Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Wystawy polskich awangardzistów w Danii, Finlandii i Norwegii w latach 1967, 1985 i 1986 jako element polityki kulturalnej PRL
Streszczenie w języku polskim
W okresie zimnej wojny władze PRL próbowały wykorzystać rodzimą kulturę w stosunkach z państwami zachodnioeuropejskimi, próbując ocieplić wizerunek Polski na arenie międzynarodowej. Istotną rolę odgrywało w tej aktywności polskie malarstwo awangardowe prezentujące wysoki poziom artystyczny i budzące uznanie za granicą, w tym na obszarze nordyckim. Celem artykułu jest wyjaśnienie wpływu polityki zagranicznej PRL na wystawy polskiego malarstwa abstrakcyjnego w Danii, Norwegii i Finlandii w latach 1967, 1985 oraz 1986. Postulat badawczy został zrealizowany poprzez analizę niewykorzystanych dotychczas źródeł aktowych pochodzących z Archiwum Państwowego w Łodzi, a także artykułów z prasy państw nordyckich przechowywanych w Muzeum Sztuki w Łodzi. Skonfrontowanie niniejszych materiałów z literaturą przedmiotu pozwoliło zbadać specyfikę prezentowanych wystaw na tle sytuacji międzynarodowej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Norwegów. Wystawa współczesnej sztuki norweskiej, Warszawa 1971.
Baranowa A., Domeny geometrii, w: W tradycji konstruktywizmu, red. K. Czartoryska, P. Rogacz, Warszawa 2007.
Baranowicz Z., Polska awangarda artystyczna 1918–1939, Warszawa 1979.
Baranowicz Z., Grupa „a.r.” w świetle korespondencji, „Rocznik Historii Sztuki” 1973, 9.
Bogucki J., Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1983.
Borgen J., Marek Chlanda, Herning Kunstmuesum Bulletin, 2, efteråret 1985.
Brogowski L., Powidoki i po… Unizm i teoria widzenia Władysława Strzemińskiego, Gdańsk 2001.
Chodubski A., Kształtowanie się zbiorowości polonijnej w Finlandii, w: Polacy w Skandynawii, red. E. Olszewski, Lublin 1997.
Floe E.M., Når draum og røyndom kryssar kvarandre sine baner. Draumen om Lech Walesa og Solidaritet og draumen om paven og fjellet, „Studia Maritima” 2018, 31.
Frątczak S., Stosunki polsko-skandynawskie w 30-leciu Polski Ludowej, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego” 1974, 20.
Friszke A., Państwo polskie – autonomiczna część imperium, w: Spór o PRL, red. M. Fik et al., wstęp P.S. Wandycz, Kraków 1996.
Gawinecka-Woźniak M., Polska-Dania. Stosunki dwustronne w latach 1945–1968, Toruń 2015.
Herman W., Polska–Dania. Na pograniczu dwóch kultur. Z notatnika wspomnień reżysera, Kęty 2021.
Januszewska-Skreiberg J., Sercem w dwóch krajach. Norwesko-polskie pejzaże kulturalne, Gdańsk 2011.
Jedlińska E., Władysław Strzemiński – seria kolaży „Moim przyjaciołom Żydom”. Doświadczenia wojny, żal i smutek, „Przegląd Nauk Historycznych” 2014, 13, 1.
Karnicka Z., Spis wystaw, w: Katarzyna Kobro. W setną rocznicę urodzin 1898–1951, red. M. Porębski et al., Łódź 1999.
Kępińska A., Nowa sztuka. Sztuka polska w latach 1945–1978, Warszawa 1981.
Kłonczyński A., Oficjalne i nieoficjalne kontakty polsko-szwedzkie w latach siedemdziesiątych XX w., „Gdańskie Studia Międzynarodowe” 2014, 12, 1/2.
Kobro K., Dla ludzi niezdolnych do myślenia, „Forma” 1935, 3.
Kostyrko T., Tendencje rozwojowe w plastyce okręgu poznańskiego, w: Sztuki plastyczne w Poznaniu 1945–1980, red. T. Kostyrko, Poznań 1987.
Kowalska B., Henryk Stażewski, Warszawa 1985.
Kowalska B., Katarzyna Kobro. Szkic o prekursorstwie, w: Katarzyna Kobro, red. N. Strzemińska, Warszawa 2004.
Kowalska B., Polska awangarda malarska 1945–1980. Szanse i mity, Warszawa 1988.
Kruszewski E., Instytut Polsko-Skandynawski i Pomorze, „Acta Cassubiana” 2015, 17.
Krzysztofowicz-Kozakowska S., Sztuka w czasach PRL, Warszawa 2016.
Lachowski M., Awangarda wobec instytucji. O sposobach prezentacji sztuki w PRL-u, Lublin 2006.
Ligarski S., Polityka władz komunistycznych wobec twórców kultury w latach 1945–1989, „Pamięć i Sprawiedliwość. Biuletyn Głównej Komisji Badani Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej” 2014, 2.
Lotte-Blom L., Tre pionerer i polsk avant-garde, „Prismanytt” 1985, 15.
