Image of Upper Social Classes in the Polish Feature Film in 1947–1989

Dorota Skotarczak

Abstract


The article presents the Image of Upper Social Classes in the Polish Feature Film in the years 1947–1989. It analyzes several dozen films as a kind of historical sources and allows to show the influence of politics on mass culture. Upper social classes of the old Poland were sentenced to destruction in the Polish People's Republic. In the period of socialist realism they were presented as the main enemy of the people, a symbol of reaction and the source of evil. But since the mid-fifties they were looked at with a kind of sentiment, although emphasizing the fact that they belonged to a closed chapter of history. The approach to these privileged classes, and what follows, their image in art, including film, was changing together with the political changes in Poland. It can be clearly seen in the films produced before 1989. The way of presenting nobles or bourgeoisie coincided with the dynamics of transformations in Poland of that times.


Keywords


Polish People Republic; film; upper class; propaganda

Full Text:

PDF

References


Printed sources

Dąbrowska M., Dzienniki powojenne 1955–1959, vol. 3, Warszawa 1997.

Studies

Co nam zostało z tych lat… Społeczeństwo polskie u progu zmiany systemowej, ed. M. Marody, London 1991.

Głowiński M., Rytuał i demagogia. Trzynaście szkiców o sztuce zdegradowanej, Warszawa 1992.

Hass L., Pokolenia inteligencji polskiej 1918–1997, Łowicz 1997.

Kondek K., Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948–1955, Warszawa 1999.

Krzemińska M., Szlachta. Nie tylko w muzeum, in: Nim będzie zapomniana – Szkice o kulturze PRL-u, ed. S. Bednarek, Wrocław 1997.

Kula M., Religiopodobny komunizm, Kraków 2003.

Lubelski T., Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, kontynenty, Chorzów 2008.

Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939–1989, Warszawa 1998.

Pełczyński G., Dziesiąta muza w stroju ludowym. O wizerunkach kultury chłopskiej w kinie PRL, Poznań 2003.

Skotarczak D., Powiemy wam jak było. Historia w kinie PRL, in: Historie alternatywne i kontrfaktyczne. Wizje – narracje – metodologia, eds. E. Solska, P. Witek, M. Woźniak, Lublin 2017.

Skotarczak D., Historia wizualna, Poznań 2012.

Stachówna G., Niedole miłowania. Ideologia i perswazja w melodramatach filmowych, Kraków 2001.

Stobiecki R., Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra, ani, piękna… ale skomplikowana, Warszawa 2007.

Tabęcki J., Beata Tyszkiewicz: Wierność sobie i widowni, ‘Iluzjon. Kwartalnik filmowy’ 1989, 1 (33).

Filmography

Affair of Teresa Hennert [Romans Teresy Hennert], 1978, dir. I. Gogolewski.

Ashes [Popioły], 1965, dir. A. Wajda.

Ashes and Diamonds [Popiół i diament], 1958, dir. A. Wajda.

Baltazar’s Feast [Uczta Baltazara], 1954, dir. J. Zarzycki.

Boundary [Granica], 1978, dir. J. Rybkowski.

Charcoal sketches [Szkice węglem], 1956, dir. A. Bohdziewicz.

Colonel Wolodyjowski [Pan Wołodyjowski], 1969, dir. J. Hoffman.

Cryptonym Nektar [Kryptonim Nektar], 1963, dir. L. Jeannot.

Devil’s Gully [Czarci Żleb], 1950, dir. T. Kański and A. Vergano.

Diary of Ms. Hanka [Pamiętnik pani Hanki], 1963, dir. S. Lenartowicz.

Doll [Lalka], 1968, dir. W. Hass.

Eroica, 1958, dir. A. Munk.

Faithful River [Wierna rzeka], 1983, dir. T. Chmielewski.

Family Life [Życie rodzinne], 1971, dir. K. Zanussi.

Farewells [Pożegnania], 1958, dir. W. Has.

Five from Barska Street [Piątka z ulicy Barskiej], 1954, dir. A. Ford.

Hello Szpicbródka, or the Last Performance of The King of Safe-crackers [Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy], 1978, dir. J. Rzeszewski.

Hour of a Bright Red Rose [Godzina pąsowej róży], 1963, dir. H. Bielińska.

House of Cards [Domek z kart], 1954, dir. S. Wohl.

Hubal, 1973, dir. B. Poręba.

In an Old Manor House, or an Independence of Triangles [W starym dworku czyli niepodległość trójkątów], 1985, dir. A. Kotkowski.

Issa Valley [Dolina Issy], 1982, dir. T. Konwicki.

Janosik, 1974, dir. J. Passendorfer.

Kanał, 1958, dir. A. Wajda.

Leper [Trędowata], 1976, dir. J. Hoffman.

Let’s Love Each Other [Kochajmy się], 1974, dir. K Wojciechowski.

Lotna, 1959, dir. A. Wajda.

Maids of Wilko [Panny z Wilka], 1979, dir. A. Wajda.

Man from M-3 [Człowiek z M-3] ,1969, dir. L. Jeannot.

Marriage of Convenience [Małżeństwo z rozsądku], 1967, dir. S. Bareja.

Marysia and Napoleon [Marysia i Napoleon], 1966, dir. L. Buczkowski.

Murder on the Orient Express, 1974, dir. S. Lumet.

Nad Niemnem, 1987, dir. Z. Kuźmiński.

Nights and Days [Noce i dnie], 1975, dir. J. Antczak.

Nikodem Dyzma, 1956, dir. J. Rybkowski.

One Thousand Thalers [Tysiąc talarów], 1960, dir. S. Wohl.

Outpost [Placówka], 1979, dir. Z. Skonieczny.

Palace [Pałac], 1980, dir. T. Junak.

Peasants [Chłopi], 1973, dir. J. Rybkowski.

Podhale in Fire [Podhale w ogniu], 1955/6, dir. J. Batory and H. Hechtkopf.

Revenge [Zemsta], 1957, dir. A. Bohdziewicz.

Sobol i panna, 1983, dir. H. Drapella.

Sting, 1973, dir. G.R. Hill.

The Great Gatsby, 1974, dir. J. Clayton.

Turnkey [Klucznik], 1979, dir. W. Marczewski.

Twenties… Thirties [Lata dwudzieste…lata trzydzieste], 1984, dir. J. Rzeszewski.

Vabank I and II, 1982 and 1985, dir. J. Machulski.

Warsaw Premiere [Warszawska premiera], 1950, dir. J. Rybkowski.

Wedding [Wesele], 1973, dir. A. Wajda.

Wellies of Happiness [Kalosze szczęścia], 1958, dir. A. Bohdziewicz.

Wilczyca [She-wolf], 1983, dir. M. Piestrak.

Young Lady From the Window [Panienka z okienka], 1964, dir. M. Kaniewska.

Youth of Chopin [Młodość Chopina], 1952, dir. A. Ford.

Znachor [The Quack], 1982, dir. J. Hoffman




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2020.50.509-529
Date of publication: 2020-12-28 11:40:34
Date of submission: 2019-01-29 13:16:48


Statistics


Total abstract view - 1336
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 739

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Dorota Skotarczak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.