Mapowanie przeszłości. Systemy Informacji Geograficznej (GIS) a badanie przeszłości

Marek Woźniak

Streszczenie w języku polskim


Interaktywne mapy internetowe otwierają nowe perspektywy i wielowymiarową interakcję z danymi źródłowymi, stając się dzięki temu intuicyjnym narzędziem analitycznym pozwalającym dostrzec ukryte do tej pory relacje między nimi. Wizualizacja danych w formie interaktywnych map staje się nie tylko atrakcyjnym narzędziem prezentacji wiedzy – m.in. w formie wykresów, tabel, obrazów – ale przede wszystkim daje możliwość pogłębionych analiz zjawisk historycznych. Tego rodzaju wizualizacje, ujawniając niedostrzegane dotychczas relacje i wzory, prowokują do zadawania nowych pytań i szukania na nie odpowiedzi. Interaktywne mapy historyczne powstałe w oparciu o to narzędzie mogą stać się punktem wyjścia do sformułowania odmiennej od klasycznej reprezentacji zjawisk i procesów z przeszłości, ale także służyć porządkowaniu wiedzy i integrowaniu różnego rodzaju danych źródłowych. Łącząc dane (językowe, wizualne, geograficzne), stają się jednocześnie narzędziem analitycznym służącym interpretowaniu interesujących nas procesów i zjawisk historycznych oraz poszukiwaniem nowych.


Słowa kluczowe


mapa; przeszłość; wizualizacja; mapowanie świata

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Afeltowicz Ł., Modele, artefakty, kolektywy, praktyka badawcza w perspektywie współczesnych studiów nad nauką, Toruń 2012.

Certeau de M., Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków 2008.

Crampton J.W., Krygier J., An Introduction to Critical Cartography, „International E-Journal for Critical Geographies” 2006, 4.

Gregory I.A., A place in history: A guide to using GIS in historical research, wyd. 2, CDDA, Belfast 2003.

Harley J.B., Deconstructing the Map, „Cartographica” 1989, 2.

Jackson P., Maps of Meaning. An introduction to cultural geography, London–New York 1994.

Jenkins H., Kultura konwergencji, Nowy Jork 2008.

Kula M., Historia moja miłość (z zastrzeżeniami), Lublin 2005.

Kula M., Wizytówka historyka, Warszawa 2020.

Lähteenmäki I., Transmedia history, „Rethinking History. The Journal of Theory and Practice” 2021, 25, 3, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13642529.2021.1963597?fbclid=IwAR3z1XeBh4ONYbEzdyqh1b37WLjp6NiH8WugoPEwJyL1QpzAeytjgNh78io [dostęp: 10 IX 2022].

Pomorski J., Spoglądając w przeszłość… Studia i szkice metahistoryczne, Lublin 2017.

Perez-Manjarrez E., Carretero M., Historical Maps as Narratives Anchoring the Nation in History Textbooks, https://www.researchgate.net/publication/352492030_Historical_Maps_as_Narratives_Anchoring_the_Nation_in_History_Textbooks, s. 144-146 [dostęp: 20 XI 2022].

Rybicka E., Mapy. Od metafory do kartografii krytycznej, „Teksty Drugie” 2013, 4.

Schlögel K., W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce, przeł. I. Drozdowska, Ł. Musiał, Poznań 2009.

Visualization in the Age of Computerization, red. A. Carusi, A.S. Hoel, T. Webmoor, S. Woolgar, Routledge, 2015, https://www.academia.edu/4314979/Visualization_in_the_Age_of_Computerization [dostęp: 7 II 2023].

esri.pl/co-to-jest-gis/ [dostęp: 10 IX 2022].

http://24gis.pl/modelowanie-rozwoju-computerworld/ [dostęp: 10 IX 2022].

http://cichociemni.edu.pl/gis-historyczny/ [dostęp: 10 IX 2022].

http://henryjenkins.org/2011/08/defining_transmedia_further_re.html [dostęp: 10 IX 2022].

http://henryjenkins.org/blog/2007/03/transmedia_storytelling_101.html [dostęp: 10 IX 2022].

http://henryjenkins.org/blog/2007/03/transmedia_storytelling_101.html [dostęp: 10 IX 2022].

http://henryjenkins.org/blog/2007/03/transmedia_storytelling_101.html [dostęp: 10 IX 2022].

http://henryjenkins.org/blog/2017/12/13/i-have-a-bad-feeling-about-this-reflections-on-star-wars-fandom-and-transmedia [dostęp: 10 IX 2022].

http://kmw.ip.olsztyn.pl/Granica-w-badaniach-historycznych-przy-wykorzystaniu-serwerow-GIS,134999,0,1.html [dostęp: 10 IX 2022].

