Wojna o śledzie i początki prawa morskiego. William Welwood o władzy nad morzem

Tomasz Tulejski, Anna Tomza-Tulejska

Streszczenie w języku polskim


Okres wielkich odkryć geograficznych i powstawania europejskich imperiów kolonialnych stał się przyczyną wielkiej międzynarodowej debaty na temat wolności mórz. W spór zaangażowanych było wielu wybitnych prawników europejskich, którzy opowiadali się bądź to za koncepcją morza zamkniętego, bądź otwartego. Jedną z wielu debat wpisujących się w ten konflikt był angielsko-holenderski spór o rybołówstwo u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Chociaż jego najważniejszymi postaciami byli Grocjusz i Selden, to teoretyczne podstawy roszczeń Brytyjczyków do wód otaczających ich wyspy przedstawił William Welwood, szkocki profesor matematyki i prawa cywilnego. W artykule autorzy przedstawiają podejście Welwooda do prawa morskiego, które łączy dwie przeciwstawne koncepcje Grocjusza i Seldena. W ten sposób staje się antycypacją nowoczesnych rozwiązań opartych na podziale na wody terytorialne i morze otwarte.

Słowa kluczowe


Welwood; Grocjusz; prawo morskie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Alsop J.D., William Welwood, Anne of Denmark and the Sovereignty of the Sea, „The Scottish Historical Review” 1980, 59, 168, 2.

Armitage D., Introduction, w: H. Grotius, The Free Sea, Indianapolis 2004.

D. Armitage, The Ideological Origins of the British Empire, Cambridge–New York 2000.

Benson J.D., England, Holland, and the Fishing Wars, „Philosophy Study” 2015, 5, 9.

Clark G.N., Eysinga W.J.M., The Colonial Conferences between England and the Netherlands in 1613 and 1615, Part II, Leiden 1951.

Edmundson G., History of Holland, Frankfurt am Main 2018.

Elder J.R., The Royal Fishery Companies of the Seventeenth Century, Glasgow 1912.

Ford J.D., William Welwod’s Treatises on Maritime Law, „The Journal of Legal History” 2013, 34, 2.

Fulton T.W., The Sovereignty of the Sea: An Historical Account of the Claims of England to the Dominion of the British Seas, and of the Evolution of the Territorial Waters, with Special Reference to the Rights of Fishing and the Naval Salute, Union 2002.

Grotius H., Defense of Chapter V of the Mare Liberum, w: H. Grotius, The Free Sea, Indianapolis 2004.

Grotius H., O prawie wojny i pokoju, II, III, XIV, t. 1, przekł. R. Bierzanek, Warszawa 1957.

Grotius H., Wolność mórz, czyli dysertacja o prawie, jakie przysługuje Holendrom do handlu z Indiami, przekł. R. Bierzanek, Warszawa 1955.

van Ittersum M.J., Mare Liberum Versus the Propriety of the Seas? The Debate between Hugo Grotius (1583–1645) and William Welwood (1552–1624) and its Impact on Anglo-Scotto-Dutch Fishery Disputes in the Second Decade of the Seventeenth Century, „The Edinburgh Law Review” 2006, 10.

Jung C.G., Psychologie und Religion, Zurich und Stuttgart 1962.

Nys E., Une bataillie de livres: an Episode in the Literary History of International Law, Part I, „Juridicial Review” 1891, 3, 1.

Nys E., Une bataillie de livres: an Episode in the Literary History of International Law, Part II, „Juridicial Review” 1891, 3, 2.

Poot A., Crucial Years in Anglo-Dutch Relations (1625–1642): The Political and Diplomatic Contacts, Hilversum 2013.

Reppy A., The Grotian Doctrine of the Freedom of the Seas Reappraised, „Fordham Law Review” 1950, 19, 3.

Schmitt C., Die geschichtliche Struktur des heutigen Welt-Gegensatzes von Ost und West, w: E. Jünger, A. Möller, Freundschaftliche Begegnungen: Festschrift fur Ernst Junger zum 60. Geburtstag, Frankfurt am Main 1955.

Selden J., Of the dominion or ownership of the sea, London 1652.

Sir Walter Raleigh’s observations, touching trade & commerce with the Hollander, and other nations, as it was presented to K. James wherein is proved, that our sea and land commodities serve to inrich and strengthen other countries against our owne…, London 1653.

Welwod G., De dominio maris, juribusque ad dominium praecipue spectantibus, assertio brevis ac methodica, Hagæomitum 1653.

Welwood W., An abridgement of all sea-lawes Gathered forth of all writings and monuments, which are to be found among any people or nation, upon the coasts of the great Ocean and Mediterranean Sea. And specially ordered and disposed for the use and benefit of all benevolent sea-farers, within his Majesties dominions of Great Brittain, Ireland, and the adjacent isles thereof, London 1613.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.53.45-60
Data publikacji: 2022-06-30 13:43:36
Data złożenia artykułu: 2020-09-25 11:50:52


Statystyki


Widoczność abstraktów - 763
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 461

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Tomasz Tulejski; Anna Tomza-Tulejska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.