Nie tylko paczki i słowa. Aukcja Przeciw stanowi wojennemu w Polsce – dla Solidarności

Justyna Balisz-Schmelz

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest rekonstrukcja genezy, zaplecza ideowego, przebiegu oraz skutków aukcji dzieł sztuki współczesnych artystów i artystek niemieckich Przeciw stanowi wojennemu w Polsce – dla Solidarności [Gegen das Kriegsrecht in Polen für Solidarność], która odbyła się 13 listopada 1982 r. w Kunstpalast w Düsseldorfie. Na podstawie analizy niepublikowanych dotąd materiałów archiwalnych i relacji prasowych stawiam tezę, że aukcja ta – na tle innych zachodnioniemieckich inicjatyw pro-solidarnościowych – wyróżniała się doskonałą organizacją, precyzyjnie określonymi celami oraz znacznym sukcesem finansowym i, co nie mniej ważne, medialnym. Pod egidą zachodnioniemieckiej instytucji publicznej udało się skonsolidować zarówno polskie, jak i niemieckie środowiska społeczne i artystyczne, zaś sztuka współczesna stała się skutecznym wehikułem, który pomógł zwiększyć zainteresowanie Niemców ideą Solidarności.


Słowa kluczowe


aukcja dzieł sztuki; Solidarność; stan wojenny; Düsseldorf; sztuka niemiecka; stosunki polsko-niemieckie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


„Der Spiegel” 1982.

„Die Zeit” 1982.

„Express Düsseldorf” 1982.

„Frankfurter Rundschau” 1983.

„Kölnische Rundschau” 1982.

„Neue Rheinische Zeitung” 1982.

„Rheinische Post” 1982.

„Westdeutsche Zeitung” 1982.

Challot J., Kultura niezależna 1976–1989. Studia i materiały. Fundusz Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej – reakcja polskiej emigracji na stan wojenny, „Wolność i Solidarność” 2017, 10.

Gegen das Kriegsrecht im Polen für Solidarność, katalog wystawy, Essen-Heidhausen 1982.

Kościelniak M., Egoiści. Trzecia droga w kulturze polskiej lat 80., Warszawa 2018.

Kubiak J., Uwagi o stosunku opozycji demokratycznej do zagadnień niemieckich, w: Polacy wobec Niemców. Z dziejów kultury politycznej Polski 1945–1989, red. A. Wolff-Powęska, Poznań 1993.

Majchrzak G., Reakcje niemieckie na stan wojenny, http://niemcydlasolidarnosci.pl/stan-wojenny-reakcje-niemieckie/ [dostęp: 11 IX 2019].

Monkiewicz D., Artyści „Gruppy” rozmawiają o Jörgu Immendorffie, sztuce polskiej i niemieckiej, o Polakach i o Niemcach. Rozmowa z Ryszardem Grzybem, Jarosławem Modzelewskim, Markiem Sobczykiem i Ryszardem Woźniakiem, w: Jörg Immendorff, Znaki, symbole i wizje, red. D. Folga-Januszewska, katalog wystawy, Warszawa 1998.

Pleskot P., Nierealna Realpolitik. Republika Bońska wobec stanu wojennego i normalizacji w Polsce 1981–1986, „Wolność i Solidarność” 2016, 5.

Riechers A., Hilfe für Solidarność. Zivilgesellschaftliche und staatliche Beispiele aus der Bundesrepublik Deutschland in den Jahren 1980–1982, Bonn 2006.

Solidarność to nie tylko „Solidarność”. Prawa człowieka dawniej i dziś. Materiały projektu przeprowadzonego w ramach polsko-niemieckiej wymiany pomiędzy szkołami Helmholtz-Gymnasium w Hilden oraz XLIX LO im. J.W. Goethe’go w Warszawie.

Supruniuk M., Kultura – kraj. Pomoc paryskiego Instytutu Literackiego dla Polski w latach 1946–1990 (koncepcje i realizacja), Toruń 2000, maszynopis pracy doktorskiej.

Szeemann H., Individuelle Mythologien, Berlin 1985.

Verantwortlich für Polen?, red. H. Böll, F. Duve, K. Staeck, Reinbeck bei Hamburg 1982.

von Wiese S., Od utworzenia Muzeum Sztuki, 1931, do Aukcji na rzecz Solidarności, 1982. Artyści w darze dla Polski, w: Konstrukcja w procesie 1981 – wspólnota, która nadeszła?, red. A. Saciuk-Gąsowska, A. Jach, Łódź 2012.

Tür an Tür. Polen – Deutschland. 1000 Jahre Kunst und Geschichte, red. M. Omilanowska, T. Torbus, katalog wystawy, Köln 2011.

Za naszą i waszą Solidarność. Inicjatywy solidarnościowe z udziałem Polonii podejmowane na świecie (1980–1989), red. P. Pleskot, Warszawa 2018.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2021.52.571-586
Data publikacji: 2021-12-28 16:34:29
Data złożenia artykułu: 2020-03-11 18:51:40


Statystyki


Widoczność abstraktów - 947
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 560

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Justyna Balisz-Schmelz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.