warszawa 1921.

Ratyński M., Jan Dębski (1889–1976). Polityk kompromisu, Warszawa 2019.

Ratyński M., Stanisław Osiecki – polityk z pasją, Warszawa 2020.

Strykowska A., Myśl i praktyka polityczna Stronnictwa Ludowego (1931–1939), Warszawa 2020.

Śliwa M., Polska myśl polityczna w I połowie XX wieku, Wrocław 1993.

Śliwa M., Trzy programy Polskiej Partii Socjalistycznej w kwestii agrarnej, „Z Pola Walki” 1985, 3.

Tomicki J., Polska Partia Socjalistyczna 1892–1948, Warszawa 1983.

Więch K., PPS w pierwszych latach parlamentaryzmu 1921–1923,

Warszawa 1987.

Żerkowski J., Spółdzielczość spożywców w Polsce 1918–1939, Warszawa 1961.

http://lewicowo.pl/zjazd-paryski/ [dostęp: 5 XI 2021].

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/dekomunizacja/zmiany-nazw-ulic/nazwy-ulic/nazwy-do-zmiany/40928,ul-X-lecia-Polski-Ludowej.html [dostęp: 5 XI 2021].

https://polona.pl/item/towarzysze-robotnicy-inc-reakcyjny-rzad-chjeny-i-pasko-piastow-swieci-tryumfy,Mzk4NjEwODk/1/#info:metadata [dostęp: 5 XI 2021].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.53.681-690
Data publikacji: 2022-06-30 13:44:20
Data złożenia artykułu: 2021-11-08 18:17:21


Statystyki


Widoczność abstraktów - 774
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 290

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Kamil Piskała

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.