http://www.ece.ceu.hu/publications/kotenko/9999/29643.html [dostęp: 10 IX 2022].

https://atlasfontium.pl/ziemie-polskie-korony/ [dostęp: 10 IX 2022].

https://core.ac.uk/download/pdf/229237998.pdf [dostęp: 10 IX 2022].

https://catalog.fitchburgstate.edu/preview_course_nopop.php?catoid=43&coid=84471 [dostęp: 10 IX 2022].

https://gijn.org/2021/05/12/mapping-migration-deaths-with-gis-modeling/ [dostęp: 10 IX 2022].

https://gisday.com/pl-pl/discover-gis [dostęp: 7 II 2023].

https://gisplay.pl/kartografia/10460-prawie-mln-zl-na-realizacje-atlasu-historycznego-miast-polskich.html [dostęp: 10 IX 2022].

https://gistoria.pl/ [dostęp: 7 II 2023].

https://isprs-annals.copernicus.org/articles/II-4-W2/155/2015/isprsannals-II-4-W2-155-2015.pdf [dostęp: 10 IX 2022].

https://journals.pan.pl/Content/116741/PDF/Teka-2017_15_ZASTOSOWANIE-PROGRAM%C3%93W-GIS.pdf [dostęp: 10 IX 2022].

https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1191/030913201678580494 [dostęp: 10 IX 2022].

https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/74560/wnek_systemy_gis_w_badaniach_historycznych_2010.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 10 IX 2022].

https://shs.hal.science/halshs-03775019/document [dostęp: 7 II 2023].

https://stanford.maps.arcgis.com/home/index.html [dostęp: 10 IX 2022].

https://storymaps.arcgis.com/collections/68ec1a708606408bbae18d8d9d37f642 [dostęp: 10 IX 2022].

https://storymaps.arcgis.com/collections/68ec1a708606408bbae18d8d9d37f642?item=1, [dostęp: 10 IX 2022].

https://storymaps.arcgis.com/stories/06b612505e364a0db0cf1324b2d4740b [dostęp: 10 IX 2022].

https://storymaps.arcgis.com/stories/af948891920e45b8a519b341c4ffe8bchttps://www.esri.com/news/arcuser/0612/files/stanford.pdf [dostęp: 10 IX 2022].

https://teatrnn.pl/bazy-danych/historyczny-geoportal-lublina-lublin-hgis/ [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.academia.edu/13358369/An_introduction_to_critical_cartography [dostęp: 20 XI 2022].

https://www.academia.edu/25126444/Cartographic_multimedia_and_praxis_in_human_geography_and_the_social_sciences [dostęp: 7 II 2023].

https://www.academia.edu/25126455/A_praxis_of_public_participation_GIS_and_visualization [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.arcanagis.pl/gis-em-o-historii-wizualizacja-dworca-warszawsko-wiedenskiego-na-podstawie-archiwaliow/ [dostęp: 7 II 2023].

https://www.arcanagis.pl/przeszlosc-mozna-zobaczyc-gis-em/ [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.arcanagis.pl/rola-gis-w-rozwoju-inteligentnych-

miast/?print=print [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.arcgis.com/index.html [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.dropbox.com/s/myilr25okj2znsg/Final_Project_DataSources.pdf?dl=0 [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.esri.com/content/dam/esrisites/sitecore-archive/Files/Pdfs/library/whitepapers/pdfs/gis-for-law-enforcement.pdf [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.ncjrs.gov/ovc_archives/reports/geoinfosys2003/cm3b.html [dostęp: 10 IX 2022].

https://www.scribd.com/document/168196617/Visualization-in-the-Age-of-Computerization-1# [dostęp: 7 XII 2022].

https://www.umcs.pl/pl/informacje-prasowe,4623,szlakami-polski-niepodleglej-aplikacja-mobilna-instytutu-historii-umcs,79418.chtm [dostęp: 7 XII 2022].

https://www.up.krakow.pl/nauka/562-nauka/nauka-aktualnosci/3133-projekt-gis-w-historii-mozliwosci-wykorzystania-i-popularyzacji-wspolczesnych-narzedzi-geoinformatycznych-w-naukach-humanistycznych-na-przykladzie-czynu-zbrojnego-cichociemnych-z-dofinansowaniem-w-ramach-programu-dialog [dostęp: 7 II 2023].

https://www.youtube.com/watch?v=gp6rpafXt3E&ab_channel=JusticeResearchandStatisticsAssociation [dostęp: 10 IX 2022].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.56.1203-1217
Data publikacji: 2023-12-21 13:05:20
Data złożenia artykułu: 2023-02-06 09:30:58


Statystyki


Widoczność abstraktów - 490
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 165

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Marek Woźniak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.