Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
U źródeł polskiej wczesnodziecięcej edukacji – proces kształtowania się „żłobka” do 1989 roku (próba syntezy)
Streszczenie w języku polskim
Celem opracowania jest próba ukazania syntezy procesu kształtowania się systemu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w wieku do trzeciego roku życia na ziemiach polskich na przestrzeni dziejów (do okresu transformacji ustrojowej w 1989 r.). Autorka przedstawia w skrócie koncepcję edukacji i opieki w środowisku domowym, sygnalizuje problem podejmowania opieki nad dziećmi przez mamki, nianie, dokonuje analizy sposobu organizacji, funkcjonowania pierwszych ochron, żłobków oraz akcji pomocowych kierowanych w stronę matki i dziecka. W opracowaniu poświęcono także uwagę działalności filantropijnej w procesie ochrony życia i zdrowia dziecka, a także znaczeniu RGO oraz RTPD w procesie sprawowania opieki nad dziećmi. Ostatni fragment przedstawia sytuację pracującej kobiety i dziecka do lat trzech w okresie Polski Ludowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
„Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 1923, 1924, 1927.
„Dziennik Ustaw Śląskich” 1926.
„Monitor Polski” 1950, nr A33.
Balcerek M., Rozwój opieki nad dzieckiem w latach 1918–1939, Warszawa 1978.
Barnaś-Baran E., Działalność dobroczynna Józefa Teodora Głębockiego (1806–1886) i zaangażowanie w upowszechnianie idei tworzenia ochron dla dzieci w Krakowie, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2019, 14, 53, 3.
Bednarzak-Libera M., Ochronki założone przez Towarzystwa Szkoły Ludowej, w: Virginibus puerisque, t. 2, Z zagadnień opieki nad dzieckiem w XVIII–XX wieku, red. E. Kula, M. Pękowska, Kielce 2012.
Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.
Bołdyrew A., Matka i dziecko w rodzinie polskiej. Ewolucja modelu życia rodzinnego w latach 1795–1918, Warszawa 2008.
Bołdyrew A., Źródła do badań nad ochronkami jako instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku, „Studia Pedagogica Ignatiana” 2016, 9, 2.
Bołdyrew A., Żłobki i stacje „Kropla Mleka” jako placówki wspierające ubogie rodziny w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku, „Wychowanie w Rodzinie” 2016, 14, 2.
Furmanowska M., Opieka nad matką i małym dzieckiem w II Rzeczypospolitej, w: Opieka nad dziećmi i młodzieżą. Studia z dziejów oświaty w XX wieku, red. S. Walasek, Kraków 2008.
Gromski M., Żłobki dzienne dla niemowląt: organizacja i prowadzenie, Warszawa 1927.
Gromski M., Bartel L., Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem: organizacja i prowadzenie, Warszawa 1926.
Herka R.B. ks. SAC, Rola Kościoła katolickiego w procesie wychowania dzieci i młodzieży do pracy charytatywnej i wolontariatu, w: Człowiek chory i umierający: możliwości wsparcia i formy pomocy, red. J. Stala, Kraków 2014.
Jakubiak K., Początki polskiej pedagogiki przedszkolnej, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2015, 38, 4.
Jamrożek W., Kongresy i zjazdy pedagogiczne w rozwoju polskiej myśli i praktyce edukacyjnej (do 1939 roku), Poznań 2015.
Jamrożek W., Problematyka opieki nad dzieckiem na kongresach i zjazdach pedagogicznych w Polsce do 1939 roku, w: Kongresy i zjazdy pedagogiczne w Polsce w XX wieku, red. A. Kickowska, Toruń 2001.
Juźwik A., Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w latach 1944–1949.
Funkcjonowanie i problemy ideowo-organizacyjne, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 2016, 13.
Konwerska B., Ochronki wielickie – ich powstanie i rozwój w czasach zaboru austriackiego, „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” 2014, 29.
Kucharczyk G., Długi kulturkampf. Pruskie i niemieckie wojny kulturowe przeciw Polsce w latach 1795–1918, Warszawa 2020.
Lange M., Zmiany zachowań prokreacyjnych w Polsce a zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze nad małym dzieckiem, w: Godzenie życia zawodowego i rodzinnego w Polsce, red. C. Sadowska-Snarska, Białystok 2011.
Markiewiczowa H., Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814–1914, Warszawa 2002.
Nawrot-Bobrowska M., Bony w wychowaniu domowym dzieci polskich w latach 1850–1914, „Biuletyn Historii Wychowania” 2005/2006, 1–2 (21–22).
Polakowski M., Szelewa E., Warszawskie debaty o polityce społecznej. Polityka społeczna PRL, Warszawa 2015.
Przeniosło M., Przeniosło M., Rada Główna Opiekuńcza 1918–1921, Kielce 2018.
Sadowska K., Wczesnodziecięca edukacja w żłobku. Obraz i postrzeganie, Poznań 2018.
Samsel A., Rodziny potrzebujące wsparcia w II Rzeczypospolitej – jakość życia, realizacja podstawowych funkcji, opieka społeczna, „Wychowanie w Rodzinie” 2013, 7, 1.
Stelmaszuk Z.W., Kolankiewicz M., Opieka nad dzieckiem, w: Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, t. 3, red. T. Pilch, Warszawa 2004.
Stolińska-Pobralska N., Publiczno-prawny charakter instytucjonalnej opieki nad dzieckiem trzyletnim w Polsce, „Pedagogika Rodziny” 2012, 2, 3.
Szewczuk D., Rola ochronek na Lubelszczyźnie w wychowaniu dzieci na przełomie XIX i XX wieku, w: Virginibus puerisque, t. 2, Z zagadnień opieki nad dzieckiem w XVIII–XX wieku, red. E. Kula, M. Pękowska, Kielce 2012.
Telka T., Przekształcanie przestrzeni społecznej placówki. Studium społeczno-pedagogiczne na przykładzie żłobków, Łódź 2009.
Walasek S., Opieka i wychowanie małego dziecka na łamach czasopism przełomu XIX i XX wieku, Wrocław 2015.
Waloszek D., Edukacja Przedszkolna, w: Wielka encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, red. T. Pilch, Warszawa 2003.
Wnęk J., Dziecko w polskiej literaturze naukowej 1918–1939, Warszawa 2012.
Żołądź-Strzelczyk D., Kabacińska K., Codzienność dziecięca opisana słowem i obrazem. Życie dziecka na ziemiach polskich od XVI do XVIII wieku, Warszawa 2011.
Banaszkiewicz M., Towarzystwo św. Wincentego à Paulo, w: Encyklopedia Polski Petersburg, Kraków 2017, http://www.polskipetersburg.pl/hasla/towarzystwo-sw-wincentego-a-paulo-towwap [dostęp: 20 XI 2020].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.53.541-572
Data publikacji: 2022-06-30 13:44:10
Data złożenia artykułu: 2021-01-03 18:38:02
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Katarzyna Sadowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.