Lubiak J., Strzemiński przed prawem i po prawie, w: Powidoki życia. Władysław Strzemiński i prawa dla sztuki, red. J. Lubiak, P. Kurc-Maj, Łódź 2012.
Markowska A., Dwa przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989 roku, Toruń 2012.
Michałowska G., Istota i geneza międzynarodowych stosunków kulturalnych, w: Międzynarodowe stosunki kulturalne, red. A.W. Ziętek, Warszawa 2010.
Mielczarek T., Kultura i polityka: kultura, życie umysłowe, media 1944–1989, w: Polski wiek XX, t. 4, red. K. Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2011.
Moe O.H., Tre pionerer i polsk avant-garde, „Prismanytt” 1985, 15.
Mrówczyńska J., Przemiany w życiu kulturalnym Poznania w latach 1945–1985, Poznań 1991.
Olszewski E., Emigracja polska w Danii 1893–1993, Warszawa–Lublin 1993.
Olszewski E., Z problemów życia narodowego polonii duńskiej, w: Polacy w Skandynawii, red. E. Olszewski, Lublin 1997.
Opaska J., O sztukę socjalistyczną w formie i narodową w formie. Konferencja w Nieborowie 12–13 lutego 1949 r., „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2000, 1–2.
Osęka A., Poddanie Arsenału. O plastyce polskiej 1955–1970, Warszawa 1971.
Pessel W.K., Czerwono-biali, Warszawa 2019.
Piotrowski P., Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945–1989, Poznań 2005.
Piotrowski P., Sztuka według polityki. Od melancholii do pasji, Kraków 2007.
Piotrowski P., Znaczenia modernizmu. W stronę historii i sztuki polskiej po 1945 r., Poznań 1999.
Plastyka niezależna 1976–1989, Poznań 2010.
Pleśniarowicz K., Kantor, Warszawa 2018.
Płaza B., Kultura zbliża narody, Warszawa 1978.
Przeperski M., Dyplomacja na peryferiach. „Specjalne kontakty” polsko-norweskie w latach 60. XX wieku, „Studia Scandinavica” 2018, 22.
Przyboś J., Nowatorstwo Strzemińskiego, w: Katarzyna Kobro. Władysław Strzemiński grudzień 1956 – styczeń 1957, red. S. Fijałkowski, Łódź 1956.
Rottenberg A., Sztuka w Polsce 1945–2005, Warszawa 2005.
Saciuk-Gąsowska A., Narodziny Muzeum Sztuki Nowoczesnej a.r. (awanagarda rzeczywista – artyści rewolucyjni), „Cenne, Bezcenne, Utracone” 2008, 4.
Sirecka-Wołodko M., Zagraniczna polityka kulturalna Polski w latach 1956–1970, Toruń 2011.
Strękowski J., Norge og Polen. En historie om solidaritet, Oslo 2010.
Strzemińska N., Katarzyna Kobro, Warszawa 2004.
Strzemińska N., Sztuka, miłość i nienawiść. O Katarzynie Kobro i Władysławie Strzemińskim, Warszawa 2001.
Strzemiński W., Teoria widzenia, Łódź 2016.
Studzińska J., Socrealizm w malarstwie polskim, Warszawa 2014.
Szordykowska B., Historia Finlandii, Warszawa 2011.
Sztabiński G., Wzrokocentryzm Strzemińskiego, w: W. Strzemiński, Wybór pism estetycznych, Kraków 2006.
Ślaski K., Tysiąclecie polsko-skandynawskich stosunków kulturalnych, Wrocław 1977.
Śliwińska K., Socrealizm w PRL i NRD, Poznań 2006.
Szczepaniak A., Henryk Stażewski, [b.m.w.] 2016.
Tomasik W., Okolice socrealizmu, Bydgoszcz 2009.
Turowski A., Awangardowe marginesy, Warszawa 1998.
Wasylkowski J., Na rzecz wolnej Polski. Towarzystwo Polskie w Danii i jego poprzednicy 1973–2001, Kopenhaga 2002.
Wiejacz J., Znaczenie stosunków polsko-skandynawskich w procesie odprężenia europejskiego, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego” 1978, 27/28.
Włodarczyk W., Socrealizm. Sztuka polska w latach 1950–1954, Kraków 1991.
Wojciechowski A., Młode malarstwo polskie 1944–1974, Wrocław 1983.
Zagrodzki J., Katarzyna Kobro i kompozycja przestrzeni, Warszawa 1984.
Zagrodzki J., Od Malewicza do Strzemińskiego, Radom 2017.
Zagrodzki J., Władysław Strzemiński – obrazy, „Sztuka Europy Wschodniej” 2014, 2.
Zagrodzki J., Władysław Strzemiński. Obrazy słów, Łódź 2017.
Zawodniak M., Teraźniejszość i przeszłość. Studia o życiu literackim socrealizmu, Bydgoszcz 2007.
Henie Onstad Kunstsenter; http://hok.no/arrangement/arkiv-1980-1989 [dostęp: 5 IX 2019].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.56.995-1026
Data publikacji: 2023-12-21 13:05:01
Data złożenia artykułu: 2021-09-29 02:01:48
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Jordan Siemianowski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.